બપોરનું ભોજન ખાધા પછી ઊંઘ આવવી એ ખૂબ જ સામાન્ય બાબત છે. તમે ઓફિસમાં સાથીદારોને બપોરના ભોજન પછી બગાસું ખાતા અથવા ડેસ્ક પર માથું નીચું કરીને સૂતા જોયા હશે. તમે પણ આનો અનુભવ કર્યો હશે. તમે ઘરના વડીલોને બપોરે સૂતા જોયા જ હશે. ઘણી વખત બપોરે એવું લાગે છે કે આપણું શરીર નબળું પડી રહ્યું છે. આ ઊંઘને રોકવી ખૂબ મુશ્કેલ છે. પરંતુ, શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે શા માટે આપણને બપોરે વધુ ઊંઘ આવે છે? શા માટે વ્યક્તિ શરીરમાં સુસ્તી, થાક અને નબળાઇ અનુભવવા લાગે છે?
ડાયેટિશિયનના મતે, બપોરના ભોજન પછી ઊંઘ અને સુસ્તી તેમજ શરીરમાં થાક અને નબળાઈ અનુભવવી સામાન્ય નથી. ખોરાક ખાધા પછી શરીરમાં સુસ્તી અને હળવો દુખાવો અનુભવવાની સ્થિતિને ‘ફૂડ કોમા’ કહે છે. જો કે, આજ સુધી મનુષ્યોમાં આનું કોઈ નક્કર કારણ જાણવા મળ્યું નથી. લોકો ઘણીવાર તેને જમ્યા પછી આવતી ઊંઘ સમજીને અવગણના કરે છે, પરંતુ તેની પાછળ કેટલાક કારણો હોઈ શકે છે, જેના પર આપણે ધ્યાન આપવું જોઈએ.
બપોરે વધુ પડતી ઊંઘના મુખ્ય કારણો
મગજમાં બ્લડ સર્ક્યુલેશન ઘટે છેઃ
ડાયેટિશિયનના જણાવ્યા અનુસાર, આપણે બપોરે ઓછું ભોજન લેવું જોઈએ. વાસ્તવમાં, વધુ ખોરાક ખાવાથી તેને પચાવવા માટે વધુ ઊર્જાની જરૂર પડે છે અને પાચનતંત્રને ખોરાકને પચાવવા માટે વધુ લોહીની જરૂર પડે છે. બપોરનું ભોજન કરવાથી તમારા મગજમાં રક્ત પરિભ્રમણ થોડા સમય માટે ઘટે છે. ઉપરાંત, શરીરની પ્રવૃત્તિમાં ઘટાડો થાય છે અને તમને સુસ્તી અને ઊંઘ આવવા લાગે છે.
બ્લડ શુગર લેવલ ઝડપથી ઘટે છેઃ
ડાયેટિશિયનના મતે આપણા શરીરને કામ કરવા માટે એનર્જીની જરૂર હોય છે. આ માટે આપણે નાસ્તો, લંચ અને ડિનર કરીએ છીએ. આમાં આપણે જે પોષણ ખાઈએ છીએ તે આપણા શરીર માટે ઉર્જાનો સ્ત્રોત બની જાય છે. તમે જેવો ખોરાક લો છો કે તરત જ તમારી આંતરડા ખોરાકને પચાવવા લાગે છે. આના કારણે બ્લડ શુગર લેવલ ઘટવા લાગે છે, જેના કારણે વ્યક્તિ સુસ્તી અનુભવે છે અને ઊંઘ આવે છે.
હોર્મોન્સને કારણે પણ વધુ પડતી ઊંઘ આવે છેઃ
ક્યારેક શરીરના હોર્મોન્સ પણ ઊંઘનું કારણ બની જાય છે. હકીકતમાં, કેટલીકવાર ખોરાક ખાધા પછી સેરોટોનિન ઝડપથી ઉત્પન્ન થાય છે, જેના કારણે વ્યક્તિ સુસ્ત થઈ જાય છે અને ઊંઘવાનું મન થાય છે. તમને જણાવી દઈએ કે સેરોટોનિન એ એક હોર્મોન છે જે શરીરના ઘણા કાર્યોને કંટ્રોલ કરે છે. તે શરીરમાં એન્ટીડિપ્રેસન્ટની ભૂમિકા પણ ભજવે છે. પ્રોટીનમાંથી સેરોટોનિન વધે છે.
ઊંઘ અને આળસથી બચવા શું ખાવુંઃ
નિષ્ણાતોના મતે જે લોકો નાસ્તો છોડીને સીધું લંચ લે છે, તેમને ઊંઘની સમસ્યા વધુ થાય છે. વાસ્તવમાં, આવા લોકો સવારના નાસ્તાની ભરપાઈ કરવા માટે લંચમાં ભારે ભોજન લે છે, જે તેમને વધુ આળસુ બનાવે છે. નાસ્તામાં આખા અનાજના ઉત્પાદનો, ઓટ્સ, બ્રાઉન બ્રેડ,અને ફળો ખાવાનું વધુ સારું છે. આ ઉપરાંત, દિવસભર એક્ટીવ રહેવા માટે, શરીરને હાઇડ્રેટ રાખવા માટે સમયાંતરે પાણી પીતા રહો. આમ કરવાથી શરીરમાં સુસ્તી નહીં આવે.