નાણાકીય કટોકટીના સમયમાં જ્યારે આપણને પૈસાની જરૂર હોય છે, ત્યારે લોન લેવી એ એક લોકપ્રિય વિકલ્પ છે. પરંતુ લોન મેળવવી એટલી સરળ નથી જેટલી લાગે છે. આમાં તમારો CIBIL સ્કોર સૌથી મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. આ સ્કોર જેટલો સારો હશે, તમારા માટે લોન મેળવવાનું એટલું જ સરળ બનશે. નબળો CIBIL સ્કોર હોવાથી લોન મેળવવી મુશ્કેલ બને છે, પરંતુ જો તમને લોન મળે તો પણ તેના વ્યાજ દર વધારે હોય છે. આ મહત્વને ધ્યાનમાં રાખીને, ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) એ CIBIL સ્કોર સંબંધિત નિયમોમાં ફેરફાર કર્યા છે.
RBI ના નવા નિયમો શું છે
RBI એ ખરેખર આ નવા નિયમો ઘણા સમય પહેલા બનાવ્યા હતા, પરંતુ હવે તેમનું પાલન સુનિશ્ચિત કરવામાં આવ્યું છે. નવા નિયમો અનુસાર, ગ્રાહકનો ક્રેડિટ સ્કોર દર 15 દિવસે એટલે કે મહિનામાં બે વાર અપડેટ કરવામાં આવશે. આનો અર્થ એ થયો કે લોન આપતી બેંક હોય કે અન્ય કોઈ નાણાકીય સંસ્થા, હવે તે બધાએ દર 15 દિવસે ગ્રાહકોની ક્રેડિટ માહિતી ક્રેડિટ માહિતી કંપનીઓને મોકલવાની રહેશે. આમાં ગ્રાહકે તેની લોન ચૂકવી છે કે નહીં તે પણ શામેલ હશે. આ માહિતીના આધારે, ક્રેડિટ માહિતી કંપનીઓ ગ્રાહકના CIBIL સ્કોરને તાત્કાલિક અપડેટ કરશે.
લવચીક અપડેટ સિસ્ટમ
આરબીઆઈના નવા નિયમમાં એવી પણ જોગવાઈ છે કે CIBIL સ્કોર દર મહિનાની 15મી તારીખે અને મહિનાના છેલ્લા દિવસે અપડેટ કરવામાં આવશે. જોકે, તે બેંકો અને નાણાકીય સંસ્થાઓને 15 દિવસના અંતરાલ પર પોતાની તારીખો નક્કી કરવાનો વિકલ્પ પણ આપે છે, જેના પર તેઓ ગ્રાહક ક્રેડિટ ડેટા મોકલશે. આ સુગમતા નાણાકીય સંસ્થાઓને તેમના કાર્યકારી કાર્યને વધુ સારી રીતે સંચાલિત કરવામાં મદદ કરશે.
ગ્રાહકોને શું ફાયદો થશે
આ નવા નિયમોથી ગ્રાહકોને ઘણા ફાયદા મળશે. જો કોઈ વ્યક્તિ તેની લોન EMI તારીખ ચૂકી જાય, તો તેને ટૂંક સમયમાં તેના CIBIL સ્કોર પર તેની અસર વિશે જાણ કરવામાં આવશે. આનાથી તે આગામી હપ્તો સમયસર ચૂકવવા માટે સતર્ક રહેશે. ઉપરાંત, જો ગ્રાહક સમયસર પોતાનો હપ્તો ચૂકવે છે, તો તેનો CIBIL સ્કોર પણ ટૂંક સમયમાં સુધરશે અને તેને તેના વિશે ટૂંક સમયમાં માહિતી મળશે. આ કારણે, ગ્રાહક CIBIL અપડેટમાં વિલંબ અંગે બેંકને ફરિયાદ કરી શકશે નહીં.
બેંકો અને NBFCs ને લાભ
આરબીઆઈના નવા નિયમોનું પાલન કરવાથી બેંકો અને નોન-બેંકિંગ નાણાકીય કંપનીઓ (એનબીએફસી) ને પણ ફાયદો થશે. ક્રેડિટ સ્કોરના ઝડપી અપડેટ્સ મેળવીને તેઓ લોન અથવા ક્રેડિટ કાર્ડ આપવા અંગે વધુ સારા નિર્ણયો લઈ શકશે. આ લોન ડિફોલ્ટ જેવા ઘણા જોખમોને ટાળશે. જો કોઈ ગ્રાહક લોન ચૂકવવામાં ડિફોલ્ટ કરે છે, તો બેંકને 15 દિવસની અંદર તેની જાણ થશે અને તે તાત્કાલિક યોગ્ય કાર્યવાહી કરી શકશે.
સારો CIBIL સ્કોર જાળવવા માટેની ટિપ્સ
જો તમે ભવિષ્યમાં લોન લેવા માંગતા હો અથવા તમારા નાણાકીય જીવનમાં સુધારો કરવા માંગતા હો, તો તમારા CIBIL સ્કોરને સારો રાખવો ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. આ માટે, લોન અને ક્રેડિટ કાર્ડના બધા હપ્તા સમયસર ચૂકવો. તમારા ક્રેડિટ કાર્ડનો ઉપયોગ તમારી મર્યાદામાં કરો અને હંમેશા સમયસર બિલ ચૂકવો. બિનજરૂરી રીતે બહુવિધ ક્રેડિટ કાર્ડ કે લોન ન લો. તમારા ક્રેડિટ રિપોર્ટને નિયમિતપણે તપાસો અને જો કોઈ ભૂલ હોય, તો તેને તાત્કાલિક સુધારી લો. આ નાના પગલાંથી, તમારો CIBIL સ્કોર સારો રહેશે અને જરૂર પડ્યે તમે ઓછા વ્યાજ દરે સરળતાથી લોન મેળવી શકશો.
