કેન્યામાં કાગડા એટલા આક્રમક બની ગયા છે કે તેઓ અન્ય પક્ષીઓના માળા તોડી નાખે છે અને લોકો પર હુમલો પણ કરે છે. જેના કારણે હોટલ ઉદ્યોગને મોટું નુકસાન થઈ રહ્યું છે. કાગડાઓથી પરેશાન થઈને કેન્યાની સરકારે 10 લાખ કાગડાઓને મારવાનો નિર્ણય લીધો છે.
કેન્યાની સરકારે ભારતીય મૂળના કાગડાઓને મોટા પાયે નાબૂદ કરવાની જાહેરાત કરી છે. સરકારે 2024ના અંત સુધીમાં એટલે કે આગામી છ મહિનામાં 10 લાખ કાગડાઓને મારી નાખવાનો એક્શન પ્લાન જાહેર કર્યો છે. કેન્યા સરકારના વન્યજીવન વિભાગનું કહેવું છે કે કાગડા તેમની પ્રાથમિક ઇકોસિસ્ટમનો ભાગ નથી. કેન્યા વાઇલ્ડલાઇફ સર્વિસે ભારતીય ઘરના કાગડાઓ (કોર્વસ સ્પ્લેન્ડન્સ) ને આક્રમક એલિયન પક્ષીઓ તરીકે વર્ણવ્યા છે જે દાયકાઓથી જાહેર ઉપદ્રવ છે અને સ્થાનિક પક્ષીઓની વસ્તીને નોંધપાત્ર રીતે અસર કરી રહ્યા છે અને સરકાર આ સમસ્યાને ઉકેલવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે.
શહેરો મોમ્બાસા, માલિંદી, વાટામુ અને કિલિફીમાં તેમની વસ્તીમાં તીવ્ર વધારો થયો છે. તેમની ભીડથી ઊભી થતી સમસ્યાઓને ધ્યાનમાં રાખીને ઓથોરિટીએ 2024 ના અંત સુધીમાં 10 લાખ ઘરેલું કાગડાઓને નાબૂદ કરવાનું લક્ષ્ય નક્કી કર્યું છે. કાગડાઓને નાબૂદ કરવાના કાર્યક્રમની જાહેરાત એક મીટિંગમાં કરવામાં આવી હતી જેમાં હોટેલ ઉદ્યોગના પ્રતિનિધિઓ અને સ્થાનિક કાગડાના નિયંત્રણમાં વિશેષતા ધરાવતા પશુચિકિત્સકો સહિતના હિતધારકોને એકસાથે લાવવામાં આવ્યા હતા.
હોટલના ધંધા માટે પણ સમસ્યા સર્જાઈ રહી છે
કાગડાઓ દરિયાકાંઠાના નગરોમાં હોટેલ ઉદ્યોગને પણ મોટી અસુવિધાનું કારણ બને છે, કેન્યાના વન્યજીવન સત્તાધિકારીના એક નિવેદનમાં શનિવારે જણાવ્યું હતું. કાગડાઓને કારણે પ્રવાસીઓ ખુલ્લામાં બેસીને ભોજનની મજા માણી શકતા નથી. આવી સ્થિતિમાં હોટેલીયર્સ પણ તેમનાથી કંટાળી ગયા છે અને રાહતની અપીલ કરી રહ્યા છે. કેન્યા વાઇલ્ડલાઇફ સર્વિસ (KWS) એ જણાવ્યું છે કે કાગડા નાબૂદી કાર્યક્રમ જાહેર હિતમાં ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યો છે.
KWS એ સમસ્યા પ્રાણી, જંતુ અથવા એલિયન આક્રમક પ્રજાતિઓને નિયંત્રિત કરવા માટેના કાયદાકીય પગલાંની અંદર આવતા ઓપરેશનનો બચાવ કર્યો. KWS ડાયરેક્ટર જનરલનું પ્રતિનિધિત્વ કરતા વાઇલ્ડલાઇફ એન્ડ કોમ્યુનિટી સર્વિસીસના ડાયરેક્ટર ચાર્લ્સ મુસ્યોકીએ જણાવ્યું હતું કે કેન્યાના દરિયાકાંઠાના પ્રદેશમાં હોટેલીયર્સ અને ખેડૂતોના જાહેર આક્રોશને કારણે સરકારે આ પગલાં લેવા પડ્યા હતા.
પર્યાવરણ માટે પણ ખતરો સર્જાઈ રહ્યો છે
KWS મુજબ, ભારતીય ઘરના કાગડાઓ તેમની આક્રમકતાને જોતા જોખમી બની ગયા છે, જે લુપ્ત થતી સ્થાનિક પક્ષીઓની પ્રજાતિઓનો શિકાર કરે છે. રોચા કેન્યાના સંરક્ષણવાદી અને પક્ષી નિષ્ણાત કોલિન જેક્સનના જણાવ્યા અનુસાર, ભારતીય પ્રજાતિઓએ કેન્યાના દરિયાકાંઠે નાના મૂળ પક્ષીઓની વસ્તીમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો કર્યો છે અને તેમના માળાઓનો નાશ કરીને અને તેમના ઇંડા અને બચ્ચાઓનો શિકાર કર્યો છે. દેશી પક્ષીઓની ઘટતી વસ્તીને કારણે પર્યાવરણ બગડી રહ્યું છે. કાગડાઓની અસર તેઓ સીધેસીધા લક્ષ્યાંકિત જાતિઓ સુધી મર્યાદિત નથી, પરંતુ સમગ્ર ઇકોસિસ્ટમને અસર કરે છે.
ભારતીય કાગડો ગ્રે નેક ક્રો, સિલોન ક્રો અને કોલંબો ક્રો નામથી પણ ઓળખાય છે. તેઓ ભારત અને એશિયામાં ઉદ્ભવ્યા છે પરંતુ શિપિંગ પ્રવૃત્તિઓની મદદથી વિશ્વના ઘણા ભાગોમાં ફેલાય છે. કેન્યામાં તેઓ 1940 ના દાયકાની આસપાસ પૂર્વ આફ્રિકામાં આવ્યા હોવાનું માનવામાં આવે છે અને માત્ર કેન્યામાં જ નહીં પરંતુ સમગ્ર ઉષ્ણકટિબંધીય પ્રદેશમાં મજબૂત હાજરી સ્થાપિત કરી હતી.
