સિક્કિમ જેવી આફતો હિમાલયના અન્ય રાજ્યોમાં આવી શકે છે
નેશનલ ન્યૂઝ
વિજ્ઞાનીઓનું કહેવું છે કે સિક્કિમમાં અનિયંત્રિત બાંધકામ, પ્રદૂષણ અને હવામાન પરિવર્તનના કારણે તબાહી સર્જાઈ હતી. વૈજ્ઞાનિકોએ ચેતવણી આપી છે કે હિમનદીઓની સંખ્યામાં વધારો થવાને કારણે હિમાલય ક્ષેત્રના અન્ય રાજ્યોમાં આવી વધુ આફતો આવી શકે છે.
આ મહિનાની શરૂઆતમાં, સિક્કિમમાં અચાનક પૂરના કારણે હજારો લોકો વિસ્થાપિત થયા હતા અને ઓછામાં ઓછા 60 લોકોના મોત થયા હતા.
નિષ્ણાતો કહે છે કે હિમાચલ પ્રદેશ, અરુણાચલ પ્રદેશ અને જમ્મુ અને કાશ્મીર સહિતના હિમાલયના અન્ય રાજ્યો પણ ગ્લેશિયલ લેક ફ્લડિંગ (GLOF)ના જોખમમાં છે. ગ્લેશિયર ઓગળવાને કારણે તળાવમાંથી અચાનક પાણી બહાર આવે ત્યારે ગ્લેશિયલ લેક પૂર આવે છે.
પર્યાવરણ નિષ્ણાતે શું કહ્યું?
પર્યાવરણ નિષ્ણાતે જણાવ્યું હતું કે જોખમમાં રહેલા વિસ્તારોમાં હિમાચલ પ્રદેશ, જમ્મુ અને કાશ્મીર, ઉત્તરાખંડ અને અરુણાચલ પ્રદેશનો સમાવેશ થાય છે, જ્યાં આબોહવા પરિવર્તનને કારણે ઘણા હિમનદી તળાવો ઝડપથી વધી રહ્યા છે. નિષ્ણાતો GLOFs ને પીગળતા ગ્લેશિયર્સ માટે દોષી ઠેરવે છે, જે આ પ્રદેશમાં પ્રદૂષણ અને અનિયંત્રિત બાંધકામને કારણે વધતા તાપમાનનું પરિણામ છે.
આબોહવા પરિવર્તનને કારણે ભારે વરસાદ અને ગરમીની આવૃત્તિ વધી રહી છે. GLOFનું જોખમ પણ વધી રહ્યું છે.
2013ની કેદારનાથ દુર્ઘટનામાં પણ આવી જ સ્થિતિ હતી, જ્યાં હિમનદી તળાવ ઓવરફ્લો થઈ ગયું હતું અને વિનાશ સર્જ્યો હતો, અને કદાચ સિક્કિમમાં પણ આવું જ બન્યું હતું.
સંશોધકોએ જણાવ્યું હતું કે જો કે અભ્યાસોએ વરસાદ અને ધરતીકંપને GLOF ના સંભવિત કારણો તરીકે દર્શાવ્યા છે, તેમ છતાં કયા પરિબળ વધુ નોંધપાત્ર અસર કરે છે તે નિશ્ચિતપણે નક્કી કરવું એક પડકાર છે.
શું સદીના અંત સુધીમાં હિમનદીઓ પીગળી જશે?
જર્નલ નેચરમાં પ્રકાશિત થયેલા અભ્યાસમાં દર્શાવવામાં આવ્યું છે કે ગ્લોબલ વોર્મિંગ 1.5 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી મર્યાદિત હોય તો પણ પૃથ્વીના 215,000 ગ્લેશિયર્સમાંથી અડધા સદીના અંત સુધીમાં પીગળી જવાની ધારણા છે. આ પરિસ્થિતિની ગંભીરતા દર્શાવે છે.