ફરી એકવાર કોરોનાની જેમ મંકીપોક્સ બિમારીએ ડરાવવાનું શરૂ કર્યું છે. વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થાએ આ રોગને વૈશ્વિક આરોગ્ય કટોકટી જાહેર કર્યા પછી અને મધ્ય આફ્રિકા સિવાય સ્વીડનમાં તેનો એક કેસ નોંધાયા પછી, ભારત પણ તેના જોખમમાં છે. શું મંકીપોક્સ ભારતમાં પણ ફેલાઈ શકે છે. જે પહેલાથી જ ચિકનપોક્સ અને શીતળા જેવા રોગો સામે લડી ચૂક્યું છે? આવો જાણીએ આ વિશે.
ભારતમાં મંકીપોક્સનો કોઈ ખતરો નથી. જ્યારે પણ કોઈ રોગને વૈશ્વિક સ્વાસ્થ્ય કટોકટી જાહેર કરવામાં આવે છે. ત્યારે તેનો સીધો અર્થ એ થાય છે કે ત્યાં કોઈ રોગ છે. સાવચેત રહેવાની જરૂર છે. કારણ કે આ રોગ અન્ય સ્થળોએ પણ ફેલાય શકે છે.
મંકીપોક્સના કેટલા કેસ નોંધાયા છે?
અત્યારે મંકીપોક્સ ફક્ત મધ્ય આફ્રિકામાં જ જોવા મળે છે. જોકે, વર્ષ 2024માં દક્ષિણ આફ્રિકાની બહારના દેશોમાં પણ મંકીપોક્સના કેસ જોવા મળ્યા છે. મંકીપોક્સ રોગ પ્રથમ વખત 1970ના દાયકામાં મધ્ય આફ્રિકન દેશ ડેમોક્રેટિક રિપબ્લિક ઓફ કોંગોમાં જોવા મળ્યો હતો. તે પછી 2022માં કોંગોમાં પણ આ રોગનો પ્રકોપ થયો અને વિશ્વના કોઈપણ દેશમાં એક પણ કેસ જોવા મળ્યો ન હતો. બીજી તરફ જો આપણે ભારત વિશે વાત કરીએ તો અહીં હજુ સુધી મંકીપોક્સનો એક પણ કેસ નોંધાયો નથી.
મંકીપોક્સ કેવી રીતે ફેલાય છે?
અત્યાર સુધી કેસની ગેરહાજરીનો અર્થ એ નથી કે તે કોઈપણ દેશમાં ફેલાઈ શકે નહીં. મંકીપોક્સ ચેપ ગમે ત્યાં થઈ શકે છે. આ રોગ મોટાભાગે સેક્સ્યુઅલી ટ્રાન્સમિટ થાય છે.
મંકીપોક્સના લક્ષણો
- મંકીપોક્સના લક્ષણો ચિકનપોક્સ અથવા શીતળા જેવા જ હોય છે.
- શરીર પર ફોલ્લીઓ, પિમ્પલ્સ, ફોલ્લા અથવા ફોલ્લીઓ
- આ ફોલ્લાઓમાં દુખાવો અને પરુ
- તાવ
- માથાનો દુખાવો
- ઠંડી લાગે છે
- લસિકા ગાંઠોનો સોજો
- પીઠનો દુખાવો
- ગળામાં દુખાવો
શું મંકીપોક્સ મૃત્યુનું કારણ બને છે?
મંકીપોક્સનું ક્લેડ 1 પ્રકાર જે હાલમાં મધ્ય આફ્રિકામાં ફેલાઈ રહ્યું છે. તે પહેલાં આવેલા ક્લેડ 2 સ્ટ્રેન કરતાં વધુ ગંભીર છે. આ જ કારણ છે કે મધ્ય આફ્રિકામાં મંકીપોક્સના કેસ સતત વધી રહ્યા છે અને ત્યાં મૃત્યુ પણ થયા છે. આ રોગનો મૃત્યુ દર 11 ટકા છે.
તેને કેવી રીતે અટકાવવું?
આ વાયરસ મુખ્યત્વે મધ્ય આફ્રિકામાં જન્મ્યો હોવાથી અને તેની આસપાસ ફેલાઈ રહ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં ભારત જેવા દેશમાં સરહદી વિસ્તારોમાં દેખરેખ અને સ્ક્રીનિંગ શરૂ કરવું જોઈએ. જો કોઈ વ્યક્તિ અસરગ્રસ્ત દેશમાંથી પરત ફરી રહ્યો છે અથવા તે દેશનો નાગરિક ભારત આવી રહ્યો છે. તો તેનો ટેસ્ટ કરાવવો જોઈએ. જેથી આ ચેપ ભારતમાં ન આવે. સાથે જ અહીં પણ તકેદારી અને સ્વચ્છતાનું ધ્યાન રાખવું જરૂરી છે.
ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિના સંપર્કમાં ન આવો
જો ફ્લૂના લક્ષણો સાથે ચહેરા પર ફોલ્લીઓ હોય તો ડૉક્ટરની સલાહ લો
એવા દેશોમાં જવાનું ટાળો જ્યાં આ વાયરસ ફેલાયો છે
મંકીપોક્સ માટે કોઈ રસી છે?
મંકીપોક્સ માટેની અમેરિકન રસી પણ છે જે લાઇવ વેક્સિનિયા વાયરસનો ઉપયોગ કરીને બનાવવામાં આવી છે. આ રોગને રોકવા માટે આ રસી અસરકારક છે. જ્યાં આ રોગ ફેલાયો છે ત્યાં લોકોએ આ રસી લેવા માટે આગળ આવવું જોઈએ.
અસ્વીકરણ : અહીં આપેલી માહિતી માત્ર ધારણાઓ અને માહિતી પર આધારિત છે. અત્રે એ ઉલ્લેખ કરવો જરૂરી છે કે અબતક મીડિયા કોઈપણ માહિતીનું સમર્થન કે પુષ્ટિ કરતું નથી. કોઈપણ માહિતી અથવા માન્યતાને અમલમાં મૂકતા પહેલા, સંબંધિત નિષ્ણાતની સલાહ લો.