હાલ ભાવમાં 10 ટકાનો વધારો થતા સરકાર હરકતમાં, પુરતો બફર સ્ટોક હોવાથી ભાવ આસમાનને નહિ આંબે તેવી શકયતા
છેલ્લા એક મહિનામાં ડુંગળીના ભાવમાં લગભગ 10% વધારો થયો છે, મુખ્યત્વે મહારાષ્ટ્ર અને કર્ણાટકના મુખ્ય ઉત્પાદક રાજ્યોમાં ઓછા ખરીફ વાવણીને કારણે આ ભાવ વધારો થઈ રહ્યો છે. જોકે એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે સરકાર પાસે ભાવ વધારાને નિયંત્રણમાં રાખવા માટે પૂરતો બફર સ્ટોક છે. 3 ઓગસ્ટના રોજ ડુંગળીની જથ્થાબંધ ગ્રાહક કિંમત રૂ. 2,068.51 પ્રતિ ક્વિન્ટલ હતી, જે 3 જુલાઈના રોજ રૂ.1,893.56 હતી. દર વર્ષે, ભાવ 4.86% વધ્યો છે, ગ્રાહક બાબતોના મંત્રાલયના ડેટા દર્શાવે છે.
નાસિક, પુણે અને અહેમદનગર જિલ્લામાં ચોમાસાનો વરસાદ પૂરતો ન હોવાથી ખરીફ પાકમાંથી નીચા ઉત્પાદનની અપેક્ષા હોવાથી ડુંગળીના ભાવમાં વધારો થવાની ધારણા છે, એમ આ વિસ્તારના ડુંગળીના ખેડૂત નિખિલ સુલેએ જણાવ્યું હતું. છેલ્લી રવી સિઝનમાં પણ ડુંગળીની ખેતી હેઠળનો વિસ્તાર ઘટ્યો હતો, એક ક્રિસિલના અહેવાલ મુજબ, જેમાં વાવેતર વિસ્તાર પાછલા વર્ષ કરતાં 3-5% ઓછો હોવાનો અંદાજ છે, પરિણામે “વર્ષે અંદાજે 6% ઓછું ઉત્પાદન” થયું હતું.
રેટિંગ એજન્સીએ રવિ વાવેતરમાં થયેલા ઘટાડાને “ગત સિઝનમાં ખેડૂતો દ્વારા 25-27% નીચી વસૂલાત”ને આભારી છે. ગ્રાહક બાબતો, ખાદ્ય અને જાહેર વિતરણ મંત્રાલયના એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ, જોકે, જણાવ્યું હતું કે કેન્દ્ર સરકારે આ વર્ષે 300,000 ટનનો બફર સ્ટોક મેળવ્યો છે, જે ગયા વર્ષ કરતાં 20% વધુ છે.
અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે, “જ્યારે ભાવ વધશે ત્યારે આ સ્ટોક હસ્તક્ષેપ માટે કામમાં આવશે.” તાજેતરના અઠવાડિયામાં ભાવમાં થોડો વધારો આગામી તહેવારોની મોસમને આભારી છે અને જણાવ્યું હતું કે આ વર્ષે ડુંગળીના છૂટક ભાવ રૂ. 40 પ્રતિ કિલોથી વધુ નહીં જાય.
2022-23માં સરકારે બફર સ્ટોક તરીકે 251,000 ટન ડુંગળી જાળવી રાખી હતી. દુર્બળ પુરવઠાની મોસમ દરમિયાન દરો નોંધપાત્ર રીતે વધી જાય તો કોઈપણ આવશ્યકતાઓને પહોંચી વળવા માટે ભાવ સ્થિરીકરણ ફંડ હેઠળ બફર સ્ટોક જાળવવામાં આવે છે.
