લાંબી માંદગી બાદ 89 વર્ષની વયે આજે કોલ્હાપુરમાં લીધા અંતિમ શ્વાસ
રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધીજીના પૌત્ર અરુણ ગાંધીનું લાંબી માંદગી બાદ આજે મહારાષ્ટ્રના કોલ્હાપુરમાં અવસાન થયું. તેમના પુત્ર તુષાર ગાંધીએ જણાવ્યું કે તેમના અંતિમ સંસ્કાર આજે બપોરે 2 વાગ્યા પછી કોલ્હાપુરમાં કરવામાં આવ્યા હતા.
અરુણ ગાંધીનો જન્મ 14 એપ્રિલ 1934ના રોજ ડરબનમાં મણિલાલ ગાંધી અને સુશીલા મશરૂવાલાને ત્યાં થયો હતો. તેમના દાદા, રાષ્ટ્રપિતાના પગલે પગલે, તેમણે લેખક અને કાર્યકર તરીકે મહારાષ્ટ્રના લોકોની સેવા કરી. છેલ્લા બે મહિનાથી અરુણ ગાંધી કોલ્હાપુરમાં અવની સંસ્થાના પ્રમુખ અનુરાધા ભોસલેના ઘરે હંબરવાડીમાં રોકાયા હતા.
અરુણ ગાંધીના પુત્ર તુષાર અને તેમના સંબંધીઓની સંમતિથી સાંજે નંદવાલ રોડ, કરવીર, જિલ્લા કોલ્હાપુરમાં ગાંધી ફાઉન્ડેશન સાઇટ પર અંતિમ સંસ્કાર કરવામાં આવ્યા હતા. અરુણ મણીલાલ ગાંધી મહાત્મા ગાંધીના બીજા પુત્ર મણિલાલ ગાંધીના પુત્ર છે. તેમનો જન્મ 14 એપ્રિલ 1934ના રોજ દક્ષિણ આફ્રિકાના ડરબનમાં થયો હતો. તેમના પિતા અહીં પ્રકાશિત થતા અખબાર ઈન્ડિયન ઓપિનિયનના સંપાદક હતા, જ્યારે તેમની માતા એ જ અખબારમાં પ્રકાશક હતા. અરુણ ગાંધીએ પાછળથી તેમના દાદાના માર્ગને અનુસર્યો અને સામાજિક-રાજકીય મુદ્દાઓ પર કાર્યકર્તા તરીકે કામ કર્યું.
અરુણ ગાંધીએ કેટલાક પુસ્તકો પણ લખ્યા છે. ’ધ ગિફ્ટ ઑફ એન્ગર: એન્ડ અધર લેસન્સ ફ્રોમ માય ગ્રાન્ડફાધર મહાત્મા ગાંધી’ જેવા પુસ્તક મુખ્ય છે. અરૂણ ગાંધી 1987માં પરિવાર સાથે અમેરિકામાં સ્થાયી થયા હતા.
તેમના પરિવારમાં પુત્ર તુષાર, પુત્રી અર્ચના, ચાર પૌત્રો અને પાંચ પૌત્ર-પૌત્રીઓ છે. અરુણ ગાંધી પોતાને શાંતિના પૂજારી કહેતા હતા. તેમણે ’કસ્તુરબા, ધ ફર્ગોટન વુમન’, ’ગ્રાન્ડફાધર ગાંધી’, ’ધ ગિફ્ટ ઑફ એન્ગર: એન્ડ અધર લેસન્સ ફ્રોમ માય ગ્રાન્ડફાધર મહાત્મા ગાંધી’ જેવા પુસ્તકો લખ્યા, જેનું ચિત્ર બેથની હેગેડસ અને ઈવાન તુર્ક દ્વારા દર્શાવવામાં આવ્યું છે. તેમના દાદાના પગલે ચાલીને, તેમણે હંમેશા શાંતિ અને સંવાદિતાની સ્થાપના માટે ગાંધીવાદી મૂલ્યોનો પ્રચાર કર્યો. જીવનના ઘણા વર્ષો મેમ્ફિસ, ટેનેસીમાં વિતાવ્યા. અહીં તેમણે ક્રિશ્ચિયન બ્રધર્સ યુનિવર્સિટીમાં અહિંસા સંબંધિત સંસ્થાની પણ સ્થાપના કરી.
