- આ યોજનાથી ભારતના પેન્શન ગેપને દૂર કરવામાં આવશે અને સુપરવાઇઝરી ઓવરલેપ્સમાં ઘટાડો થશે
સરકાર બધી નિવૃત્તિ યોજનાઓ માટે એકીકૃત નિયમનકારી માળખું અને ફરિયાદ નિવારણ પદ્ધતિ બનાવવાની યોજના ધરાવે છે. આનાથી ભારતના પેન્શન ગેપને દૂર કરવામાં આવશે અને સુપરવાઇઝરી ઓવરલેપ્સમાં ઘટાડો થશે. પેન્શન કવરેજને વિસ્તારવા માટે નવા ઉત્પાદનો વિકસાવવામાં આવશે, અને હાલની યોજનાઓને એક છત્ર હેઠળ મર્જ કરી શકાય છે.
સરકાર ભારતના પેન્શન ગેપને દૂર કરવાના માર્ગો શોધી રહી છે, સાથે સાથે તમામ નિવૃત્તિ ધિરાણ યોજનાઓ માટે ફરિયાદ નિવારણ પદ્ધતિ સહિત એક સામાન્ય નિયમનકારી અને દેખરેખ માળખા પર વિચાર કરી રહી છે. ત્યારે પેન્શન ઉત્પાદનોના નિયમનકારી સંકલન અને વિકાસ માટે પ્રસ્તાવિત ફોરમની સંદર્ભ શરતોને અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં આવી રહ્યું છે, જે બહુવિધ સુપરવાઇઝરી ઓવરલેપ્સને દૂર કરવા માટે સુમેળભર્યા નિયમોની પણ તપાસ કરશે, તેમ આ વિકાસથી વાકેફ બે અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું.
આ યોજના સ્વૈચ્છિક અને ફાળો આપનારી હોઈ શકે છે અને તેને રોજગાર સાથે જોડવામાં આવશે નહીં, જેનાથી દરેક વ્યક્તિ યોજનામાં જોડાવા અને લાભ મેળવવા સક્ષમ બનશે. છત્ર યોજના હેઠળ મર્જ કરી શકાય તેવી હાલની યોજનાઓમાં અટલ પેન્શન યોજના, પ્રધાનમંત્રી-શ્રમ યોગી માનધન યોજના (PM-SYM), વેપારીઓ અને સ્વ-રોજગાર માટે રાષ્ટ્રીય પેન્શન યોજના (NPS -વેપારીઓ) અને પ્રધાનમંત્રી કિસાન માનધન યોજના (PM-KMY)નો સમાવેશ થાય છે.
આ અંગે એક અધિકારીના જણાવ્યા અનુસાર, “સામાન્ય નિયમનકારી ધોરણોની જરૂર છે જે સુશાસન અને અસરકારક ફરિયાદ નિવારણ સુનિશ્ચિત કરે છે,” તે હાલમાં વિવિધ કેન્દ્ર સરકારની એજન્સીઓ દ્વારા ચલાવવામાં આવતી વિવિધ પેન્શન યોજનાઓને જોડવાના પગલાં પર પણ ધ્યાન આપશે. અન્ય એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે નવા ઉત્પાદનો વિકસાવવાની જરૂર છે, કારણ કે એક મોટો વર્ગ પેન્શન કવરેજ વિના રહે છે. “હાલમાં, કામદારોનો મોટો વર્ગ પેન્શન લાભોના દાયરાની બહાર છે, ભલે તેઓ કર્મચારી ભવિષ્ય નિધિ સંગઠન ( EPFO ) હેઠળ ભવિષ્ય નિધિ લાભો માટે હકદાર હોય.”
આ સાથે તેમણે વધુમાં કહ્યું કે રાષ્ટ્રીય પેન્શન યોજના સ્વૈચ્છિક હોવાથી અને EPFO હેઠળ કર્મચારી પેન્શન યોજના ₹15,000 પ્રતિ માસથી વધુ વેતન મર્યાદા માટે ફરજિયાત નથી, તેથી નવા લક્ષિત ઉત્પાદનો વિકસાવવાની જરૂર છે. “પ્રસ્તાવિત ફોરમ હાલની પેન્શન યોજનાઓને એકીકૃત સંસ્થા હેઠળ એકીકૃત કરવા માટેના પગલાં પણ સૂચવી શકે છે જેથી કવરેજ વધારવા અને અમલીકરણને સુવ્યવસ્થિત કરી શકાય,”
નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે તેમના બજેટ ભાષણમાં નિયમનકારી સંકલન અને પેન્શન ઉત્પાદનોના વિકાસ માટે એક ફોરમની સ્થાપનાની જાહેરાત કરી હતી. આ ફોરમ સામાન્ય લઘુત્તમ સુપરવાઇઝરી રિપોર્ટિંગ ફોર્મેટ વિકસાવવા, ગ્રાહક સુરક્ષા ધોરણોને વધારવા અને વ્યાપક બજાર વિકાસ પહેલ હાથ ધરવા માટે સંકલનની ભૂમિકા ભજવશે તેવી અપેક્ષા છે.
ત્યારે નાણા મંત્રાલયે નોંધ્યું હતું કે હાલમાં ફાળો આપનાર પેન્શન લેન્ડસ્કેપ વિવિધ નિયમનકારો દ્વારા બહુવિધ સુપરવાઇઝરી ઓવરલેપ્સ દ્વારા ચિહ્નિત થયેલ છે, જે વિભાજન તરફ દોરી જાય છે અને નાણાકીય ઉત્પાદન તરીકે પેન્શનનું આકર્ષણ ઘટાડે છે.
આ પ્રસ્તાવિત ફોરમ નિયમનકારોમાં સુસંગતતા સુધારવા અને બજાર વિકાસને ટેકો આપવાની અપેક્ષા રાખે છે. સરકાર પહેલાથી જ બધા માટે સાર્વત્રિક પેન્શન યોજના પર વિચાર કરી રહી છે. શ્રમ અને રોજગાર મંત્રાલયે છત્રી પેન્શન યોજના પર ચર્ચા શરૂ કરી છે, જેનો હેતુ દેશમાં વૃદ્ધ લોકોની વધતી સંખ્યાને સામાજિક સુરક્ષા પૂરી પાડવાનો છે.
