ભારતમાં ઉપવાસ અને તહેવારોનું સાર્વત્રિક ચલણ છે, જે પુરૂષ અને સ્ત્રીઓ તમામ લોકો પોતાના ધર્મ અનુસાર અનુસરે છે અને આ જપ તપ દ્વારા, તેઓ તેમની ઇચ્છિત ઇચ્છાઓ મેળવે છે. મનુષ્યના કલ્યાણ માટે, ઉપવાસ એ સ્વર્ગની તાર અથવા સીધી બોટ છે જે વિશ્વમાંથી તરવા માટે ની નૈયા બનાવે છે .ઋષિ પંચમીથી થતા લાભ : ઋષિ પંચમીના દિવસે ઉપવાસ કરનારી મહિલાઓએ સપ્ત ઋષિઓની ઉપાસના કર્યા પછી દાન આપવું જ જોઇએ, એવું માનવામાં આવે છે કે ઉપવાસનું ટૂંક સમયમાં ફળ મળે છે અને આ દિવસે કેળા, ઘી, ખાંડને બ્રાહ્મણને દાન આપે છે. તાકાત અનુસાર દક્ષિણા પણ આપવી જોઈએ
कश्यपोत्रिर्भरद्वाजो विश्वामित्रोय गौतम:।
जमदग्निर्वसिष्ठश्च सप्तैते ऋ षय: स्मृता:।।
गृ•न्त्व?ध्र्य मया दत्तं तुष्टा भवतु मे सदा।।
ઋષિ પંચમીનો તહેવાર શા માટે ઉજવવામાં આવે છે?…… સપ્ત ઋષિ ઓના સન્માનમાં, મહિલાઓ અને પુરુષો સંપૂર્ણ ધાર્મિક વિધિઓ સાથે ઋષિ પંચમીના ઉપવાસને અનુસરે છે. પુરાણના જણાવ્યા મુજબ, ઋષિ પંચમીનો ઉપવાસ ખાસ કરીને મહિલાઓ માટે છે, કારણ કે પુરાણમાં ભવિષ્યનું વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે, જ્યારે સ્ત્રીઓ માસિક સ્રાવ અથવા દેવ પ્રતિમા દરમિયાન ધાર્મિક કાર્યોમાં જાણીતી હોય છે અથવા અજાણતાં, સ્પર્શનું સ્થળ એક સ્પર્શ તરીકે કરવામાં આવે છે. , પછી આ ખામીઓની મુક્તિ માટે, ઋષિ પંચમીની ઉપવાસ અવલોકન કરવું આવશ્યક છે, જેથી તમે તે ખામીથી છૂટકારો મેળવી શકો.
પૌરાણિક કથા- ઋષિ પચમી ની….
સુવર્ણ યુગમાં સુમિત્રા નામના બ્રાહ્મણ, જે વેદ-વેદાંગને જાણતો હતો, તે તેની સ્ત્રી જયશ્રી સાથે રહેતો હતો. તેઓ ખેતી દ્વારા જીવન જીવતા હતા. તેમના પુત્રનું નામ સુમાત્રા હતું, જે સંપૂર્ણ પંડિત અને અતિથિ હતા. જ્યારે સમય આવ્યો, ત્યારે તે બંને એક જ રીતે મૃત્યુ પામ્યા. જયશ્રીનો જન્મ એક કૂતરી થયો હતો અને તેનો પતિ સુમિત્રા આખલો બની ગયો હતો. સદભાગ્યે તે બંનેએ તેમના પુત્ર સુમતીના ઘરે રહેવાનું શરૂ કર્યું. એકવાર સુમાત્રાએ તેના માતાપિતા કર્યા. તેની મહિલાએ ખીરને બ્રાહ્મણના ખોરાક માટે રાંધ્યો, જે સાપ અજાણ્યામાં કૂદી ગયો. કૂતરી આ ઘટના જોઈ રહી હતી. તેણે વિચાર્યું કે ખીર ખાય છે તે બ્રાહ્મણોએ મરી જશે, ખીરને જાતે જ સ્પર્શ કર્યો. ક્રોધમાં, સુમાત્રાની મહિલાએ કૂતરીને ખૂબ જ હરાવ્યો. ત્યારબાદ તેણે બધા વાસણો સાફ કર્યા અને ફરીથી ખીર બનાવ્યા અને બ્રાહ્મણોને ખોરાક આપ્યો અને તેને જમીનમાં ફેંકી દીધો. આને કારણે, તે દિવસે કૂતરી ભૂખ્યો રહ્યો. જ્યારે તે મધ્યરાત્રિ હતી, ત્યારે કૂતરી આખલાની નજીક આવી અને આખી સ્ટોરી વર્ણવી. બળદને – “આજે સુમાત્રાએ મોં બાંધી દીધું હતું અને મને ઘાસ પણ ચરાવવા ન દીધો. તેમણે બંનેને ખોરાક આપ્યો અને ઋષિ ઓ પાસે ગયા અને માતા પિતાને પ્રાણીની યોનિમાં જન્મ લેવાનું કારણ અને તેમના કલ્યાણ માટેના નિવારણ માટે કહ્યું. ઋષિ ઓએ તેમના મુક્તિ માટે ઋષિ પંચમી પર ઉપવાસ કરવાનું કહ્યું. ઋષિ ઓ ઓના આદેશો અનુસાર, સુમાત્રાએ ઋષિ પંચમીને એક પદ્ધતિસરની આદર સાથે ઉપવાસ કર્યો, જેના ફળથી તેના માતાપિતાને પ્રાણીની યોનિમાંથી મુક્ત કરવામાં આવ્યા.