દેવઉઠીની એકાદશીના દિવસે તુલસી વિવાહ કરવામાં આવે છે. આ વખતે 12 નવેમ્બર, મંગળવારે તુલસી વિવાહનું આયોજન કરવામાં આવશે. એવું માનવામાં આવે છે કે તુલસી સાથે લગ્ન કરવાથી વ્યક્તિ પુણ્યની પ્રાપ્તિ કરે છે. તેમજ તેના જીવનના તમામ દુ:ખ અને કષ્ટો દૂર થઈ જાય છે. જો તમે પણ તમારા ઘરે તુલસી વિવાહ કરવા માંગો છો, તો તુલસી વિવાહની સંપૂર્ણ પદ્ધતિ અને પૂજા સામગ્રીની સૂચિ અહીં વાંચો.
હિંદુ ધર્મમાં તુલસી વિવાહનું વિશેષ મહત્વ છે. દર વર્ષે કારતક માસની એકાદશી તિથિએ જે દેવઉઠીની એકાદશી તરીકે ઓળખાય છે. તે દિવસે તુલસી વિવાહ કરવામાં આવે છે. આ વખતે 12 નવેમ્બર, મંગળવારે તુલસી વિવાહનું આયોજન કરવામાં આવશે. તુલસી વિવાહ બે દિવસ ચાલે છે. કેટલાક લોકો એકાદશી તિથિ પર તુલસી વિવાહ કરે છે જ્યારે કેટલાક લોકો દ્વાદશી તિથિ પર તુલસી વિવાહ કરે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે જે વ્યક્તિ તુલસી વિવાહ કરે છે તે તેના જીવનમાંથી દૂર થઈ જાય છે. આવો જાણીએ તુલસી વિવાહની રીત અને વિવાહમાં જરૂરી સામગ્રી.
તુલસી વિવાહ માટે શુભ સમય
ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર દ્વાદશી તિથિએ તુલસી વિવાહનું આયોજન કરવું જોઈએ. આવી સ્થિતિમાં આ વખતે દ્વાદશી તિથિ 12 નવેમ્બરે સાંજે પડશે. તેથી, તમે 12 અને 13 નવેમ્બરે ગમે ત્યારે તુલસી વિવાહનું આયોજન કરી શકો છો. 12 નવેમ્બર, મંગળવારે સાંજે 4:06 કલાકે દ્વાદશી તિથિનો પ્રારંભ થશે. આવી સ્થિતિમાં, તમે આ સમય પછી સાંજે તુલસી વિવાહ કરી શકો છો. જ્યારે 13 નવેમ્બરે દ્વાદશી તિથિ બપોરે 1.02 વાગ્યા સુધી રહેશે. આવી સ્થિતિમાં જે લોકો 13 નવેમ્બરે તુલસી વિવાહ કરવા માગે છે તેમણે આ સમય પહેલા તુલસી વિવાહ કરાવી લેવા પડશે.
તુલસી વિવાહની પૂજા સામગ્રી
- તુલસીનો છોડ
- શાલિગ્રામ જી
- કલશ
- નાળિયેર પાણી
- પૂજા માટે લાકડાનું સ્ટૂલ
- લાલ કાપડ
- મેકઅપ સામગ્રી (જેમ કે બંગડીઓ, અંગૂઠાની વીંટી, પાયલ, સિંદૂર, મહેંદી, કાગળ, કજરા, નેકલેસ વગેરે)
- ફળો અને શાકભાજી
- હળદર
- પૂજા સામગ્રી (જેમ કે કપૂર, ધૂપ,ચંદન વગેરે)
તુલસી વિવાહની સંપૂર્ણ રીત
- દેવઉઠીની એકાદશીના દિવસે જે લોકો તુલસી વિવાહ કરે છે અને કન્યાદાન કરવાનું હોય છે તેમણે આ દિવસે વ્રત અવશ્ય રાખવું જોઈએ.
- આ પછી પુરૂષોએ શાલિગ્રામની બાજુમાં અને મહિલાઓએ તુલસી માતાની બાજુએથી એકઠા થવાનું હોય છે.
- સાંજે બંને પક્ષો તૈયાર થઈને લગ્ન માટે ભેગા થાય છે.
- તુલસી વિવાહ માટે સૌ પ્રથમ ઘરના આંગણાના ચોકને શણગારવામાં આવે છે. પછી રંગોળી બનાવવામાં આવે છે અને તેના પર એક બાજોઠ ગોઠવવામાં આવે છે.
- આ પછી, તુલસીનો છોડ મધ્યમાં મૂકો. તુલસી માતાને સારી રીતે તૈયાર કરો. તેમને લાલ રંગની ચુનરી, સાડી અથવા લહેંગા પહેરાવો અને તેમને બંગડીઓ વગેરેથી શણગારો.
- જ્યાં તુલસી માતા બિરાજમાન હોય ત્યાં શેરડીનો મંડપ બનાવો.
- આ પછી, એક અષ્ટકોણ કમળ બનાવો અને બાજોઠ પર શાલિગ્રામ સ્થાપિત કરો અને તેને શણગારો.
- પછી કળશ સ્થાપિત કરો. સૌથી પહેલા કળશમાં પાણી ભરો અને તેમાં ગંગાજળના થોડા ટીપા ઉમેરો. ત્યારપછી આંબાના 5 પાન મૂકો અને તેના પર નારિયેળને લાલ કપડામાં લપેટીને કળશ પર સ્થાપિત કરો.
- પછી શાલિગ્રામને એક પોસ્ટ પર રોકો. શાલિગ્રામ તુલસીની જમણી બાજુ રાખવાનો છે.
- ત્યારબાદ ઘીનો દીવો પ્રગટાવો અને ઓમ શ્રી તુલસાય નમઃ મંત્રનો જાપ કરો. શાલિગ્રામ અને માતા તુલસી પર ગંગા જળ છાંટવું.
- આ પછી દૂધ અને ચંદન મિક્સ કરીને શાલિગ્રામ જી પર તિલક કરો અને માતા તુલસીને કંકુનું તિલક કરો.
- આ પછી શાલિગ્રામ અને તુલસી માતાને પૂજાની તમામ સામગ્રી જેમ કે ફૂલ વગેરે ચઢાવો.
- આ પછી પુરુષોએ શાલિગ્રામ જીને ખોળામાં અને સ્ત્રીઓએ માતા તુલસીને ઊંચકવા જોઈએ. ત્યારપછી તુલસીની 7 વાર પ્રદક્ષિણા કરો. આ દરમિયાન બીજા બધા શુભ ગીતો ગાય છે અને કેટલાક લોકો લગ્ન માટે ખાસ મંત્રો જાપ કરે છે. મંત્રોના ઉચ્ચારણમાં કોઈ ભૂલ ન હોવી જોઈએ.
- છેલ્લે બંનેને ખીર પુરી અર્પણ કરો. છેલ્લે માતા તુલસી અને ભગવાન શાલિગ્રામની આરતી કરો. પછી છેલ્લે બધા લોકોને પ્રસાદ વહેંચો.