બટાકા ટામેટા સબ્જી એ ઉત્તર ભારતીય વાનગીની એક લોકપ્રિય અને સ્વાદિષ્ટ વાનગી છે જે બટાકા (આલૂ), ટામેટાં અને મસાલાઓના સ્વાદિષ્ટ મિશ્રણથી બને છે. આ મોંમાં પાણી લાવી દે તેવી સબ્જી તેલ અને મસાલાના મિશ્રણમાં રાંધવામાં આવે છે, જે વાનગીમાં ઊંડાણ અને સુગંધ ઉમેરે છે. કોમળ બટાકા અને નરમ ટામેટાં જીરું, ધાણા અને હળદરની હૂંફથી ભેળવવામાં આવે છે, જે એક સમૃદ્ધ અને સ્વાદિષ્ટ સ્વાદ બનાવે છે. આલૂ ટામેટા સબ્જી ઘણીવાર રોટલી, નાન અથવા ભાત સાથે પીરસવામાં આવે છે, જે તેને ઘણા ભારતીય ઘરોમાં મુખ્ય બનાવે છે અને શાકાહારીઓ અને માંસાહારીઓ બંનેમાં પ્રિય છે.
બટાકા અને ટામેટાંમાંથી બનેલી શાકભાજીનો સ્વાદ ખૂબ જ પસંદ આવે છે. બટાકા-ટામેટાંનું શાક મોટાભાગે લગભગ બધા જ ઘરોમાં બનાવવામાં અને ખાવામાં આવે છે. આ શાક માત્ર પૌષ્ટિક જ નથી પણ ખૂબ જ સ્વાદિષ્ટ પણ છે અને બાળકોને પણ તેનો સ્વાદ ખૂબ ગમે છે. બટાકા ટામેટાંનું શાક બપોરના ભોજનમાં કે રાત્રિભોજનમાં ગમે ત્યારે ખાઈ શકાય છે. જો તમે રસોઈ શીખી રહ્યા છો અને બટાકા-ટામેટાની કઢી બનાવવા માંગો છો, તો તમે તેને ખૂબ જ સરળતાથી બનાવી શકો છો. સ્વાદિષ્ટ બટાકા અને ટામેટાની કઢી બનાવવી ખૂબ મુશ્કેલ નથી અને આ કઢી ખૂબ જ ઓછા સમયમાં તૈયાર થઈ જાય છે. આજે અમે તમને બટાકા-ટામેટાંનું શાક બનાવવાની એક સરળ રેસીપી જણાવીશું, જેના ઉપયોગથી તમે ઘરના બધા માટે સ્વાદિષ્ટ શાક બનાવી શકો છો.
બટાકા-ટામેટાની કઢી બનાવવા માટેની સામગ્રી
બટાકા – 4-5
ટામેટાં – 3-4
લીલા મરચાં – 3-4
જીરું 1/2 ચમચી
સરસવના દાણા – 1/4 ચમચી
આદુ સમારેલું – 1/2 ચમચી
હળદર – 1/4 ચમચી
હિંગ – 1 ચપટી
ધાણા પાવડર – 1 ચમચી
લાલ મરચું પાવડર – 1/4 ચમચી
ગરમ મસાલો – 1/4 ચમચી
લીલા ધાણા – 2 ચમચી
તેલ – 2 ચમચી
મીઠું – સ્વાદ પ્રમાણે
બટાકા-ટામેટાની કઢી કેવી રીતે બનાવવી
સ્વાદિષ્ટ બટાકા-ટામેટાની કઢી બનાવવા માટે, પહેલા બટાકા અને ટામેટાંને એક ઇંચના ટુકડામાં કાપીને એક બાઉલમાં અલગ રાખો. – આ પછી, લીલા મરચાં, આદુ અને ધાણાના પાનને બારીક કાપો. – હવે કુકરમાં તેલ મૂકો અને તેને મધ્યમ આંચ પર ગરમ કરો. તેલ ગરમ થાય એટલે તેમાં રાઈ અને જીરું નાખીને સાંતળો. – થોડીવાર પછી, જ્યારે મસાલો તતડવા લાગે, ત્યારે તેમાં હળદર અને ધાણા પાવડર ઉમેરો.
ચમચી વડે મિક્સ કર્યા પછી, તેમાં એક ચપટી હિંગ ઉમેરો અને સમારેલા બટાકા ઉમેરો અને તેને શેકો. – થોડા સમય પછી, કુકરમાં ટામેટાં ઉમેરો અને નરમ થાય ત્યાં સુધી રાંધો. આ પછી, જરૂર મુજબ પાણી અને સ્વાદ મુજબ મીઠું ઉમેરો અને કૂકરને ઢાંકીને 3-4 સીટી વાગે ત્યાં સુધી રાંધો. – આ પછી, ગેસ બંધ કરો અને કુકરને ઠંડુ થવા દો. કુકર ઠંડુ થાય એટલે ઢાંકણ ખોલો અને તેમાં થોડો ગરમ મસાલો અને લીલા ધાણા ઉમેરો અને મિક્સ કરો. સ્વાદિષ્ટ બટાકા-ટામેટાની કરી પીરસવા માટે તૈયાર છે.
પોષણ માહિતી (પ્રતિ સર્વિંગ):
ઉર્જા: 120-150 kcal
કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ: 20-25 ગ્રામ
ફાઇબર: 3-4 ગ્રામ
પ્રોટીન: 2-3 ગ્રામ
ચરબી: 3-5 ગ્રામ
વિટામિન્સ અને ખનિજો:
– વિટામિન સી: દૈનિક મૂલ્યના 20-25% (DV)
– વિટામિન A: દૈનિક મૂલ્યના 10-15%
– પોટેશિયમ: દૈનિક મૂલ્યના 15-20%
– ફોલેટ: દૈનિક મૂલ્યના 10-15%
સ્વાસ્થ્ય લાભો
એન્ટીઑકિસડન્ટોથી ભરપૂર: ટામેટાં લાઇકોપીનથી ભરપૂર હોય છે, જે એક એન્ટીઑકિસડન્ટ છે જે કોષોને નુકસાન સામે રક્ષણ આપવામાં મદદ કરે છે અને ચોક્કસ રોગોનું જોખમ ઘટાડે છે.
ફાઇબરનો સારો સ્ત્રોત: બટાકા ડાયેટરી ફાઇબરનો સારો સ્ત્રોત છે, જે પાચન સ્વાસ્થ્યને પ્રોત્સાહન આપવામાં અને સ્વસ્થ રક્ત ખાંડના સ્તરને ટેકો આપવામાં મદદ કરી શકે છે.
બ્લડ પ્રેશર ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે: બટાકા અને ટામેટાંમાં રહેલું પોટેશિયમ સોડિયમની અસરોનો સામનો કરીને બ્લડ પ્રેશર ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
સ્વસ્થ આંતરડાના બેક્ટેરિયાને ટેકો આપે છે: બટાકામાં રહેલું પ્રીબાયોટિક ફાઇબર આંતરડામાં સારા બેક્ટેરિયાને પોષણ આપવામાં મદદ કરી શકે છે, જે સ્વસ્થ આંતરડાના માઇક્રોબાયોમને ટેકો આપે છે.
સ્વાસ્થ્ય ચિંતાઓ
ઉચ્ચ ગ્લાયકેમિક ઇન્ડેક્સ: બટાકામાં ઉચ્ચ ગ્લાયકેમિક ઇન્ડેક્સ હોય છે, જે રક્ત ખાંડના સ્તરમાં વધારો કરી શકે છે. જો કે, ફાઇબરનું પ્રમાણ આ અસરને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
કેલરીમાં વધુ હોઈ શકે છે: રસોઈ પદ્ધતિ અને ઉમેરાયેલા ઘટકોના આધારે, આલૂ ટામેટાંની શાકભાજીમાં કેલરી વધુ હોઈ શકે છે. મધ્યસ્થતા મુખ્ય છે.
સ્વસ્થ વપરાશ માટે ટિપ્સ
ન્યૂનતમ તેલનો ઉપયોગ કરો: કેલરીનું સેવન ઘટાડવા માટે ન્યૂનતમ તેલથી રાંધો.
વધુ શાકભાજી ઉમેરો: પોષક તત્વોની ઘનતા વધારવા માટે ઘંટડી મરી, ગાજર અથવા લીલા કઠોળ જેવા અન્ય શાકભાજીનો સમાવેશ કરો.
ઓછા સોડિયમ વિકલ્પો પસંદ કરો: ઓછા સોડિયમ ટામેટાં પસંદ કરો અથવા રસોઈ દરમિયાન ઉમેરવામાં આવેલા મીઠાનું પ્રમાણ ઓછું કરો.
આખા અનાજ સાથે: ભોજનમાં ફાઇબરનું પ્રમાણ વધારવા માટે આખા અનાજની રોટલી, બ્રાઉન રાઇસ અથવા ક્વિનોઆ સાથે આલુ ટામેટા શાક પીરસો.