- મોંગલા પોર્ટ મુદ્દે શેખ હસીના સાથે વડાપ્રધાન મોદી રૂબરૂ વાતચિત કરે તેવી સંભાવના: આ પોર્ટ વેપાર ઉપરાંત ચીનની વધતી દખલગીરી સામે પણ ભારત માટે ફાયદારૂપ
ચાબહાર બાદ હવે બાંગ્લાદેશના મોંગલા પોર્ટનું સંચાલન મેળવવા ભારત તૈયારી કરી રહ્યું છે.મોંગલા પોર્ટ મુદ્દે શેખ હસીના સાથે વડાપ્રધાન મોદી રૂબરૂ વાતચિત કરે તેવી સંભાવના સેવાઈ રહી છે. આ પોર્ટ વેપાર ઉપરાંત ચીનની વધતી દખલગીરી સામે પણ ભારત માટે ફાયદારૂપ થવાનું છે.
આ ક્ષેત્રમાં ચીનની વ્યૂહાત્મક હાજરીને સંતુલિત કરવાના હેતુથી ભારત બાંગ્લાદેશમાં મોંગલા પોર્ટનું સંચાલન કરવા અને એક નવું ટર્મિનલ બનાવવાનું આયોજન કરી રહ્યું છે. એવી અપેક્ષા છે કે પીએમ મોદી ટૂંક સમયમાં ભારતની મુલાકાતે આવી રહેલી પીએમ હસીના સાથે આ અંગે ચર્ચા કરશે.
વ્યૂહાત્મક રીતે સ્થિત બંદરને ચલાવવાના ચીનના પ્રયાસો વચ્ચે ભારતે બાંગ્લાદેશમાં મોંગલા બંદરનું સંચાલન કરવા અને ત્યાં નવું ટર્મિનલ બનાવવા માટે રસ દર્શાવ્યો છે. ભારત પાસે ઈરાનના ચાબહાર પોર્ટ અને મ્યાનમારના સિત્તવે બંદર પર પહેલાથી જ ઓપરેટિંગ અધિકારો છે. જો સફળ થાય, તો આ પગલું ભારતને નજીકના પડોશમાં ચીનની વધતી જતી વ્યૂહાત્મક હાજરીનો સામનો કરવામાં મદદ કરશે અને હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રના પશ્ચિમ અને પૂર્વ બંને ભાગોમાં નેટ સુરક્ષા પ્રદાતા તરીકે બંદરોનું સંચાલન કરવામાં મદદ કરશે.
એવું જાણવા મળ્યું છે કે ભાગીદારીમાં એક સીમાચિહ્નરૂપ સાબિત થઈ શકે છે આ મામલો આ સપ્તાહના અંતમાં વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની વડા પ્રધાન શેખ હસીના સાથેની બેઠક દરમિયાન ચર્ચા થઈ શકે છે. બાંગ્લાદેશના વડા પ્રધાન આ મહિનાના અંતમાં અથવા જુલાઈની શરૂઆતમાં ભારતની સરકારી મુલાકાતે આવવાની યોજના બનાવી રહ્યા છે. લોકસભા ચૂંટણીમાં ભાજપના નેતૃત્વ હેઠળના એનડીએની સતત ત્રીજી જીત બાદ હસીનાએ મંગળવારે રાત્રે જ મોદીને અભિનંદન પાઠવ્યા હતા. ચીન હસીનાને તેના પ્રવાસ કાર્યક્રમમાં બેઇજિંગનો સમાવેશ કરવા વિનંતી કરી રહ્યું છે, પરંતુ તે ભારતની મુલાકાત પહેલા આ પ્રવાસ કરવા આતુર નથી.
સરકારના શપથ ગ્રહણ સમારોહમાં નેપાળ, ભૂટાન, મોરેશિયસ અને શ્રીલંકાના નેતાઓ સાથે હસીનાને આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું છે. સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે ભારતના નજીકના પડોશમાં મોટા ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પ્રોજેક્ટ્સનું સંચાલન કરવા માટે ચીનનું પગલું ભારત માટે અસ્વસ્થતાનો વિષય છે. સપ્તાહના અંતે જ્યારે મોદી તેમના સમકક્ષોને મળશે ત્યારે ક્રોસ બોર્ડર કનેક્ટિવિટી પ્રોજેક્ટ્સ અને બિઝનેસ પહેલ કેન્દ્રમાં હશે.
ભારત પાસે પહેલાથી જ ચિત્તાગોંગ અને મોંગલા બંને બંદરો સુધી પહોંચ છે,
ગયા મહિને, ઈન્ડિયા પોર્ટ્સ ગ્લોબલ લિમિટેડના એક ભારતીય પ્રતિનિધિમંડળે તેના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર સુનિલ મુકુંદનની આગેવાની હેઠળ મોંગલા પોર્ટની મુલાકાત લીધી હતી અને ઓપરેશનલ સુવિધાઓનો વિગતવાર અભ્યાસ કર્યો હતો, જો વાટાઘાટો સફળતાપૂર્વક આગળ વધે છે, તો ઈરાનના ચાબહાર પોર્ટ અને મ્યાનમારના સિત્તવે પછી મોંગલા ત્રીજું આંતરરાષ્ટ્રીય દરિયાઈ બંદર ઓપરેશન હશે, જેનું સંચાલન ઈન્ડિયા પોર્ટ્સ ગ્લોબલ લિમિટેડ દ્વારા કરવામાં આવશે. શ્રીલંકામાં ભારત-રશિયાના સંયુક્ત સાહસને ચીન દ્વારા સંચાલિત હમ્બનટોટા બંદરની આસપાસના એરપોર્ટનું સંચાલન કરવાનો અધિકાર મળ્યો છે. આઇપીજીએલને મોંગલા પોર્ટ ઓથોરિટી સમક્ષ વિચારણા માટે વિગતવાર લેખિત દરખાસ્ત સબમિટ કરવાનું કહેવામાં આવ્યું છે. મોંગલા પોર્ટ ઓથોરિટીના પ્રતિનિધિએ જણાવ્યું હતું કે પ્રતિનિધિમંડળને જાણ કરવામાં આવી હતી કે દરખાસ્ત મળ્યા પછી તેનું મૂલ્યાંકન કરવામાં આવશે અને જો નફાકારક જણાશે તો તેને નિર્ણય માટે સરકારને મોકલવામાં આવશે.
મોંગલા પોર્ટ તેની પાંચ જેટી પર ક્ધટેનર અને બલ્ક કેરિયર જહાજોનું સંચાલન કરે છે. ભારત, નેપાળ અને ભૂતાનને આપવામાં આવેલી ટ્રાન્સશિપમેન્ટ સવલતોને કારણે પેદા થતા કાર્ગોના વધતા જથ્થાને નિયંત્રિત કરવા માટે વધુ બે જેટીના નિર્માણનું આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે.
