રિયલ એસ્ટેટમાં હાઉસિંગ સેક્ટરની લોનમાં 37.4 ટકા અને વાણિજ્યિક સેકટરની લોનમાં 38.1 ટકાનો ઉછાળો
હાઉસિંગ તેમજ વાણિજ્યિક રિયલ એસ્ટેટ માટે બેંક ધિરાણમાં જુલાઈમાં લગભગ 38 ટકા વાર્ષિક વૃદ્ધિ જોવા મળી હતી. જે રિયલ્ટી સેક્ટર માટે બાકી રહેલી લોનને 28 લાખ કરોડ રૂપિયા સુધી લઈ જાય છે, તાજેતરના આરબીઆઇ ડેટા મુજબ. રિઝર્વ બેંકના લોન બાકી ડેટા તેમજ હાઉસિંગના વેચાણ પરના પ્રોપર્ટી ક્ધસલ્ટન્ટના ડેટા અને મોટા શહેરોમાં નવા લોન્ચ પરથી તે સ્પષ્ટ થાય છે કે રિયલ એસ્ટેટ સેક્ટરની પ્રવૃત્તિઓ ઝડપી ગતિએ આગળ વધી રહી છે.
હાઉસિંગ (પ્રાયોરિટી સેક્ટર હાઉસિંગ સહિત)માં બાકી ધિરાણ જુલાઈમાં વાર્ષિક 37.4 ટકા વધીને રૂ. 24.28 લાખ કરોડને વટાવી ગયું છે. વાણિજ્યિક રિયલ એસ્ટેટ માટે બાકી ધિરાણ 38.1 ટકા વધીને રૂ. 4.07 લાખ કરોડ થયું છે.
આરબીઆઈના ડેટા પર ટિપ્પણી કરતા, એનારોકના ચેરમેન અનુજ પુરીએ જણાવ્યું હતું કે રિયલ એસ્ટેટ ક્ષેત્રમાં પ્રભાવશાળી લોન વૃદ્ધિ સમગ્ર બોર્ડમાં મોટા પાયે માંગ પુન:જીવિત કરવાનું કાર્ય છે. કમર્શિયલ ઓફિસ સેગમેન્ટ ગયા વર્ષે રોગચાળાના દબાણ હેઠળ ઝઝૂમી રહ્યું હતું કારણ કે નોકરીદાતાઓ ઓફિસમાંથી સંપૂર્ણ કામ, ઘરેથી કામ અથવા હાઇબ્રિડ મોડલની આસપાસની વ્યૂહરચનાઓ પર વિચાર કરી રહ્યા હતા. જો કે, જેમ જેમ પરિસ્થિતિ સામાન્ય થઈ ગઈ તેમ, કર્મચારીઓ ઓફિસોમાં પાછા ફર્યા અને આ વર્ષે સારી ગુણવત્તાવાળી વ્યાપારી કચેરીઓની માંગ વધારે છે, તેમણે કહ્યું.
આરબીઆઈ ડેટાના અન્ય સમૂહ દર્શાવે છે કે ઓલ ઈન્ડિયા એચપીઆઈ વૃદ્ધિ 2023-24ના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં 5.1 ટકા થઈ છે જે અગાઉના ક્વાર્ટરમાં 4.6 ટકા અને એક વર્ષ અગાઉ 3.4 ટકા હતી. 2022માં, પુરીએ જણાવ્યું હતું કે ટોચના 7 શહેરોમાં હાઉસિંગનું વેચાણ પાછલા વર્ષ કરતાં 54 ટકા વધુ હતું. જાન્યુઆરી-જૂન 2023માં, વેચાણ અગાઉના વર્ષના 63 ટકા પર પહોંચી ગયું છે, જે સતત માંગ દર્શાવે છે.
હોમ લોનના વ્યાજ દરોમાં સતત વધારો થવા છતાં માંગ અનિયંત્રિત રહી, એમ તેમણે ઉમેર્યું. જેએલએલ ઈન્ડિયાના એક્ઝિક્યુટિવ ડિરેક્ટર અને રિસર્ચ હેડ સામંતક દાસે જણાવ્યું હતું કે આરબીઆઈના તાજેતરના સેક્ટરલ ક્રેડિટ ડેટા જુલાઈ 2023માં રિયલ એસ્ટેટ સેક્ટરને બેંક ધિરાણમાં નોંધપાત્ર રીતે ઊંચી વૃદ્ધિ દર્શાવે છે.
નોન-બેંકિંગ ફાઇનાન્શિયલ કંપનીના બેંક સાથે મર્જરની આ અસર છે. મર્જરની અસરને બાદ કરતાં, જુલાઈ 2023માં કોમર્શિયલ રિયલ એસ્ટેટને ધિરાણ 12 ટકા વધ્યું છે અને હાઉસિંગ લોનમાં 13 ટકાનો વધારો થયો છે.
દાસે જણાવ્યું હતું કે વૈશ્વિક સ્તરે પડકારરૂપ આર્થિક પરિસ્થિતિને જોતાં આ ડબલ ડિજિટ વૃદ્ધિને ખૂબ જ મજબૂત માનવામાં આવે છે. બે-અંકની વૃદ્ધિને હાઉસિંગની વધતી માંગને આભારી હોઈ શકે છે જે જૂન 2023 સુધી નોંધાયેલા મજબૂત વેચાણ વોલ્યુમમાં પ્રતિબિંબિત થાય છે, તેમણે ઉમેર્યું.
અનંત રાજ લિમિટેડના ડિરેક્ટર અને સીઈઓ અમન સરીને જણાવ્યું હતું કે ધિરાણમાં વૃદ્ધિ દર્શાવે છે કે રિયલ એસ્ટેટ ક્ષેત્ર વધી રહ્યું છે અને લોકો આ ક્ષેત્રમાં રોકાણ કરી રહ્યા છે. આ એ પણ દર્શાવે છે કે બેંકિંગ સેક્ટર રિયલ એસ્ટેટ વિશે સકારાત્મક છે અને કોમર્શિયલ અને હાઉસિંગ પ્રોજેક્ટના બાંધકામ માટે મૂડી પ્રદાન કરવા તૈયાર છે,સરીને જણાવ્યું હતું.
રિયલ એસ્ટેટ ડેવલપર્સ અને સલાહકારોએ વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો કે રિયલ એસ્ટેટ સેક્ટરમાં વેચાણની ગતિ ચાલુ રહેશે. તેઓ આગામી તહેવારોની સિઝનમાં બમ્પર વેચાણ અંગે પણ તેજી ધરાવે છે. ક્રિસુમી કોર્પોરેશનના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર મોહિત જૈને જણાવ્યું હતું કે, તહેવારોની મોસમ સામાન્ય રીતે આશાવાદ અને રિયલ એસ્ટેટના વ્યવહારોમાં વધારો કરે છે. રેસિડેન્શિયલ રિયલ એસ્ટેટ ક્ષેત્ર હાલમાં મજબૂત વૃદ્ધિનો અનુભવ કરી રહ્યું છે, અને આ વલણ ચાલુ રહેવાની અપેક્ષા છે, જૈને જણાવ્યું હતું.
એનારોકના પુરીએ જણાવ્યું હતું કે માંગની ગતિ ચાલુ રહેવાની શક્યતા છે અને રિયલ એસ્ટેટ સેક્ટર નવી ઊંચાઈઓ સર કરે તેવી શક્યતા છે. એનારોકના ડેટા મુજબ, આ વર્ષે જાન્યુઆરી-જૂન દરમિયાન દિલ્હી-એનસીઆર, મુંબઈ મેટ્રોપોલિટન રિજન (એમએમઆર), બેંગલુરુ, હૈદરાબાદ, ચેન્નાઈ, પુણે અને કોલકાતા આ સાત મોટા શહેરોમાં કુલ હાઉસિંગનું વેચાણ વધીને 2,28,860 યુનિટ થયું હતું જે એક વર્ષ અગાઉના સમયગાળામાં 1,84,000 યુનિટ હતું. છેલ્લા દોઢ વર્ષમાં હોમ લોન પરના વ્યાજ દરોમાં આશરે 250 બેસિસ પોઈન્ટનો વધારો અને કોવિડ રોગચાળા પછી રહેણાંક મિલકતોના ભાવમાં વધારો થવા છતાં આ છે.
