શું તમે ક્યારેય ચણા દાળના પકોડા ખાધા છે? ચણાની દાળના પકોડા મગની દાળના પકોડા જેટલા જ સ્વાદિષ્ટ હોય છે. આવી સ્થિતિમાં, જો તમે આ વખતે કંઈક અલગ ટ્રાય કરવા માંગતા હોવ, તો તમે સવારના નાસ્તામાં ચણા દાળ પકોડાની રેસિપી પણ અજમાવી શકો છો.
ચણા દાળ પકોડા, એક લોકપ્રિય ભારતીય નાસ્તો, ચણાની દાળ (ચણાની દાળ) માંથી બનાવેલ ક્રિસ્પી, સ્વાદિષ્ટ ભજિયા છે. પલાળેલી અને પીસેલી ચણાની દાળને ડુંગળી, આદુ, લસણ અને મસાલા સાથે મિશ્રિત કરવામાં આવે છે, પછી નાના બોલ અથવા પેટીસનો આકાર આપવામાં આવે છે. આ ડંખના કદની વસ્તુઓ ગોલ્ડન બ્રાઉન રંગની થાય ત્યાં સુધી તળેલી હોય છે, જેના પરિણામે બાહ્ય અને નરમ આંતરિક ભાગ કર્કશ બને છે. ચણા દાળના પકોડાને ઘણીવાર ચાના સમયના નાસ્તા અથવા એપેટાઇઝર તરીકે પીરસવામાં આવે છે, તેની સાથે આમલી અથવા ફુદીનો જેવી તીખી ચટણી પણ હોય છે. તેમના પ્રોટીન-સમૃદ્ધ ઘટકો અને સુગંધિત મસાલા તેમને શાકાહારીઓ માટે સંતોષકારક અને આરોગ્યપ્રદ વિકલ્પ બનાવે છે. પ્રાદેશિક ભિન્નતાઓમાં પાલક, કોબી અથવા ધાણાના પાન જેવા ઉમેરણોનો સમાવેશ થાય છે, જે સ્વાદ અને પોષક મૂલ્યમાં વધારો કરે છે. તો ચાલો જાણીએ ચણા દાળ પકોડાની સરળ રેસિપી.
ચણા દાળ પકોડા બનાવવા માટેની સામગ્રી:
ચણાની દાળ – 1 કપ
જીરું – અડધી ચમચી
ધાણા મસાલો – 1 ચમચી
ગરમ મસાલો – 1 ચમચી
લાલ મરચું પાવડર – અડધી ચમચી
દહીં 3 ચમચી
કાળા મરીનો ભૂકો – અડધી ચમચી
લીલા મરચા ઝીણા સમારેલા – 1 ચમચી
તેલ – તળવા માટે
મીઠું – સ્વાદ મુજબ
ચણા દાળ પકોડા બનાવવાની રીત:
ચણાની દાળ પકોડા બનાવવા માટે પહેલા ચણાની દાળને સ્વચ્છ પાણીથી ધોઈ લો અને પછી તેને 4 કલાક પાણીમાં પલાળી રાખો. નિર્ધારિત સમય પછી, પલાળેલી ચણાની દાળમાંથી વધારાનું પાણી ગાળી લો. હવે કઠોળ અને લીલા મરચાને મિક્સર ગ્રાઇન્ડર જારમાં નાખીને પીસી લો અને તેની બરછટ પેસ્ટ તૈયાર કરો. પેસ્ટને ખૂબ જ બારીક પીસશો નહીં.
આ પછી, આખા ધાણા અને કાળા મરીને બરછટ પીસી લો. આ પછી, લીલાં મરચાંને બારીક કાપો, હવે તૈયાર કરેલી પેસ્ટને એક ઊંડા બાઉલમાં નાંખો અને તેમાં ધાણાજીરું, ગરમ મસાલો, દહીં, લાલ મરચું પાવડર, બરછટ પીસેલું કાળા મરી નાખીને મિક્સ કરો. આ પછી સ્વાદ મુજબ મીઠું નાખીને મિક્સ કરો.
હવે એક પેનમાં તેલ નાખીને ગરમ કરો. તેલ ગરમ થાય એટલે તૈયાર કરેલું મિશ્રણ થોડું-થોડું હાથમાં લઈને પકોડા બનાવીને પેનમાં નાખો. પકોડા સોનેરી અને ક્રિસ્પી થાય ત્યાં સુધી ફ્રાય કરો. તેવી જ રીતે, બધા જ ખીરામાંથી ચણા દાળના ક્રિસ્પી પકોડા તૈયાર કરો. આ પછી તેને એક પ્લેટમાં કાઢી લો. હવે સ્વાદિષ્ટ ચણા દાળ પકોડાને લીલી ચટણી સાથે સર્વ કરો.
આરોગ્ય લાભો:
- ઉચ્ચ પ્રોટીન સામગ્રી: ચણાની દાળ એ પ્રોટીનનો ઉત્તમ સ્ત્રોત છે, જે શાકાહારીઓ માટે યોગ્ય પકોડા બનાવે છે.
- ફાઇબરથી ભરપૂર: ચણાની દાળમાં દ્રાવ્ય અને અદ્રાવ્ય બંને ફાઇબર હોય છે, જે પાચન અને સંતૃપ્તિમાં મદદ કરે છે.
- ખનિજોનો સારો સ્ત્રોત: ચણાની દાળમાં આયર્ન, પોટેશિયમ અને મેગ્નેશિયમ ભરપૂર માત્રામાં હોય છે.
- એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણધર્મો: જીરું, ધાણા અને હળદર જેવા મસાલામાં એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણધર્મો હોય છે.
- લો ગ્લાયકેમિક ઇન્ડેક્સઃ ચણાની દાળમાં ગ્લાયકેમિક ઇન્ડેક્સ ઓછો હોય છે, જે તેને ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે યોગ્ય બનાવે છે.
પોષક માહિતી (દર સર્વિંગ):
સર્વિંગ સાઈઝ: 5-6 પકોડા (100 ગ્રામ)
– કેલરી: 220-250
– પ્રોટીન: 10-12 ગ્રામ
– ચરબી: 10-12 ગ્રામ
– સંતૃપ્ત ચરબી: 1.5 ગ્રામ
– કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ: 25-30 ગ્રામ
– ફાઇબર: 4-5 ગ્રામ
– ખાંડ: 2-3 ગ્રામ
– સોડિયમ: 200-300mg
પોષક તત્ત્વોનું વિરામ:
– ચણાની દાળ (60%): પ્રોટીન, ફાઈબર, મિનરલ્સ
– ડુંગળી (15%): ફાઇબર, એન્ટીઑકિસડન્ટો
– આદુ અને લસણ (10%): એન્ટિઓક્સિડન્ટ્સ, બળતરા વિરોધી
– મસાલા (10%): એન્ટીઑકિસડન્ટો, બળતરા વિરોધી
– તેલ (5%): ચરબી
આરોગ્યની બાબતો:
- ડીપ ફ્રાઈંગ: કેલરી અને ચરબીનું પ્રમાણ વધારે છે.
- ભાગ નિયંત્રણ: પોષણ સંતુલન જાળવવા માટે આવશ્યક છે.\
હેલ્ધી ચણા દાળ પકોડા માટેની ટિપ્સ:
- ડીપ-ફ્રાયને બદલે બેક કરો.
- ન્યૂનતમ તેલનો ઉપયોગ કરો.
- પાલક અથવા કોબી જેવા શાકભાજી ઉમેરો.
- પાવડરને બદલે આખા મસાલાનો ઉપયોગ કરો.
- ઓછી કેલરીવાળી ચટણી પસંદ કરો.
એલર્જીની ચિંતાઓ:
- ચણાની એલર્જી
- ધાન્યના લોટમાં રહેલું નત્રિલ દ્રવ્ય અસહિષ્ણુતા (જો ધાન્યના લોટમાં રહેલું નત્રિલ દ્રવ્ય ધરાવતા ઘટકોનો ઉપયોગ કરવામાં આવે તો)