વિક્ટોરિયા મેમોરિયલ ભારતીય, બ્રિટિશ અને મુઘલ વાસ્તુકલાનું અનોખું ઉદાહરણ છે, જાણો તેનાથી જોડાયેલી કેટલીક ખાસ વાતો
ભારતના ઘણા શહેરો તેમના ઐતિહાસિક સ્મારકો માટે વિશ્વભરમાં પ્રખ્યાત છે. આમાંથી એક પશ્ચિમ બંગાળની રાજધાની કોલકાતામાં સ્થિત વિક્ટોરિયા મેમોરિયલ છે. ભારતીય, બ્રિટિશ અને મુઘલ સ્થાપત્યનું આ એક અદ્ભુત ઉદાહરણ છે, જેના કારણે દુનિયાભરના પ્રવાસીઓ આ ઐતિહાસિક વારસાને જોવા માટે ઉત્સુક છે. આવો અમે તમને આ લેખમાં તેનાથી સંબંધિત કેટલીક ખાસ વાતો જણાવીએ.
વિક્ટોરિયા મેમોરિયલ પશ્ચિમ બંગાળની રાજધાની કોલકાતામાં સૌથી પ્રસિદ્ધ પ્રવાસન સ્થળોમાંનું એક છે. ભારતીય, બ્રિટિશ અને મુઘલ સ્થાપત્યનું આ અનોખું ઉદાહરણ બ્રિટિશ શાસન દરમિયાન રાણી વિક્ટોરિયાની યાદમાં બનાવવામાં આવ્યું હતું, જેને વર્ષ 1921માં મ્યુઝિયમ તરીકે જાહેર જનતા માટે ખોલવામાં આવ્યું હતું. ચાલો આ લેખમાં તમને જણાવીએ કે બ્રિટિશ આર્કિટેક્ટ વિલિયમ એમર્સન દ્વારા ડિઝાઇન કરાયેલ આ ભવ્ય સ્મારક સાથે જોડાયેલી કેટલીક ખાસ વાતો.
રાજવી પરિવારનો ઐતિહાસિક સંગ્રહ હાજર છે
હકીકતમાં, 1901 માં રાણીના મૃત્યુ પછી, વાઈસરોય લોર્ડ કર્ઝને આ બિલ્ડિંગના નિર્માણનું સૂચન કર્યું હતું. તે 64 એકરમાં ફેલાયેલ સફેદ આરસપહાણની બનેલી ગુંબજવાળી રચના છે, જેનો પાયો 1906માં પ્રિન્સ ઓફ વેલ્સે નાખ્યો હતો. તેનું ઉદ્ઘાટન 1921માં થયું હતું અને હાલમાં આ ઐતિહાસિક મ્યુઝિયમ ભારતના સંસ્કૃતિ મંત્રાલય હેઠળ આવે છે. તમને જણાવી દઈએ કે શાહી પરિવારના ઐતિહાસિક સંગ્રહ ઉપરાંત, વિક્ટોરિયા મેમોરિયલની આ સુંદર રચના પણ એક મોટું કારણ છે, જેને જોવા માટે દેશ-વિદેશથી મોટી સંખ્યામાં પ્રવાસીઓ અહીં આવે છે.
એન્જલ ઓફ વિક્ટરીની પ્રતિમા ખૂબ જ ખાસ છે
ઈમારતના કેન્દ્રીય ગુંબજમાં એન્જલ ઓફ વિક્ટરી સ્ટેચ્યુ છે, જે મોટા બોલ બેરિંગ પર માઉન્ટ થયેલ હોવાથી પવન સાથે ફરે છે. સેન્ટ્રલ ડોમની આસપાસ અન્ય ઘણી કલાકૃતિઓ પણ છે, જે ન્યાય, શિક્ષણ, શાણપણ, માતૃત્વ અને લોક કલ્યાણનો સંદેશ આપે છે. મુખ્ય પ્રવેશદ્વાર પર હાજર સિંહોની પ્રતિમાઓ શક્તિના પ્રતિક છે, જે આરસમાંથી બનેલી છે. આ સિવાય મુખ્ય દ્વારથી થોડે દૂર બગીચાના મેદાનમાં તાંબાથી બનેલી રાણીની પ્રતિમા હાજર છે. આ પ્રતિમા ઈંગ્લેન્ડમાં સર જ્યોર્જ ફ્રેમ્પટન દ્વારા બનાવવામાં આવી હતી અને તેને દરિયાઈ માર્ગે ભારત લાવવામાં આવી હતી.
દરવાજા પાસે એક ગુપ્ત સંદેશ લખાયેલો છે
તેના દરવાજા પાસે તમે VRI લખેલું જોઈ શકો છો, જેનો અર્થ છે કે વિક્ટોરિયા બ્રિટનની રાણી અને ભારતની મહારાણી છે. આ સિવાય અહીં એક અન્ય ગુપ્ત સંદેશ લખ્યો છે – ‘Dieu Et Mon Droit’ જેનો અર્થ એવો થાય છે કે સમ્રાટને શાસન કરવાનો અધિકાર છે.
25 ગેલેરીઓમાં ઘણી ઐતિહાસિક વસ્તુઓ હાજર છે
વિક્ટોરિયા મેમોરિયલમાં શસ્ત્રો, ચિત્રો અને અન્ય ઐતિહાસિક વસ્તુઓ સહિત 25 ગેલેરીઓનો વિશાળ સંગ્રહ છે. તે સમયના સિક્કા, નકશા અને ટપાલ ટિકિટ અન્ય ગેલેરીઓમાં પણ પ્રદર્શિત કરવામાં આવી છે. તમને જણાવી દઈએ કે પશ્ચિમ બંગાળ સરકારના પર્યટન વિભાગની સાઇટ અનુસાર, અહીં હાજર મોટાભાગના ચિત્રો થોમસ અને વિલિયમ ડેનિયલ નામના ચિત્રકારો દ્વારા બનાવવામાં આવ્યા છે. એવું કહેવાય છે કે તેમણે અંગ્રેજોના શાસન દરમિયાન તેમનો મોટાભાગનો સમય ભારતમાં વિતાવ્યો હતો.
સ્મારકમાં જોધપુર માર્બલનો ઉપયોગ
વિક્ટોરિયા મેમોરિયલ રાજસ્થાનના જોધપુરથી લાવવામાં આવેલા મકરાણા માર્બલથી બનેલું છે. સ્મારકના મુખ્ય આર્કિટેક્ટ વિલિયમ ઇમર્સન તે સમયે રોયલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ બ્રિટિશ આર્કિટેક્ટના પ્રમુખ પણ હતા. તમને જણાવી દઈએ કે તેની ઉંચાઈ લગભગ 200 ફૂટ છે. એન્જલ ઓફ વિક્ટરીની ઊંચાઈ 16 ફૂટ છે. તે સમયે આ બિલ્ડીંગના નિર્માણ પાછળ 1 થી 1.25 કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ થયો હતો.