આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ જેવી આશ્ચર્યજનક ટેક્નોલોજીના કેટલાક અન્ય પાસા છે. જે પર્યાવરણ અને માનવ સભ્યતા માટે હાનિકારક સાબિત થઈ શકે છે. ગૂગલના વાર્ષિક પર્યાવરણ રિપોર્ટમાં ચોંકાવનારા આંકડા સામે આવ્યા છે. 2022 ની સરખામણીમાં 2023 માં ગૂગલના ડેટા સેન્ટર્સના કાર્બન ઉત્સર્જન ફૂટપ્રિન્ટમાં તેર ટકાનો વધારો થવાની ધારણા છે. આ વધારો તેના ડેટા સેન્ટર્સ અને સપ્લાય ચેઈન્સમાં વીજળીના વપરાશમાં વધારો થવાને કારણે થયો હતો. 2023 માં, તેના ડેટા સેન્ટર્સ પહેલા કરતા 17 ટકા વધુ વીજળીનો ઉપયોગ કરશે. એઆઈ સાધનોના ઉપયોગ દ્વારા આ વૃદ્ધિને વધુ વધારવામાં આવશે. એઆઈ નો ઉપયોગ આબોહવા પરિવર્તન સંબંધિત ઉકેલો સહિત ઘણા ક્ષેત્રોમાં પરિવર્તનશીલ પરિવર્તન લાવવા માટે કરવામાં આવે છે.
પરંતુ વધતી જતી એઆઈ ટેક્નોલોજીએ એક વિશાળ કાર્બન ઉત્સર્જન ફૂટપ્રિન્ટ બનાવ્યું છે. અભ્યાસો દર્શાવે છે કે એઆઈ ચેટબોટ ચેટ જીપીટી પર એક સરળ માહિતી ક્વેરી ગૂગલ શોધ કરતાં 10 થી 33 ગણી વધુ ઊર્જા વાપરે છે. તે જ સમયે, છબી આધારિત પ્લેટફોર્મ વધુ ઊર્જા વાપરે છે. વાસ્તવમાં, એઆઈ મોડલ સામાન્ય ગુગલ શોધ કરતાં વધુ ડેટાની પ્રક્રિયા અને ફિલ્ટર કરે છે.
વધુ કામનો અર્થ એ છે કે ડેટાની પ્રક્રિયા, સંગ્રહ અને પુન:પ્રાપ્તિ વખતે કમ્પ્યુટરને વધ ઊર્જાની જરૂર પડશે. ડેટા સેન્ટરો વધુ શક્તિશાળી એર ક્ધડીશનીંગ અને અન્ય ઠંડકનાં પગલાંને કામે લગાડે છે જેથી ભારે વર્કલોડ દ્વારા પેદા થતી ગરમીને ઓછી કરી શકાય. યુનિવર્સિટી ઓફ કેલિફોર્નિયા રિવરસાઇડના અભ્યાસ મુજબ, વર્ષ 2022માં, ગૂગલ તેના ડેટા સેન્ટર્સને ઠંડુ કરવા માટે લગભગ 20 અબજ લિટર તાજા પાણીનો ઉપયોગ કરશે. ગયા વર્ષે માઇક્રોસોફ્ટના પાણીના વપરાશમાં પાછલા વર્ષની સરખામણીમાં 34 ટકાનો વધારો થયો હતો.
હાલમાં, ડેટા સેન્ટરો વૈશ્વિક વીજળી વપરાશના 1 થી 1.3 ટકાનો વપરાશ કરે છે, પરંતુ જેમ જેમ એઆઈ સાધનોનો ઉપયોગ વધશે તેમ તેમ આ વપરાશ પણ વધશે. ઈન્ટરનેશનલ એનર્જી એજન્સીના જણાવ્યા અનુસાર આ આંકડો ત્રણ ટકા સુધી જઈ શકે છે. તેનાથી વિપરિત, ઈલેક્ટ્રિક વાહનોની વધતી સંખ્યા છતાં, ઈ-વાહનો વૈશ્વિક વીજ વપરાશમાં માત્ર 0.5 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે. તે જ સમયે, ઘણા દેશોમાં ડેટા કેન્દ્રોનો ઊર્જા વપરાશ તેમની રાષ્ટ્રીય માંગના દસમા ભાગ સુધી પહોંચી ગયો છે. આયર્લેન્ડ જેવા દેશો જ્યાં ટેક્સ બ્રેક્સ અને પ્રોત્સાહનોને કારણે ડેટા સેન્ટરની સંખ્યા અસામાન્ય રીતે વધારે છે. આયર્લેન્ડ સેન્ટ્રલ સ્ટેટિસ્ટિક્સ ઓફિસ રિપોર્ટ 2023 અનુસાર, આ હિસ્સો 18 ટકા સુધી પહોંચ્યો છે.