- સેન્સર સિસ્ટમ્સ વિકસાવાથી માટી, પાંદડા અને પર્યાવરણીય પરિમાણોને માપી શકાશે
સારી જમીનની તંદુરસ્તી અને રોગમુક્ત પાક એ કૃષિ ઉત્પાદકતા માટે મહત્વપૂર્ણ છે, જેના પર અર્થતંત્ર અને વૈશ્વિક ખાદ્ય સુરક્ષા નિર્ભર છે. ધીરુભાઈ અંબાણી ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ઇન્ફર્મેશન એન્ડ કોમ્યુનિકેશન ટેક્નોલોજીમાં વિકસિત સિસ્ટમ પાકમાં રોગની તપાસ, ઉત્પાદકતાની આગાહી અને વધુ માટે ટેકનોલોજીની શક્તિનો ઉપયોગ કરી રહી છે. સિસ્ટમ ડિઝાઇન લેબએ ઈન્ટરનેટ-સક્ષમ સેન્સર સિસ્ટમ્સ વિકસાવી છે જે માટી, પાંદડા અને પર્યાવરણીય પરિમાણોને માપી શકે છે જે છોડના વિકાસ અને વિકાસને અસર કરે છે. પ્રારંભિક પરીક્ષણોએ 95% સચોટતા દર્શાવી છે કારણ કે નિષ્ણાતો વધુ ડેટા સંગ્રહ માટે પ્રોજેક્ટની નકલ કરી રહ્યા છે. તે દર્શાવે છે કે કેવી રીતે કૃત્રિમ બુદ્ધિમત્તા અને મશીન લર્નિંગ મોડલ કૃષિ વિકાસ માટે નવીન ઉકેલો વિકસાવવાનો માર્ગ મોકળો કરી શકે છે અને આર્થિક રીતે સંકુચિત ખેડૂતોની ચિંતાઓને દૂર કરી શકે છે.
સંશોધન ટીમે જમીનના પરિમાણોને માપવા માટે ઘરની અંદરની જમીનની ભેજ અને જમીનના તાપમાન સેન્સર વિકસાવ્યા છે. “પાંદડા પર ભેજ જોવા માટે સેન્સર્સ વિકસાવવામાં આવ્યા છે જ્યારે વાણિજ્યિક તાપમાન અને ભેજ સેન્સરનો ઉપયોગ પર્યાવરણીય પરિમાણોને મોનિટર કરવા માટે કરવામાં આવે છે,” તેમણે જણાવ્યું હતું. રાજ્ય સરકારના ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ સાયન્સ એન્ડ ટેક્નોલોજી દ્વારા સમર્થિત આ પ્રોજેક્ટનો ઉદ્દેશ્ય ગુજરાતના રોકડિયા પાકો જેમાં તમાકુ, કપાસ અને મગફળીનો સમાવેશ થાય છે તેના માટે આગાહી મોડલ વિકસાવવાનો છે. ટીમે ડી.એ આઇ.સી.ટી કેમ્પસમાં ગ્રીનહાઉસ વિકસાવ્યું છે જ્યાં તેમણે મગફળી અને કપાસના પાક ઉગાડ્યા છે.પ્રારંભિક ઉદ્દેશ્ય બંને પાકમાં પાંદડાની જગ્યાના રોગને ઓળખવાનો હતો. વિકસિત સિસ્ટમ આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ અને મશીન લર્નિંગ ટેક્નોલોજીથી સજ્જ છે અને તેનો ઉદ્દેશ બહુવિધ પરિમાણોના આધારે રોગોની શરૂઆતની આગાહી કરવાનો છે.
બમ્પર ક્રોપ જીરાના ભાવને વધવા નહિ દયે
એગ્રીકલ્ચરલ માર્કેટિંગ ઇન્ફર્મેશન નેટવર્કના અંદાજ મુજબ, આ સિઝનમાં ખેતરોમાંથી મંડીઓ સુધી જીરુંનો પુરવઠો ઓછામાં ઓછો 22% વધ્યો છે. આ વર્ષે 9 એપ્રિલ સુધી ગુજરાતમાં મંડીઓમાં લાવવામાં આવેલા જીરાનો જથ્થો 54,487.74 મેટ્રિક ટન હતો, જે ગયા વર્ષના સમાન સમયગાળાના 44,689.734 મેટ્રિક ટન કરતાં લગભગ 22 ટકા વધુ છે. ફેડરેશન ઓફ ઈન્ડિયન સ્પાઈસ સ્ટેકહોલ્ડર્સના પ્રારંભિક પાકના અંદાજ મુજબ, ગુજરાત અને રાજસ્થાનમાંથી જીરુંનું ઉત્પાદન ગયા વર્ષના 3.3 લાખ મેટ્રિક ટનથી લગભગ 70 ટકા વધીને 5.6 લાખ મેટ્રિક ટન થયું છે. વેપારીઓએ જણાવ્યું હતું કે આ વર્ષે જીરુંનો વાવેતર વિસ્તાર વધુ હતો અને તેથી મોટા પાકની અપેક્ષા છે. પરિણામ સ્વરૂપે જીરાનો બમ્પર પાક ભાવ વધવા નહીં દે.