નાસાની જેટ પ્રોપલ્શન લેબોરેટરી એસ્ટરોઇડ 2022 CE2 નું નિરીક્ષણ કરી રહી છે, જે 16 જાન્યુઆરી, 2025 ના રોજ પૃથ્વી પાસેથી સુરક્ષિત રીતે પસાર થવાની અપેક્ષા છે. 370 ફૂટ પહોળો આ એસ્ટરોઇડ 2,640,000 માઇલની અંદર આવશે, જે ચંદ્રના અંતર કરતાં 16 ગણા વધુ છે, જે ચાલુ ગ્રહ સંરક્ષણ અને દેખરેખ પ્રયાસોના મહત્વ પર ભાર મૂકે છે.
એસ્ટરોઇડ નાના, ખડકાળ પદાર્થો છે જે સૂર્યની આસપાસ ફરે છે, તે મોટે ભાગે મંગળ અને ગુરુ ગ્રહ વચ્ચેના એસ્ટરોઇડ પટ્ટામાં જોવા મળે છે. તેઓ લગભગ 4.6 અબજ વર્ષ પહેલાં રચાયેલા પ્રારંભિક સૌરમંડળના અવશેષો છે. તેઓ ગ્રહોથી એટલા માટે અલગ છે કારણ કે, એસ્ટરોઇડ્સમાં વાતાવરણ હોતું નથી અને તેઓ વિવિધ કદમાં આવે છે.
લઘુગ્રહો એકબીજાથી નોંધપાત્ર રીતે બદલાઈ શકે છે, વ્યાસ અને કદમાં થોડા મીટરથી લઈને સેંકડો કિલોમીટર સુધીના હોઈ શકે છે.
જ્યારે મોટાભાગના એસ્ટરોઇડ એ એસ્ટરોઇડ પટ્ટામાં જોવા મળે છે, તેમાંથી કેટલાક, જેને પૃથ્વીની નજીકના પદાર્થો (NEOs) કહેવામાં આવે છે, તેમની ભ્રમણકક્ષાઓ હોય છે જે તેમને પૃથ્વીની નજીક લાવે છે. નાસાના જણાવ્યા અનુસાર,એક એસ્ટરોઇડ છે જે પૃથ્વીની નજીક આવી રહ્યો છે.
નાસાની જેટ પ્રોપલ્શન લેબોરેટરી (JPL) 2022 CE2 નામના એક એસ્ટરોઇડનું નિરીક્ષણ કરી રહી છે, જે 16 જાન્યુઆરી, 2025 ના રોજ પૃથ્વીની નજીક આવશે. આ 370 ફૂટ પહોળો અવકાશ ખડક આપણા ગ્રહની નજીકથી સુરક્ષિત અંતરે પસાર થશે, જેનાથી પૃથ્વી માટે કોઈ ખતરો રહેશે નહીં. તેની નિકટતાને “પૃથ્વીની નજીક” પદાર્થ તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવી હોવા છતાં, વૈજ્ઞાનિકોએ લોકોને ખાતરી આપી છે કે આ ઉડાનથી કોઈ ખતરો નથી.
તે પૃથ્વીની કેટલી નજીક આવશે?
એસ્ટરોઇડ 2022 CE2 લગભગ 2,640,000 માઇલના અંતરે પૃથ્વી પાસેથી પસાર થશે, જે પૃથ્વી અને ચંદ્ર વચ્ચેના અંતર કરતાં 16 ગણા વધારે છે. આ લઘુગ્રહ 29,653 માઇલ પ્રતિ કલાકની ઝડપે આગળ વધી રહ્યો છે અને આજે રાત્રે 8:29 વાગ્યે ભારતીય સમય મુજબ પસાર થવાની ધારણા છે. અંતરને ધ્યાનમાં લેતા તે ખૂબ મોટું લાગે છે, પરંતુ ખગોળશાસ્ત્રીઓના મતે, તે પ્રમાણમાં નજીક છે અને તેથી જ વૈજ્ઞાનિકો આવા પદાર્થો પર કાળજીપૂર્વક નજર રાખે છે.
એસ્ટરોઇડ્સનું નિરીક્ષણ શા માટે જરૂરી છે? એસ્ટરોઇડ એ પ્રાચીન અવશેષો છે જે લગભગ 4.6 અબજ વર્ષ પહેલાં સૌરમંડળની રચનાના પ્રારંભિક તબક્કા દરમિયાન રચાયેલા હતા. આ ખડકાળ પદાર્થો સૂર્યની આસપાસ ફરે છે. ક્યારેક ક્યારેક, એસ્ટરોઇડ્સની ભ્રમણકક્ષા પૃથ્વીની ભ્રમણકક્ષાને પાર કરે છે, અને તેથી એસ્ટરોઇડનું નિરીક્ષણ કરવું મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે ભૂતકાળમાં પૃથ્વી પર મોટી અસરો થઈ છે, જેમ કે કથિત એસ્ટરોઇડ અથડામણ પછી ડાયનાસોરના લુપ્ત થવાના કિસ્સામાં જોવા મળ્યું હતું. આ અવકાશ ખડકોનો અભ્યાસ કરવા માટે નાસા નવીનતમ ટ્રેકિંગ સિસ્ટમ્સનો ઉપયોગ કરે છે. જેટ પ્રોપલ્શન લેબોરેટરી રડાર અને અન્ય તકનીકોનો ઉપયોગ કરીને ઉચ્ચ ચોકસાઇ સાથે એસ્ટરોઇડ્સના માર્ગોને ટ્રેક કરે છે. તાજેતરમાં, OSIRIS-REx અને જાપાનના Hayabusa2 જેવા મિશનોએ એસ્ટરોઇડના નમૂનાઓ પરત કર્યા છે, જે આપણા સૌરમંડળના પ્રારંભિક ઇતિહાસ અને રચના વિશે રહસ્યો ઉજાગર કરે છે.
ગ્રહોનું રક્ષણ શા માટે મહત્વપૂર્ણ છે?
જ્યારે 2022 CE2 કોઈ તાત્કાલિક ખતરો નથી, તેની ઉડાન ગ્રહોના રક્ષણની એક મહત્વપૂર્ણ યાદ અપાવે છે. NEO મોનિટરિંગ દ્વારા જ વૈજ્ઞાનિકો આપણા ગ્રહને અસર કરી શકે તેવા સંભવિત જોખમો માટે વ્યૂહરચના તૈયાર અને વિકસાવી શકે છે. આપણી સલામતી અને અવકાશની સમજ માટે નાસાના એસ્ટરોઇડ્સને ટ્રેક કરવા અને તેનો અભ્યાસ કરવાના પ્રયાસો મહત્વપૂર્ણ છે.
પ્લેનેટરી ડિફેન્સ કોઓર્ડિનેશન ઓફિસ NEO ને ટ્રેક કરવા અને સંભવિત જોખમોને ઘટાડવા માટેના પ્રયાસોનું સંકલન કરવા માટે જવાબદાર છે. આમાં આ વસ્તુઓને શોધવા અને લાક્ષણિકતા આપવા માટે જમીન-આધારિત ટેલિસ્કોપ અને અવકાશ મિશનનો ઉપયોગ કરવાનો સમાવેશ થાય છે. સંભવિત અસરની સ્થિતિમાં, PDCO એસ્ટરોઇડને વાળવા અથવા અટકાવવા માટે વ્યૂહરચના વિકસાવવા પર કામ કરે છે.
શું એવા કોઈ લઘુગ્રહો છે જે પૃથ્વીને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે?
જોકે હાલમાં કોઈ લઘુગ્રહ પૃથ્વી સાથે અથડાયા હોવાનું જાણવા મળ્યું નથી, પરંતુ ભવિષ્યમાં તેની અસર થવાની શક્યતાને સંપૂર્ણપણે નકારી શકાય નહીં. વૈજ્ઞાનિકોનો અંદાજ છે કે સૌરમંડળમાં લાખો એસ્ટરોઇડ છે, જેમાંથી ઘણા હજુ સુધી શોધાયા નથી. કોઈપણ સંભવિત ખતરાને વહેલાસર ઓળખવા માટે NASA NEOs નું નિરીક્ષણ અને સૂચિબદ્ધ કરવાનું ચાલુ રાખે છે.
સંભવિત જોખમી એસ્ટરોઇડ્સ તે છે જેને ખતરો માનવામાં આવે છે. આ 140 મીટર કરતા મોટા વ્યાસના પદાર્થો છે જે પૃથ્વીની ભ્રમણકક્ષાથી 4.65 મિલિયન માઇલની અંદર આવે છે. નાસા અને વિશ્વભરની અન્ય અવકાશ એજન્સીઓ આ PHA ને ઓળખવા અને ટ્રેક કરવા માટે સહયોગ કરે છે, જેથી કોઈપણ સંભવિત અસરની પરિસ્થિતિ માટે આપણી તૈયારીમાં વધારો થાય છે.
