નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ આજે એટલે કે 23મી જુલાઈએ મોદી 3.0નું પહેલું બજેટ રજૂ કરી રહ્યા છે. સામાન્ય જનતા અને ઉદ્યોગ જગતને આ બજેટ પાસેથી ઘણી અપેક્ષાઓ છે. આ બજેટમાં સરકારનું ધ્યાન મહિલાઓ અને યુવાનો પર કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે. સાથે જ મોદી સરકારે બિહાર અને આંધ્ર પ્રદેશના વિકાસ પર વિશેષ ધ્યાન આપ્યું છે.
મોદી સરકારનું ફોકસ રોજગાર અને કૌશલ્ય પર : નાણામંત્રી
નાણાપ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે, “મને 5 વર્ષમાં 4.1 કરોડ યુવાનો માટે રોજગાર, કૌશલ્ય અને અન્ય તકો ઉપલબ્ધ કરાવવા માટે 5 યોજનાઓ અને પહેલોના પ્રધાનમંત્રી પેકેજની જાહેરાત કરતાં આનંદ થાય છે, આ વર્ષે અમે રૂ. 2 લાખ કરોડના કેન્દ્રીય ખર્ચ સાથે શિક્ષણ, રોજગાર અને કૌશલ્ય માટે રૂ. 1.48 લાખ કરોડની જોગવાઈ.
બજેટ પ્રાથમિકતાઓ
કૃષિ ક્ષેત્રે ઉત્પાદકતા અને સ્થિતિસ્થાપકતા, રોજગાર અને કૌશલ્ય, સમાવિષ્ટ માનવ સંસાધન વિકાસ અને સામાજિક ન્યાય, ઉત્પાદન અને સેવાઓ, શહેરી વિકાસ, ઉર્જા સંરક્ષણ, ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, નવીનતા, સંશોધન અને વિકાસ, નવી પેઢીના સુધારા
સરકાર રાષ્ટ્રીય સહકાર નીતિ લાવવા જઈ રહી છે
નાણાપ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું, “કૃષિ અને સંલગ્ન ક્ષેત્ર માટે 1.52 લાખ કરોડની જાહેરાત કરવામાં આવી રહી છે. સરકાર રાષ્ટ્રીય સહકાર નીતિ લાવવા જઈ રહી છે. તે જ સમયે, સરકાર શાકભાજીનું ઉત્પાદન વધારવા માટે ક્લસ્ટર યોજના લાવશે.
EPFOમાં પહેલીવાર નોંધણી કરાવનારા લોકોને 15 હજાર રૂપિયા
પ્રથમ વખત નોકરી શોધનારાઓ માટે, જેઓ પ્રથમ વખત EPFO સાથે નોંધણી કરાવે છે જો તેમનો પગાર 1 લાખ રૂપિયાથી ઓછો હોય, તો તેમને ત્રણ હપ્તામાં 15,000 રૂપિયાની સહાય મળશે.
બિહાર સહિત આ રાજ્યો માટે સરકાર પૂર્વોદય યોજના બનાવશે
પૂર્વોત્તર રાજ્યો માટે સરકારી પૂર્વોદય યોજના બનાવવામાં આવશે. પૂર્વોદય યોજનામાં બિહાર, ઝારખંડ, ઓડિશા, આંધ્રપ્રદેશનો સમાવેશ થાય છે.
મહિલાઓ અને યુવતીઓ માટે મોદી સરકારની મોટી જાહેરાત
મહિલાઓ અને છોકરીઓને લાભ આપતી યોજનાઓ માટે રૂ. 3 લાખ કરોડ. ઈન્ડિયા પોસ્ટ પેમેન્ટ બેંકની 100 થી વધુ શાખાઓ ઉત્તર-પૂર્વ ક્ષેત્રમાં સ્થાપિત કરવામાં આવશે. રાષ્ટ્રની ખાદ્ય સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવા પોલાવરમ સિંચાઈ યોજના પૂર્ણ કરવી.
મોડલ સ્કીલ લોન સ્કીમમાં સુધારાની દરખાસ્ત
યુનિયન બજેટ 2024-25 દર વર્ષે 25,000 વિદ્યાર્થીઓને મદદ કરવા માટે મોડેલ સ્કિલ લોન યોજનામાં સુધારો કરવાની દરખાસ્ત કરે છે. ઘરેલું સંસ્થાઓમાં ઉચ્ચ શિક્ષણ માટે રૂ. 10 લાખ સુધીની લોન માટે ઇ-વાઉચર્સ દર વર્ષે 1 લાખ વિદ્યાર્થીઓને લોનની રકમના 3 ટકા વાર્ષિક વ્યાજ સબવેન્શન માટે સીધા જ આપવામાં આવશે.
આંધ્ર પ્રદેશ માટે સરકારની વિશેષ યોજના
નાણાપ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે, “આંધ્ર પ્રદેશ પુનર્ગઠન અધિનિયમ – અમારી સરકારે આંધ્ર પ્રદેશ પુનર્ગઠન અધિનિયમમાં પ્રતિબદ્ધતાઓને પૂર્ણ કરવાના પ્રયાસો કર્યા છે. રાજ્યની મૂડીની જરૂરિયાતને સમજીને, અમે બહુપક્ષીય એજન્સીઓ દ્વારા વિશેષ નાણાકીય સહાયની સુવિધા આપી રહ્યા છીએ. રૂ.ની જોગવાઈ વર્તમાન નાણાકીય વર્ષમાં ભાવિ વર્ષોમાં વધારાના ભંડોળ સાથે 15,000 કરોડ કરવામાં આવશે.”
બિહારને બજેટમાંથી આ ભેટ મળી છે
- નાણામંત્રીએ કહ્યું કે હવે બિહારમાં રોડ, વીજળી અને રેલ્વેનું નેટવર્ક બિછાવવામાં આવશે.
- નિર્મલા સીતારમણે સંસદમાં કહ્યું કે બિહારમાં નવી મેડિકલ કોલેજ અને એરપોર્ટ બનાવવામાં આવશે. આ સાથે વૈશાલી-બોધગયા એક્સપ્રેસ વેને પણ મંજૂરી આપવામાં આવી છે. બિહારમાં રૂ. 26,000 કરોડના ખર્ચે રસ્તાઓનું નેટવર્ક બિછાવવામાં આવશે.
- નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું કે પટના-પૂર્ણિયા એક્સપ્રેસ વેને મંજૂરી મળી ગઈ છે. બિહારના પીરપેન્ટીમાં 2400 મેગાવોટનો પાવર પ્રોજેક્ટ પણ સ્થાપવામાં આવશે. આ સાથે કેન્દ્ર સરકાર ગંગા પર બે નવા પુલ પણ બનાવશે.
એજ્યુકેશન લોનના વ્યાજ પર રિબેટ
યુનિયન બજેટ 2024-25 દર વર્ષે 25,000 વિદ્યાર્થીઓને મદદ કરવા માટે મોડેલ સ્કિલ લોન યોજનામાં સુધારો કરવાની દરખાસ્ત કરે છે. ઘરેલું સંસ્થાઓમાં ઉચ્ચ શિક્ષણ માટે રૂ. 10 લાખ સુધીની લોન માટે ઇ-વાઉચર્સ દર વર્ષે 1 લાખ વિદ્યાર્થીઓને લોનની રકમના 3 ટકા વાર્ષિક વ્યાજ સબવેન્શન માટે સીધા જ આપવામાં આવશે.
યુવાનોને શું મળ્યું?
રોજગાર અને કૌશલ્ય પ્રશિક્ષણ સંબંધિત પાંચ યોજનાઓ માટે રૂ. 2 લાખ કરોડ.
500 ટોચની કંપનીઓમાં પાંચ કરોડ યુવાનોને ઈન્ટર્નશીપ આપવાની જોગવાઈ.
15,000 રૂપિયાના ત્રણ હપ્તા સીધા EPFO ખાતામાં પ્રથમ નોકરીમાં જોડાનારા લોકોના ખાતામાં.
સરકાર યુવાનોને ઈન્ટર્નશીપની તકો પૂરી પાડશેઃ નાણામંત્રી
કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કરતા, નાણાપ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું, “સરકાર 500 ટોચની કંપનીઓમાં 1 કરોડ યુવાનોને ઇન્ટર્નશિપની તકો પૂરી પાડવા માટે એક યોજના શરૂ કરશે, જેમાં દર મહિને 5000 રૂપિયાના ઇન્ટર્નશિપ ભથ્થા અને 6000 રૂપિયાની એક વખતની સહાયતા આપવામાં આવશે.
ડેટ રિકવરી માટે ઓપન ટ્રિબ્યુનલમાં જશે
નાણામંત્રીએ કહ્યું કે IBC હેઠળ વધુ NCLT ટ્રિબ્યુનલ ખોલવામાં આવશે. સરકાર દેવાની વસૂલાત માટે ટ્રિબ્યુનલ ખોલવા જઈ રહી છે. આ સિવાય દેશમાં ડિજિટલ પબ્લિક ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર એપ્લિકેશન વિકસાવવામાં આવશે.
બજેટની 6 મોટી બાબતો
- પ્રથમ વખત નોકરી શોધનારાઓ માટે: જો પગાર રૂ. 1 લાખથી ઓછો હોય, તો પ્રથમ વખત EPFO સાથે નોંધણી કરાવનારા લોકોને ત્રણ હપ્તામાં રૂ. 15,000ની સહાય મળશે.
- એજ્યુકેશન લોન– જે લોકોને સરકારી યોજનાઓ હેઠળ કોઈ લાભ નથી મળી રહ્યો, તેઓને દેશભરની સંસ્થાઓમાં પ્રવેશ માટે લોન મળશે. સરકાર લોનની રકમના 3 ટકા સુધી આપશે. આ માટે ઈ-વાઉચર રજૂ કરવામાં આવશે, જે દર વર્ષે એક લાખ વિદ્યાર્થીઓને આપવામાં આવશે.
- ખેડૂતો, યુવાનો, મહિલાઓ અને ગરીબોના વિકાસ માટે વિવિધ યોજનાઓ દ્વારા લાભની યોજનાઓ લાવવામાં આવશે.
6 કરોડ ખેડૂતોની માહિતી જમીન રજીસ્ટ્રીમાં લાવવામાં આવશે. - 5 રાજ્યોમાં નવા કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ જારી કરવામાં આવશે.
- બિહાર, ઝારખંડ, પશ્ચિમ બંગાળ, ઓડિશા અને આંધ્રપ્રદેશ માટે માળખાકીય વિકાસ માટેની વિશેષ યોજના.
બિહારમાં મહાબોધિ અને વિષ્ણુપદ કોરિડોર વિકસાવવામાં આવશે
- કેન્દ્રીય નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું, “પર્યટન હંમેશા આપણી સભ્યતાનો એક ભાગ રહ્યું છે. ભારતને વૈશ્વિક સ્થળ તરીકે સ્થાપિત કરવાના અમારા પ્રયાસો રોજગારની તકો ઉભી કરશે અને અન્ય ક્ષેત્રોમાં પણ તકો ખોલશે.
- નાણામંત્રીએ વધુમાં કહ્યું કે હું પ્રસ્તાવ મૂકું છું કે ગયામાં વિષ્ણુપથ મંદિર અને બોધ ગયામાં મહાબોધિ મંદિરનું ઘણું આધ્યાત્મિક મહત્વ છે. અમે ત્યાં સફળ કાશી વિશ્વનાથ કોરિડોરની તર્જ પર કોરિડોર વિકસાવીશું જેથી કરીને તેમને વિશ્વ કક્ષાના પ્રવાસન સ્થળો બનાવી શકાય.
- તેમણે વધુમાં કહ્યું કે બિહારના રાજગીર અને નાલંદા માટે વ્યાપક વિકાસ પહેલ કરવામાં આવશે. અમે કુદરતી સૌંદર્ય, મંદિરો, શિલ્પો, મનોહર લેન્ડસ્કેપ્સ, વન્યજીવ અભયારણ્યો અને પ્રાચીન દરિયાકિનારા ધરાવતા ઓડિશામાં પ્રવાસનને પ્રોત્સાહન આપીશું.
રેન્ટલ હાઉસિંગને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશેઃ નાણામંત્રી
બજેટ રજૂ કરતી વખતે નાણામંત્રીએ કહ્યું કે પીએમ અર્બન હાઉસિંગ પ્લાન માટે 10 લાખ કરોડ રૂપિયાની જાહેરાત કરવામાં આવી છે. નાણામંત્રીએ કહ્યું કે રેન્ટલ હાઉસિંગને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે. સાથે જ રેન્ટલ હાઉસિંગ રેગ્યુલેશન માટે પણ નિયમો બનાવવામાં આવશે. સ્ટેમ્પ ડ્યુટી ઘટાડનારા રાજ્યોને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે. ઊર્જા સંક્રમણ માટે નવી નીતિ લાવવામાં આવશે.
સોનું અને ચાંદી સસ્તા થશે
- મોબાઈલ ફોન અને ઉપકરણોના સ્થાનિક ઉત્પાદનમાં વધારો થયો છે. મોબાઈલ ફોન અને મોબાઈલ ચાર્જર પરની કસ્ટમ ડ્યુટી ઘટાડવામાં આવશે.
- કેન્સરના દર્દીઓ માટે વધુ ત્રણ દવાઓને કસ્ટમ ડ્યુટીમાંથી સંપૂર્ણ મુક્તિ આપવામાં આવશે. એક્સ-રે ટ્યુબ અને ફ્લેટ પેનલ ડિટેક્ટર્સ પર પણ કસ્ટમ ડ્યૂટી ઘટાડવામાં આવશે.
- સોના અને ચાંદી પરની કસ્ટમ ડ્યૂટી 6 ટકા અને પ્લેટિનમ પર 6.4 ટકા ઘટશે.
3 લાખ સુધીની આવક પર કોઈ ટેક્સ નહીં
આવકવેરાના સ્લેબમાં મોટા ફેરફારો કરવામાં આવ્યા છે. નવી કર વ્યવસ્થામાં રૂ. 0 થી રૂ. 3 લાખની વચ્ચે કોઈ ટેક્સ નથી. નવી ટેક્સ સિસ્ટમમાં 3 લાખ રૂપિયા સુધી ટેક્સમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી હતી. નોકરી કરતા લોકોને રાહત, 3 લાખ રૂપિયા સુધીની આવક કરમુક્ત; સ્ટાન્ડર્ડ ડિડક્શન 50000 રૂપિયાથી વધીને 75000 રૂપિયા થઈ ગયું છે.
આવકવેરા સ્લેબમાં મોટા ફેરફારો
- આવકવેરામાં 7,500 રૂપિયાની બચત.
- 3 થી 7 લાખ રૂપિયા પર 5 ટકા ટેક્સ.
- 7 થી 10 લાખની કમાણી પર 10 ટકા ટેક્સ.
- 10 થી 12 લાખ રૂપિયાની આવક પર 15 ટકા ટેક્સ.
- 12 થી 15 લાખ રૂપિયાથી વધુની કમાણી પર 20 ટકા ટેક્સ.
