બંને કંપનીઓ રૂ. 2500 કરોડના ખર્ચે 10 કમ્પ્રેસડ બાયોગેસ પ્લાન્ટ ઉભા કરશે
ગ્રીન એનર્જી ક્ષેત્રને વધુ ગતિશીલ બનાવવા અદાણી અને રિલાયન્સ મેદાને આવ્યું છે ને બંને કંપનીઓ આવનારા વર્ષોમાં 2500 કરોડ રૂપિયાના ખર્ચે 10 કમ્પરેસ્ટ બાયોગેસ પ્લાન્ટ ઊભા કરશે. કોમ્પ્રેસ્ડ નેચરલ ગૅસ (સીએનજી) મુખ્યત્વે મેથેન (સીએચ4) નું ઇંધણ ગેસ છે, જે સ્ટાન્ડર્ડ એટમોસ્ફેરિક પ્રેશર પર 1 ટકા કરતાં ઓછું હોય છે. સીએનજીનો ઉપયોગ પરંપરાગત પેટ્રોલ/આંતરિક દહન એન્જિન વાહનોમાં કે જેમાં ફેરફાર કરવામાં આવ્યો છે, અથવા સીએનજીના ઉપયોગ માટે ખાસ કરીને ઉત્પાદિત વાહનોમાં કરવામાં આવે છે. તેનો ઉપયોગ પેટ્રોલ, ડીઝલ ઇંધણ અને લિક્વિફાઇડ પેટ્રોલિયમ ગૅસ (એલપીજી) ના સ્થાન પર કરી શકાય છે.
પેટ્રોલની કિંમતોમાં સાતત્યપૂર્ણ વૃદ્ધિએ વાહનના વપરાશકર્તાઓને દેશમાં સીએનજીમાં શિફ્ટ કરવા માટે આગળ વધાર્યું છે. બિન-કોરોસિવ હોવાથી, તે સ્પાર્ક પ્લગ્સની લાંબીતાને વધારે છે. સીએનજીમાં કોઈપણ લીડ અથવા બેન્ઝીન કન્ટેન્ટની ગેરહાજરીને કારણે, સ્પાર્ક પ્લગ્સનું નેતૃત્વ અને લીડ અથવા બેન્ઝીન પ્રદૂષણ દૂર કરવામાં આવે છે.
ગ્રીન એનર્જીના ઉપયોગથી દેશની અર્થવ્યવસ્થા પણ ખૂબ સારી રીતે વિકસિત થતી હોય છે અને પ્રદૂષણ ને પણ નિવારે છે ત્યારે બંને કંપનીઓ આવનારા પાંચ વર્ષમાં પાંચ નવા પ્લાન્ટ ઊભા કરશે જેની વાર્ષિક ક્ષમતા 30 ટન જેટલી જોવા મળશે. મળતી માહિતી મુજબ બંને કંપનીઓ દ્વારા 2500 કરોડ રૂપિયાના રોકાણ સાથે પ્લાન્ટ ઊભા કરવામાં આવશે. હાલ બંને કંપનીઓ દ્વારા જગ્યા પણ નિર્ધારિત કરી લેવામાં આવી છે ત્યારે આવનારા વર્ષોમાં બાયોગેસ પ્લાન્ટ બંને કંપનીઓ દ્વારા ઊભા કરવામાં આવશે અને ગ્રીન એનર્જીને પ્રોત્સાહન અપાશે.
હાલ બંને કંપનીઓ ભારતમાં આ પ્રકારના કમ્પ્રેસડ પ્લાન્ટ ઉભા કરવા તજ થઈ છે અને અલ્ટરને એટલે કે વૈકલ્પિક ઉર્જા તરીકે પણ ખૂબ મહત્વતા ધરાવે છે. હાલ ભારતમાં 30 જેટલા કમ્પ્રેસડ બાયોગેસ પ્લાન્ટ કાર્યરત છે અને આવનારા પાંચથી સાત વર્ષમાં 17,000 કરોડ રૂપિયાના રોકાણ સાથે વધુ બાયોગેસ પ્લાન્ટ ઉભા કરવામાં આવશે. સરકારની સતત સ્કીમ હેઠળ પ્રતિ વર્ષ 15 મિલિયન મેટ્રિક ટનનો લક્ષ્યાંક નિર્ધારિત કરવામાં આવેલો છે એટલે કે પ્રતિ દિવસ 40 હજાર ટન.
ભારત માટે કુદરતી ગૅસ શા માટે મહત્વપૂર્ણ છે
સીએનજીની પોતાને એક સુરક્ષિત ઇંધણ બનાવે છે. તેને હાઇ ગેજ સિમલેસ સિલિન્ડર્સમાં સ્ટોર કરવામાં આવે છે જેને લીકેજની નજીવી તક પ્રમાણિત કરવામાં આવે છે. તે હવા કરતાં પણ ઘણું હળવું છે, તેથી લીક થવાના કિસ્સામાં તે માત્ર વધે છે અને વાતાવરણમાં ફેલાય છે અને હવામાં સરળતાથી અને સમાન રીતે મિશ્રિત થાય છે.
સીએનજી ગરમ સપાટીઓ પર ઑટો-ઇગ્નાઇટ કરવાની સંભાવના ઓછી છે, કારણ કે તેમાં ઉચ્ચ ઑટો-ઇગ્નિશન તાપમાન અને જ્વલનશીલતામાં સંકીર્ણ શ્રેણી છે. તેનો અર્થ એ છે કે જો હવામાં સીએનજી એકાગ્રતા 5 ટકા અથવા 15 ટકાથી ઓછી હોય, તો તે બર્ન થશે નહીં. આ ઉચ્ચ ઇગ્નિશન તાપમાન અને મર્યાદિત જ્વલનશીલતાની શ્રેણી આકસ્મિક ઇગ્નિશન અથવા દહનને ખૂબ જ અસંભવિત બનાવે છે. અન્ય ઇંધણો પર ચાલતા વાહનોની તુલનામાં, સીએનજી પર ચાલતા વાહનોનો સંચાલન ખર્ચ તુલનાત્મક રીતે ઓછો છે.
