રશિયાની ભારત સાથે ખાસ વાતચિત, વર્તમાન સ્થિતિ અંગે આપી માહિતી : પુતીન 4 જુલાઈએ ભારતમાં યોજાનાર એસસીઓ બેઠકમાં ભાગ લ્યે તેવી શકયતા
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની યુએસ મુલાકાત બાદ ભારતના મિત્ર રશિયાએ રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર અજીત ડોભાલ સાથે ફોન પર વાતચીત કરી છે. રશિયાના સુરક્ષા પરિષદના સચિવ નિકોલાઈ પાત્રુશેવે બુધવારે અજીત ડોભાલને ફોન કર્યો અને તેમને રશિયાની સ્થિતિ વિશે માહિતી આપી હતી. બે ટોચના અધિકારીઓ વચ્ચેની મંત્રણા રશિયાએ વેગનર ગ્રુપ નામના ખાનગી લશ્કરી જૂથ દ્વારા બળવોનો સામનો કર્યાના થોડા દિવસો પછી આવી હતી.
રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ 4 જુલાઈએ વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં યોજાનારી એસસીઓ સમિટમાં ભાગ લે તેવી અપેક્ષા છે અને તે ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગની હાજરીમાં પણ જોવા મળશે. મોદીને રશિયાના મહાન મિત્ર ગણાવતા પુતિને ગુરુવારે ભારતની મેક ઇન ઇન્ડિયા પહેલ અને ભારતીય અર્થતંત્ર પર તેની “દૃશ્યમાન અસર”ની પ્રશંસા કરી હતી.
પુતિન સપ્ટેમ્બરમાં જી20 સમિટ માટે ભારતની મુલાકાતે આવે તેવી પણ શક્યતા છે જ્યાં ભારતને આશા છે કે યુક્રેન પરના મતભેદો પ્રસ્તાવિત સંયુક્ત સંવાદને વિક્ષેપિત કરશે નહીં કે સરકાર વિકાસશીલ વિશ્વની જરૂરિયાતોને સંબોધવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવા માંગે છે.
યુક્રેન યુદ્ધ પછીથી રશિયા સાથે ભારતના આર્થિક સંબંધો કૂદકે ને ભૂસકે વિકસ્યા છે, અભૂતપૂર્વ તેલની આયાતમાં વધારો થયો છે, તેમ છતાં સરકાર યુક્રેનમાં મોસ્કોની સૈન્ય કાર્યવાહી અંગે આશંકિત છે. રશિયાની નિંદા કર્યા વિના, સરકારે વિવિધ આંતરરાષ્ટ્રીય મંચો પરથી, યુએન ચાર્ટર અને તમામ રાજ્યોની સાર્વભૌમત્વ અને પ્રાદેશિક અખંડિતતાનું સન્માન કરવાની જરૂરિયાતને વારંવાર અન્ડરસ્કોર કરીને અને પુતિનને મોદીની વારંવાર ટાંકેલી ટિપ્પણીને ટાંકીને તેની ચિંતાઓને અવાજ આપ્યો છે.
રશિયન નિવેદન અનુસાર, પાત્રુશેવે ડોભાલ સાથે ટેલિફોનિક વાતચીત કરી હતી અને તેમને રશિયામાં તાજેતરના વિકાસની માહિતી આપી હતી. નિવેદન અનુસાર, “આ દરમિયાન, દ્વિપક્ષીય અને બહુપક્ષીય ફોર્મેટના માળખામાં સુરક્ષા ક્ષેત્રે રશિયા-ભારત સહયોગ સાથે સંબંધિત વર્તમાન મુદ્દાઓ અને તેના ઊંડાણની શક્યતાઓ પર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી.”
નોંધપાત્ર રીતે, યેવજેની પ્રિગોઝિનના નેતૃત્વમાં ખાનગી રશિયન લશ્કરી દળ ‘વેગનર’ જૂથે ગયા શનિવારે બળવો કર્યો અને રશિયન રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિનને ગંભીર પડકાર આપ્યો. જો કે, જ્યારે તેના માણસો મોસ્કોથી માત્ર 200 કિલોમીટર દૂર હતા, ત્યારે પ્રિગોઝિને તેના લડવૈયાઓને પાછા ખેંચવાનું નક્કી કર્યું. પ્રિગોઝિને અચાનક ક્રેમલિન સાથેના સોદા પછી દેશનિકાલમાં જવા અને પીછેહઠ કરવાનો ઇરાદો જાહેર કર્યો. અહીં યુક્રેન સાથેના યુદ્ધને 16 મહિના વીતી ગયા છે. પશ્ચિમી દેશો સતત રશિયાને ઘેરી રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં રશિયા તેના મિત્ર ભારત સાથે સંબંધો વધુ ગાઢ બનાવવા માંગે છે.