મૂંગ દાલ ચીલા એક લોકપ્રિય ભારતીય નાસ્તાની વાનગી છે જે પૌષ્ટિક અને સ્વાદિષ્ટ બંને છે. પીસેલી મૂંગ દાળ (લીલા ચણા) અને મસાલાઓમાંથી બનેલ, આ સ્વાદિષ્ટ પેનકેક ઘણા ભારતીય ઘરોમાં મુખ્ય છે. મૂંગ દાળને સામાન્ય રીતે રાતોરાત પલાળી રાખવામાં આવે છે, પછી ડુંગળી, આદુ, લસણ અને મરચાં જેવા ઘટકો સાથે સરળ ખીરામાં ભેળવવામાં આવે છે. પછી ખીરાને પેનકેકની જેમ તળિયા પર રાંધવામાં આવે છે, જેના પરિણામે બાહ્ય ભાગ ક્રિસ્પી અને આંતરિક ભાગ નરમ, રુંવાટીવાળો બને છે. મૂંગ દાલ ચીલા ઘણીવાર વિવિધ પ્રકારની ચટણી અને ચટણીઓ, જેમ કે ફુદીના અથવા આમલી સાથે પીરસવામાં આવે છે, અને સ્વાદ અને પોષણ માટે દહીં અથવા ઘીના ટુકડા સાથે તેનો આનંદ માણી શકાય છે. આ પ્રોટીનથી ભરપૂર નાસ્તો વિકલ્પ ફક્ત બનાવવા માટે સરળ નથી પણ દિવસની શરૂઆત કરવા માટે ઉર્જા પણ પ્રદાન કરે છે.
આજે આપણે રજાઓ માટે ક્રિસ્પી મગ દાળ ચીલા બનાવવા જઈ રહ્યા છીએ. આ બનાવવામાં ખૂબ જ સરળ છે અને ખૂબ જ સ્વાદિષ્ટ અને ક્રન્ચી છે. અમે આ બે સ્ટફિંગ્સથી બનાવીશું જેનો સ્વાદ તમને ગમશે. તો તમે પણ આ સરળ રેસીપી વડે ક્રિસ્પી મૂંગ દાલ ચીલા બનાવો અને તમારા પરિવાર સાથે તેનો સ્વાદ માણો.
બનાવવા માટેની સામગ્રી:
મગની દાળ – ૧ કપ (૨૦૦ ગ્રામ)
ચોખા – ૧/૪ કપ
આદુ લીલા મરચાંની પેસ્ટ – ૨ ચમચી
મીઠું – મીઠું – ૧ ચમચી
વેજી પનીર ચીલા માટે મસાલો
તેલ – ૧ ચમચી
આદુ – ૧ ચમચી, છીણેલું
લીલા મરચાં – ૧ ચમચી, બારીક સમારેલા
ગાજર – ૧, બારીક સમારેલું
કેપ્સિકમ – ૧, બારીક સમારેલું
મીઠું – ૩/૪ ચમચી
કાશ્મીરી લાલ મરચું – ૩/૪ ચમચી
ટામેટા – ટામેટા – ૧, બારીક સમારેલું
ટામેટાની ચટણી – ટામેટાની ચટણી – ૧ ચમચી
બાફેલા બટાકા – ૨, છીણેલા
આદુ લીલા મરચા – ૧ ચમચી
મીઠું – ૧/૪ ચમચી
લાલ મરચું પાવડર – ૧/૪ ચમચી
ધાણાના પાન – ૧-૨ ચમચી
લીલી ચટણી – ૧ ચમચી
પનીર – કુટીર ચીઝ
સેવ નમ્કી
વેજી ચીઝ ચીલા માટે
શેઝવાન સોસ – શેઝવાન સોસ
પનીર – કુટીર ચીઝ
ધાણાના પાન – ૧-૨ ચમચી
બનાવવાની રીત:
૧ કપ મગની દાળ અને ૧/૪ કપ ચોખાને સારી રીતે ધોઈને એક કલાક માટે પાણીમાં પલાળી રાખો. સમય પૂરો થયા પછી, બંનેમાંથી પાણી કાઢી લો અને તેને મિક્સર જારમાં નાખો. ઉપરાંત, તેમાં 4 ચમચી પાણી ઉમેરો અને તેને બારીક પીસી લો.
પછી આ બાઉલ બહાર કાઢો અને મિક્સર જારમાં 2 ચમચી પાણી ઉમેરો અને બાકીની પેસ્ટ કાઢી લો. હવે આ બાઉલમાં 2 ચમચી લીલા મરચાં આદુની પેસ્ટ અને 1 ચમચી મીઠું ઉમેરીને સારી રીતે મિક્સ કરો. બેટરને ૧-૨ મિનિટ સુધી સતત ફેંટતા રહો. પછી તેને મોલ્ડ કરો અને બાજુ પર રાખો. આ રીતે બેટર તૈયાર થશે
એક પેનમાં ૧ ચમચી તેલ ગરમ કરો. ગરમ તેલમાં ૧ ચમચી છીણેલું આદુ અને ૧ ચમચી બારીક સમારેલા લીલા મરચાં ઉમેરો અને તેને ઊંચી આંચ પર થોડું તળો. શેકાઈ જાય પછી, તેમાં 1 બારીક સમારેલું ગાજર અને 1 બારીક સમારેલું કેપ્સિકમ ઉમેરો.
તેમને સતત હલાવતા, અડધી મિનિટ સુધી ઊંચી આંચ પર શેકો. ૩/૪ ચમચી મીઠું અને ૩/૪ ચમચી લાલ મરચું પાવડર ઉમેરો અને સતત હલાવતા રહી અડધી મિનિટ સુધી સાંતળો. પછી તેમાં ૧ બારીક સમારેલું ટામેટા (બીજ કાઢેલું) અને ૧ ચમચી ટામેટાની ચટણી ઉમેરો. તેમને સારી રીતે મિક્સ કરો અને ગેસ બંધ કરો અને અડધું સ્ટફિંગ એક પ્લેટમાં કાઢી લો અને અડધું પેનમાં છોડી દો. ગરમી ઓછી કરો અને બાકીના સ્ટફિંગમાં 2 છીણેલા બાફેલા બટાકા, 1 ચમચી આદુ-લીલા મરચાની પેસ્ટ, 1/4 ચમચી મીઠું અને 1/4 ચમચી લાલ મરચું પાવડર ઉમેરો. તેમને સારી રીતે મિક્સ કરો અને 1 મિનિટ માટે સાંતળો. પછી ગેસ બંધ કરો અને તેને બીજી પ્લેટમાં કાઢી લો. તવાને ગરમ કરો. ગરમ તવા પર થોડું પાણી રેડો, તેને સાફ કરો અને આગ ઓછી કરો.
બેટરને થોડું હલાવો અને એક ચમચી બેટર તવા પર ફેલાવો. પછી ગેસ વધારો અને તેને નીચેથી આછા રંગથી ઘાટા રંગમાં બદલાય ત્યાં સુધી શેકો. જ્યારે તેનો રંગ આછો થઈ જાય, ત્યારે તેના પર ઘી ફેલાવો, પછી તેને પલટાવીને હળવા હાથે તળો.
થોડું તળાઈ જાય પછી, તેને પલટાવી દો અને ગેસ ધીમો કરો અને તેના પર ૧ ચમચી લીલી ચટણી ફેલાવો. પછી તેના પર સ્ટફિંગ ફેલાવો. પછી તેમાં થોડું છીણેલું ચીઝ ઉમેરો. આ પછી તેમાં સેવ ઉમેરો અને ચીલાને ફોલ્ડ કરો. બંને બાજુ હળવા હાથે શેકો અને મરચાં કાઢી લો. પછી બીજો ચીલો ફેલાવતા પહેલા, પાણી ઉમેરીને ફરીથી તપેલી સાફ કરો.
પછી તેના પર બેટર ફેલાવો. – તેને એ જ રીતે બનાવો, પછી તેના પર શેઝવાન ચટણી ફેલાવો. પછી તેના પર બટાકાનું સ્ટફિંગ ફેલાવો. પછી તેમાં થોડું ચીઝ અને સેવ ઉમેરો અને ચીલાને ફોલ્ડ કરો. તેને બંને બાજુ હળવા હાથે શેકો અને ઉતારી લો. બાકીના ચિલ્લાઓને બંને પ્રકારના સ્ટફિંગ સાથે એ જ રીતે બનાવો. આ રીતે ક્રિસ્પી મૂંગ દાલ ચીલા તૈયાર થઈ જશે, તેને તમારા મનપસંદ ડીપ સાથે પીરસો અને તેનો સ્વાદ માણો.
૧. પ્રોટીનથી ભરપૂર
– ફાયદા: સ્નાયુઓની વૃદ્ધિ, સમારકામ અને શરીરના એકંદર કાર્યને ટેકો આપે છે. શાકાહારીઓ અને શાકાહારીઓ માટે આદર્શ.
– અસર: સ્નાયુ સમૂહ જાળવવા અને બનાવવામાં મદદ કરે છે, ખાસ કરીને જ્યારે નિયમિત કસરત સાથે જોડવામાં આવે છે.
૨. ડાયેટરી ફાઇબરમાં વધુ
– ફાયદા: સ્વસ્થ પાચનતંત્રને પ્રોત્સાહન આપે છે, કબજિયાત અટકાવે છે અને આંતરડાના સ્વાસ્થ્યને ટેકો આપે છે.
– અસર: સ્વસ્થ પાચનતંત્ર જાળવવામાં મદદ કરે છે અને પૂર્ણતાની લાગણીને પ્રોત્સાહન આપીને વજન વ્યવસ્થાપનમાં મદદ કરી શકે છે.
૩. ઓછું ગ્લાયકેમિક ઇન્ડેક્સ
– ફાયદા: ધીમે ધીમે ઊર્જા મુક્ત કરે છે, સ્થિર રક્ત ખાંડના સ્તરને જાળવવામાં મદદ કરે છે.
૪. આવશ્યક પોષક તત્વોથી ભરપૂર
– ફાયદા: આયર્ન, મેગ્નેશિયમ, પોટેશિયમ અને ફોલેટ જેવા વિટામિન અને ખનિજોથી ભરપૂર.
– અસર: હૃદયના સ્વાસ્થ્યને ટેકો આપે છે, પરિભ્રમણમાં સુધારો કરે છે અને સ્વસ્થ બ્લડ પ્રેશર જાળવવામાં મદદ કરે છે.
૫. એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણધર્મો
– ફાયદા: આદુ અને લસણ જેવા મસાલામાંથી એન્ટીઑકિસડન્ટો મળે છે, જે શરીરને ઓક્સિડેટીવ તણાવથી બચાવવામાં મદદ કરે છે.
– અસર: બળતરા ઘટાડે છે અને હૃદય રોગ અને કેન્સર જેવા ક્રોનિક રોગોનું જોખમ ઘટાડે છે.
૬. વજન વ્યવસ્થાપનને ટેકો આપે છે
– ફાયદા: પ્રોટીન અને ફાઇબરનું મિશ્રણ તમને લાંબા સમય સુધી પેટ ભરેલું રાખવા મદદ કરે છે.
– અસર: વધુ પડતું ખાવાની શક્યતા ઘટાડે છે અને વજન ઘટાડવા અથવા જાળવણીના લક્ષ્યોને ટેકો આપે છે.
૭. હૃદયના સ્વાસ્થ્યને પ્રોત્સાહન આપે છે
– ફાયદા: ફાઇબર, પોટેશિયમ અને એન્ટીઑકિસડન્ટો રક્તવાહિની સ્વાસ્થ્યમાં ફાળો આપે છે.
– અસર: કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવામાં અને હૃદયના કાર્યમાં સુધારો કરવામાં મદદ કરે છે, હૃદય રોગનું જોખમ ઘટાડે છે.
૮. ગ્લુટેન-મુક્ત વિકલ્પ
– ફાયદા: કુદરતી રીતે ગ્લુટેન-મુક્ત, તે ગ્લુટેન અસહિષ્ણુતા અથવા સેલિયાક રોગ ધરાવતા લોકો માટે યોગ્ય બનાવે છે.
– અસર: ગ્લુટેન-સંબંધિત વિકૃતિઓ ધરાવતા વ્યક્તિઓ માટે સલામત અને પૌષ્ટિક ભોજન વિકલ્પ પૂરો પાડે છે.
૯. પાચન સુધારે છે
– ફાયદા: બેટર બનાવવામાં સામેલ આથો પ્રક્રિયા પોષક તત્વોના શોષણને વધારી શકે છે અને આંતરડાના સ્વાસ્થ્યને પ્રોત્સાહન આપી શકે છે.
– અસર: સ્વસ્થ આંતરડાના માઇક્રોબાયોમને ટેકો આપે છે, જે એકંદર સુખાકારી માટે જરૂરી છે.
૧૦. બહુમુખી અને પોષક તત્વોથી ભરપૂર
– ફાયદા: વિવિધ શાકભાજી સાથે કસ્ટમાઇઝ કરી શકાય છે, પોષક તત્વોનું પ્રમાણ વધારે છે અને તેને વધુ સ્વસ્થ બનાવે છે.
– અસર: વિવિધ પોષક તત્વો સાથે સંતુલિત ભોજન પૂરું પાડે છે, જે એકંદર આરોગ્ય અને પોષણને ટેકો આપે છે.
પોષણ સામગ્રી (આશરે પ્રતિ સર્વિંગ):
– કેલરી: ૧૫૦-૨૦૦ કેસીએલ
– પ્રોટીન: ૧૦-૧૨ ગ્રામ
– ચરબી: ૨-૩ ગ્રામ
– કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ: ૨૫-૩૦ ગ્રામ
– ફાઇબર: ૬-૮ ગ્રામ
– સોડિયમ: ૨૦૦-૩૦૦ મિલિગ્રામ