- કોઈ યુદ્ધમાં હસ્તક્ષેપ નહિ, લાલ સમુદ્રમાં નિરસતા, પરમાણુ હથિયારો ઉપર કોઈ નિયંત્રણ નહિ, ક્રૂડ માટે આડેધડ ખોદકામ સહિતના અનેક પગલાં લઈ ટ્રમ્પ વિશ્ર્વભરમાં જોખમ વધારે તેવા એંધાણ
ટ્રમ્પ જો અમેરિકન પ્રેસિડેન્ટની ચૂંટણી જીતશે તો ભારત સહિત વિશ્વભરમાં મુશ્કેલી વધવાની નિષ્ણાંતો ચેતવણી આપી રહ્યા છે. ટ્રમ્પ અત્યારે આકરા ફેરફારો કરવાની તૈયારી સાથે ચૂંટણી લડી રહ્યા છે. તે સતા ઉપર આવે છે તો આ નિર્ણયોથી વિશ્વ આખાને સહન કરવાનો વારો આવવાનો છે.
પ્રથમ, તે આબોહવા પરિવર્તન પરના પેરિસ કરારમાંથી તરત જ ખસી જશે અને દરેક જગ્યાએ તેલ ડ્રિલિંગને પ્રોત્સાહિત કરશે. આ ક્લાઈમેટ ચેન્જને રોકવાની શક્યતાને નષ્ટ કરશે, જે દરેકને અસર કરશે. વિકાસશીલ દેશોમાં ગ્રીન પ્રોજેક્ટ્સ માટે વૈશ્વિક ફાઇનાન્સમાં ઘટાડો થઈ શકે છે.
બીજું, ટ્રમ્પ ગમે ત્યાં યુદ્ધમાં જોડાવા માટે અનિચ્છા ધરાવે છે. તે ઉત્તર એટલાન્ટિક ટ્રીટી ઓર્ગેનાઈઝેશન (નાટો) માંથી પાછી ખેંચી શકે છે અથવા તેને સમર્થન આપવાનું બંધ કરી શકે છે.આની અસર યુક્રેન પર પડશે, જે રશિયા સામે ઝૂકી શકે છે. તે દરેક જગ્યાએ નબળા દેશો સામે મજબૂત દેશો દ્વારા લશ્કરી શોષણને પ્રોત્સાહન આપશે. જેના કારણે ભારત સાથેની હિમાલયની સરહદ પર ચીન વધુ આક્રમક બની શકે છે. ટ્રમ્પના વલણથી ચીન એવું માને છે કે તાઈવાન પર હુમલો કરવા અને તેના પર કબજો કરવાનો આ શ્રેષ્ઠ સમય છે.
હુથી જેવા નાના જૂથ સૌથી શક્તિશાળી નૌકાદળના પ્રયત્નો છતાં, લાલ સમુદ્રમાં તમામ ટ્રાફિકને અવરોધિત કરી શકે છે. જો મહાસત્તાઓ દૂરના દેશોમાં સંઘર્ષોથી હાથ ધોઈ નાખે, તો આવા જૂથો અને તેઓ જે નુકસાન પહોંચાડે છે તે વધી શકે છે. આ વૈશ્વિક વેપાર અને રોકાણ માટે અનુકૂળ રહેશે નહીં અને ભારત સહિત તમામ અર્થતંત્રોને અસર કરશે.
ટ્રમ્પનું વલણ ચીનને માનવા માટે પ્રેરિત કરી શકે છે કે તાઇવાન પર હુમલો કરવા અને તેને કબજે કરવા માટે આ સમયની શ્રેષ્ઠ વિંડો છે.
પરિણામ ગમે તે આવે, તે એશિયા અને ભારત માટે આપત્તિ હશે. જાપાન અને કોરિયા ઝડપથી પરમાણુ શસ્ત્રો બનાવીને પ્રતિક્રિયા આપી શકે છે, કારણ કે તેઓ હવે યુએસ સંરક્ષણ છત્ર પર વિશ્વાસ કરી શકતા નથી. સાઉદી અરેબિયા અને ઈરાન પણ પરમાણુ બની શકે છે. ઘણી વધુ આંગળીઓ હવે પરમાણુ ટ્રિગર્સ પર હશે.
ટ્રમ્પ તમામ આયાત પર 10% ટેરિફ અને ચીનમાંથી આયાત પર 60% ટેરિફ લાદવાનું નિશ્ચિત લાગે છે. તે મુખ્ય ઉદ્યોગો માટે ટેક્સ કાપ અને સબસિડીની પણ તરફેણ કરે છે. આ, અનિવાર્યપણે, અન્ય લોકો પાસેથી બદલો આકર્ષિત કરશે. જે બાદ ટ્રમ્પ યુએસ ટેરિફની પણ ધમકી આપશે. વૈશ્વિક વેપાર યુદ્ધ શરૂ થઈ શકે છે.
જીએટીટી અને વર્લ્ડ ટ્રેડ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ડબ્લ્યુટીઓ) દ્વારા બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછીથી ખંતપૂર્વક બાંધવામાં આવેલ વિશ્વનું વર્તમાન વેપાર માળખું બરબાદ થઈ શકે છે. ઘણા દેશો ડબ્લ્યુટીઓના આ અથવા તે નિયમનો ભંગ કરે છે, પરંતુ તે હજુ પણ સુવ્યવસ્થિત વૈશ્વિક માળખું પ્રદાન કરે છે.
વિશ્લેષકોને 1930 ના દાયકાની મહામંદીમાં પાછા ફરવાનો ડર છે. પછી, બધાએ સંરક્ષણવાદનો આશરો લીધો. યુ.એસ.થી શરૂ કરીને, દરેક દેશે આયાત ઘટાડવા અને નિકાસને વિસ્તૃત કરવા માટે ઉચ્ચ ટેરિફ લાદી અથવા તેના ચલણનું અવમૂલ્યન કર્યું. તેઓ એ સમજવામાં નિષ્ફળ ગયા કે એક દેશની આયાત એ બીજાની નિકાસ છે, અને જો બધા આયાત ઘટાડશે, તો તેઓ નિકાસ પણ ઘટાડશે. દર વર્ષે વેપારમાં ઘટાડો થતો ગયો અને મંદી વધી. સ્પર્ધાત્મક સંરક્ષણવાદ એવી રમત બની કે જેમાં દરેક બધા હારી ગયા.
આવી આપત્તિઓથી બચવા માટે, બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછી યુ.એસ.એ વિશ્વ બેંક, આંતરરાષ્ટ્રીય નાણા ભંડોળ અને આખરે ડબ્લ્યુટીઓ જેવી આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓની રચના કરવામાં મદદ કરી. નવું શાસન અદભૂત રીતે સફળ રહ્યું, અને વિશ્વએ ઇતિહાસમાં સૌથી ઝડપી વૃદ્ધિ જોઈ.
પરંતુ મહામંદીની યાદો ઝાંખી પડી ગઈ છે. સર્વત્ર સંરક્ષણવાદની માંગ વધી રહી છે. ટ્રમ્પ, જેમણે તેમના પ્રથમ કાર્યકાળમાં ડબ્લ્યુટીઓથી બાજુમાં આવી હતી કારણ કે તેના નિયમો યુ.એસ.ને અવરોધે છે, તે તેને નવો ફટકો આપી શકે છે. 1930 ના દાયકામાં યુએસ રાજકારણીઓની જેમ, તે વિચારે છે કે તે ટેરિફ વધારીને અને યુએસ કંપનીઓને સબસિડી આપીને અમેરિકાને ફરીથી મહાન બનાવી શકે છે. તે અન્ય લોકો દ્વારા પ્રતિશોધની અસરને અવગણે છે.
