- વિશ્ર્વભરમાં ભરડો લઈ રહેલા મધુપ્રમેહ ડાયાબિટીસનો એક રોગ અનેક સમસ્યાઓ ઉભી કરે
- ડાયાબિટીસના દર્દીઓમાટે નિયમિત આહારવિહાર પૂરતી ઊંઘ અને સંયમિત જીવન શૈલી વ્યાયામની ચીવટ બની શકે છે આશીર્વાદ
વિશ્વભરમાં ડાયાબિટીસના દર્દીઓની સંખ્યા દિવસે દિવસે વધતા જાય છે ભારતમાં આ આંક કરોડો એ પહોંચ્યો છે અમેરિકામાં દર ત્રણમાંથી એક પુખ્ત વયના લોકોને ફ્રી ડાયાબિટીસની સમસ્યા છે લોહીમાં ખાંડનું પ્રમાણ વધુ રહેવાથી ડાયાબિટીસ થઈ શકે છે 10માંથી એકને ડાયાબિટીસ પણ આઉટ ઓફ કંટ્રોલ રહે છે.
લોહીમાં ખાંડનું પ્રમાણ જળવાઈ રહે તે માટે મીઠો ખોરાક ટાળવાની સાથે સાથે વ્યાયામ જરૂરી છે ડાયાબિટીસ કંટ્રોલમાં રાખવા માટે તળાવ ઓછો કરવો જોઈએ. બોસ્ટનના જોસ્લિન ડાયાબિટીસ સેન્ટરમાં એડલ્ટ ડાયાબિટીસના ચીફ ડો. એલિઝાબેથ હેલપ્રિને જણાવ્યું હતું કે દરેક વ્યક્તિએ ડાયાબિટીસ ન થાય તેના માટે સાવધ રહેવું જોઈએ અને તેનો અમલ કાલે આજે નહીં પણ અબ ઘડી કરી લેવો જોઈએ જેનાથી આ મહામારીમાંથી બચી શકાય.
બ્લડ ગ્લુકોઝ શું છે?
ખોરાકમાં જે કારબો હાઇડ્રેટ લેવામાં આવે છે તેના વિભાજનથી ગ્લુકોઝનું સર્જન થાય છે અને તે લોહીમાં સોસાય છે ગ્લુકોઝ શરીરની ઊર્જા નો પ્રાથમિક સ્ત્રોત છે
લોહીમાં સુગરનું નિયંત્રણ અનિવાર્ય. ખોરાકમાંથી ગ્લુકોઝ મળે છે પરંતુ વધારે પડતી ખાંડ લેવાથી શરીરમાં ગ્લુકોઝની માત્રા વધી જાય છે અને સ્વાદુપિંડ માંથી ઇન્સ્યુલિન ઓછું ઉત્પન્ન થવાથી લોહીમાં ગ્લુકોઝનું પ્રમાણ વધી જાય છે ડાયાબિટીસના કારણે હૃદય રોગ બ્રેડ સ્ટોક અને જ્ઞાનતંતુને નુકસાન થતું હોવાથી શરીરમાં કોઈ પણ સંજોગોમાં લોહીમાં સાકર નુંપ્રમાણ વધવું ન જોઈએ.
પ્રમાણસરખાંડ સામાન્ય રીતે લોહીમાં રહે છે અને હિમોગ્લોબિન જેવા પ્રોટીન સાથે જોડાય છે. આ પોતે જ કોઈ સમસ્યા નથી, પરંતુ વધુ પડતી ખરાબ વસ્તુ હોઈ શકે છે. ડ્યુક યુનિવર્સિટીમાં એન્ડોક્રિનોલોજી, મેટાબોલિઝમ અને ન્યુટ્રિશન વિભાગમાં મેડિસિન વિભાગના પ્રોફેસર ડો. સુસાન સ્પ્રેટે કહ્યું, “જ્યારે તમે જમીન પર દૂધ અથવા મીઠી વસ્તુ ફેલાવો છો અને તે કેટલું ચીકણું બને છે તે વિશે વિચારો.” “આ તમારા શરીરની અંદર શું થઈ રહ્યું છે. તે તમારા બધા અવયવો એકબીજા સાથે જોડાયેલા છે અને ખાંડ તમામને નુકસાન કરી શકે છે.
ડાયાબિટીસને કંટ્રોલ કરવા માટે ઇન્સ્યુલિનનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે પરંતુ એક તબક્કામાં ઇન્સ્યુલિન પણ કારગત નિવડતું નથી અને તે શરીરના દરેક અંગોને નુકસાન પહોંચાડવાનું શરૂ કરે છે.
હિમોગ્લોબિન ના એ વન સી પરીક્ષણમાં લાલ રક્ત કેસીકા ઓના પ્રમાણમાં ગ્લુકોઝ અને હિમોગ્લોબિન નું સંયોજન કેટલું છે તેનું માપ નીકળે છે ડોક્ટરો સામાન્ય રીતે નસ માંથી ખેંચાયેલા લોહીથી એવાંશી માપે છે ડાયાબિટીસના દર્દીઓને એ બનશે ની ટકાવારી 7% થી નીચે રાખવી જોઈએ.
ખોરાક તમારી બ્લડ સુગરને કેવી રીતે અસર કરે છે?
સ્ટાર્ચ અથવા કાર્બોહાઈડ્રેટ્સમાં ભારે ખોરાક – જેમ કે પાસ્તા, ચોખા, બ્રેડ અને બટાકા – અથવા જે ખાંડયુક્ત હોય છે, જેમ કે કૂકીઝ અને સોડા, તમારી રક્ત ખાંડમાં વધારો કરે છે.
કાર્બોહાઈડ્રેટ્સની સાથે પ્રોટીન અને ચરબી ખાવાથી તેમનું શોષણ ધીમું થઈ શકે છે અને બ્લડ સુગર વધુ સ્થિર રહે છે. “ઉદય એટલો ઊંચો નથી, અને ઘટાડો એટલો ઝડપી નથી,” હેલપ્રિને કહ્યું ભૂખ્યું રહેવું અનિમિત ખાવું ભૂખ્યા પેટે દારૂ પીવાથી શુગર ઘટી જાય છે.
ડાયાબિટીસ ઘટાડવા માટે વ્યાયામ અને નિયમિત ચાલવાથી ફાયદો થાય છે તનાવને કારણે પણ પાર્ટીસોલ નામના હોર્મોન માં વધારો થવાથી લીવરમાં લોહીમાં વધુ પ્રમાણમાં ગ્લુકોઝ ભેળાય છે નિયમિત નિંદર ઓછી ઊંઘ પણ ગ્લુકોઝ વધારે છે ડોક્ટરો ડાયાબિટીસ કાબુમાં રાખવા માટે ખાસ તો પાંજરાવાળા લીલા શાકભાજી પ્રોટીન માછલી દાળ અને ઓછા સ્ટાર્સ વાળા ભોજન ની સલાહ આપે છે. જમ્યા પછી દસ મિનિટ સુધી ચાલવું લોહીમાંથી સુગર ઘટાડવામાં મદદ કરે છે ડાયાબિટીસ ના નિયમન માટે નિયમિતતા અનિવાર્ય છે.
ડાયાબિટીસ માટેની દવા
ડાયાબિટીસના નિયંત્રણ માટે સસ્તી અને હાથ-પગી દવા તરીકે મેટ ફોર મીન નો ઉપયોગ થાય છે જે યકૃતને ગ્લુકોઝ ઓછું ઉત્પન્ન કરવા મદદ કરે છે સાથે સાથે દવા સ્વાદુપિંડને વધુ ઇન્સ્યુલિન ઉત્પન્ન કરવા માટે મદદ કરે છે પરંતુ આ દવાથી લોહીમાં ખાંડનું પ્રમાણ ઘટી જવાનો ભય રહે છે. ઓઝેમ્પિક અને જાર્ડિયન્સ જેવી ડાયાબિટીસની દવાઓ વધુ ખર્ચાળ છે, પરંતુ વજન ઘટાડવામાં અને બ્લડ સુગર ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે. જો ડાયાબિટીસના દર્દી આહાર વ્યાયામ અને સારી ઊંઘ મેળવવાની ચીવટ રાખે તો વધુ પડતી દવામાંથી મુક્તિ મળી શકે છે.
