દિવસમાં ઘણી વખત આપણને એવા કોલ આવે છે જે SPAM હોય છે. અને આપને તેમનાથી પરેશાન થઈએ છીએ. પરંતુ હવે આપને જલ્દીથી તેમાંથી છુટકારો મેળવી શકીશું. સરકાર આવા કોલ્સ માટે કેટલીક માર્ગદર્શિકા (સ્પામ કોલ માર્ગદર્શિકા) જારી કરી શકે છે. આ માર્ગદર્શિકા અંગે ડ્રાફ્ટ તૈયાર કરનાર સમિતિની રચનાની જાહેરાત કરવામાં આવી છે. આવા કૉલ્સ અમારી ગોપનીયતાનું ઉલ્લંઘન કરે છે.
વાસ્તવમાં, તેની મદદથી વપરાશકર્તાઓ પ્રમોશનલ અથવા અનિચ્છનીય કૉલ્સની સમસ્યાનો સામનો કરી શકશે. આ કૉલ્સ તેમના ગોપનીયતા અધિકારોનું ઉલ્લંઘન કરે છે. અગાઉ બુધવારે (14 ફેબ્રુઆરી), ગ્રાહક બાબતોના સચિવ રોહિત કુમાર સિંઘની અધ્યક્ષતામાં મળેલી બેઠક દરમિયાન આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો, જેમાં આવા કોલ્સ સંબંધિત ચિંતાઓને દૂર કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું હતું.
તમને જણાવી દઈએ કે યુઝર્સની પ્રાઈવસી પર હુમલો કરતા આ અનિચ્છનીય કોલ્સ અંગે ચિંતા વધી રહી હતી. તેના જવાબમાં સરકારે આ નિર્ણય લીધો છે, જેનાથી લોકોને ઘણો ફાયદો થશે.
સમિતિમાં કોનો સમાવેશ થાય છે?
આ નવી સમિતિમાં સેલ્યુલર ઈન્ડસ્ટ્રી, ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ટેલિકોમ્યુનિકેશન્સ (DoT) અને અન્ય સંબંધિત સંસ્થાઓ જેવી કે ટેલિકોમ રેગ્યુલેટરી ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા (TRAI), ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ફાઈનાન્સિયલ સર્વિસિસ (DFT) સહિતના વિવિધ ક્ષેત્રોના પ્રતિનિધિઓનો સમાવેશ થાય છે. ઉપભોક્તા ગોપનીયતા અને અધિકારો પર અનિચ્છનીય કૉલ્સની હાનિકારક અસરો પણ મીટિંગ દરમિયાન ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. એ પણ સમજાયું કે આ કોલ્સ યુઝર્સની ગોપનીયતાનું ઉલ્લંઘન કરે છે એટલું જ નહીં ઉપભોક્તા અધિકારોનું પણ ઉલ્લંઘન કરે છે. આવા કોલનો મોટો હિસ્સો ફાઇનાન્શિયલ સર્વિસ સેક્ટરમાંથી આવે છે, ત્યારબાદ રિયલ એસ્ટેટ ઉદ્યોગ આવે છે.
ઈન્ટરનેટ આધારિત કોલ્સ સાથે ઉભરતી પડકારો
પરંપરાગત પદ્ધતિઓ ઉપરાંત, ઈન્ટરનેટ-આધારિત પ્લેટફોર્મનો ઉપયોગ કરીને spam કોલ કરનારાઓ વિશે પણ ચિંતા વ્યક્ત કરવામાં આવી છે. ઘણી વખત લોકો WhatsApp દ્વારા spam કોલ કરે છે. આ spam કોલ્સ ઘણીવાર વ્યક્તિઓને પોન્ઝી સ્કીમ્સ, ક્રિપ્ટો ઇન્વેસ્ટમેન્ટ્સ અને ખોટી નોકરીની ઓફર જેવી છેતરપિંડીભરી યોજનાઓ તરફ આકર્ષિત કરે છે. જેના કારણે નિયમનકારી સંસ્થા સામે નવા પડકારો ઉભા થાય છે.
નિયમનકારી સંસ્થા અને TRAI માર્ગદર્શિકા
ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ટેલિકોમ્યુનિકેશન્સ (DoT) અને TRAI ખાસ કરીને રજિસ્ટર્ડ ટેલિમાર્કેટર્સ તરફથી SPAM સંદેશાઓ અને પજવણી કરનારા કૉલ્સના જોખમને પહોંચી વળવા સક્રિયપણે કામ કરી રહ્યા છે. ટેલિમાર્કેટર્સે હવે ડિસ્ટ્રિબ્યુટેડ લેજર ટેક્નોલોજી (DLT) પ્લેટફોર્મ પર તેમની વ્યાપારી સંસ્થાઓ, પ્રેષક ID અને SMS નમૂનાઓની નોંધણી કરવી જરૂરી છે.
ટ્રાઈએ બલ્ક SMS સર્વિસ ઈન્ડસ્ટ્રી માટે નવી માર્ગદર્શિકાની જરૂરિયાત પણ અનુભવી જેથી લોકોને છેતરપિંડીથી બચાવી શકાય. અને ગ્રાહકોને વધુ સુરક્ષા આપી શકાય.
ફોન નંબર પહેલાં 140 ઉમેરવાની સલાહ
મીટિંગમાં જણાવાયું હતું કે બેંકિંગ અને નાણાકીય સેવાઓ, રિયલ એસ્ટેટ અને ઈ-કોમર્સ પ્લેટફોર્મ્સ સહિતના વિવિધ ક્ષેત્રોના ટેલીમાર્કેટર્સે ગ્રાહકોને કાયદેસર કોલર્સને ઓળખવામાં મદદ કરવી જોઈએ. આ માટે, તેમને તેમના ફોન નંબરની પહેલા 140 નંબરની શ્રેણી ઉમેરવાની સલાહ આપવામાં આવી છે.