66 વર્ષથી ધરતી પર હાજર વાયરસ, 2001માં વૈજ્ઞાનિકોએ જેને હળવાશથી લીધો, 23 વર્ષ પછી દુનિયા જોઈ રહી છે તબાહી!
ચીનમાં એચએમપીવી વાયરસ ફાટી નીકળ્યો: ચીનમાં એચએમપીવી એટલે કે હ્યુમન મેટાપ્યુમોવાયરસ ફાટી નીકળવાથી સમગ્ર વિશ્વમાં ચિંતા વધી છે. ભારત સહિત ઘણા દેશો આ વાયરસ અને તેના ફેલાવા પર ચાંપતી નજર રાખી રહ્યા છે. પણ શું આ અંગે ચિંતા કરવાની કોઈ જરૂર છે? શું આ વાયરસ નવો છે, આ વાયરસ કોવિડ-19 વાયરસ જેવો કેવી રીતે છે? અમને જણાવો.
વિશ્વમાં વિવિધ પ્રકારના વાયરસ છે. કેટલાક વધુ ખતરનાક છે અને કેટલાક ઓછા જોખમી છે. સમયાંતરે વૈજ્ઞાનિકો આ વાયરસનો અભ્યાસ કરે છે. તેને દૂર કરવા માટે એક રસી બનાવે છે. બરાબર 23 વર્ષ પહેલા વિશ્વમાં એક વાયરસનો પ્રવેશ થયો હતો. તે સમયે વૈજ્ઞાનિકોને તેની જાણ થઈ. પરંતુ તેણે તે વાયરસને ખૂબ જ હળવાશથી લીધો. તે વાયરસ પર વધુ સંશોધન કરવામાં આવ્યું ન હતું. તેમ જ વૈજ્ઞાનિકોએ તેની રસી બનાવી નથી. આજે એ જ વાયરસ હવે વિનાશ વેરવા માટે બેતાબ છે. વિશ્વ આ વાયરસથી ડરી ગયું છે. બધાને ડર છે કે આ વાયરસ કોરોના જેવી તબાહી સર્જી શકે છે. કારણ કે આ વાયરસની કોઈ રસી નથી. હા, અમે HMPV વાયરસ એટલે કે હ્યુમન મેટાપ્યુમોવાયરસ વિશે વાત કરી રહ્યા છીએ જે ચીનમાં તબાહી મચાવી રહ્યો છે.
સૌથી પહેલા આપણે જાણીએ કે આ વાયરસ શું છે. HMPV એટલે કે હ્યુમન મેટાપ્યુમોવાયરસ એક RNA વાયરસ છે. તે ન્યુમોવિરિડે પરિવારના મેટાપ્યુમોવાયરસ વર્ગનું છે. માનવ મેટાપ્યુમોવાયરસ એ સામાન્ય શ્વસન વાયરસ છે. તે શ્વસન ચેપ એટલે કે શરદીનું કારણ બને છે. એક રીતે, આ વાયરસ હવામાન છે. તેની અસર સામાન્ય રીતે શિયાળામાં અને વસંતઋતુના પ્રારંભમાં જોવા મળે છે. જેમ રેસ્પિરેટરી સિન્સીટીયલ વાયરસ અને ફ્લૂ.
ચીનમાં હજુ પણ આકરો શિયાળો છે. આ મેટાપ્યુમોવાયરસ આ શિયાળામાં તબાહી મચાવી રહ્યો છે. ચીનમાં લાખો લોકો આ વાયરસથી પ્રભાવિત થયા છે. હોસ્પિટલોમાં ભીડ વધી રહી છે. સર્વત્ર હોબાળો મચી ગયો છે. તેની અસર ભારત સહિત ઘણા દેશોમાં જોવા મળી રહી છે. ભારત પણ એલર્ટ મોડ પર આવી ગયું છે.
વૈજ્ઞાનિકોએ શું માન્ય રાખ્યું
હવે સવાલ એ છે કે શું HMPV વાયરસ કોરોના વાયરસ જેટલો જ નવો છે? આ વાયરસ ક્યારે આવ્યો? ખરેખર, HMPV એ નવો વાયરસ નથી. અમેરિકાના સેન્ટર ફોર ડિસીઝ કંટ્રોલ એન્ડ પ્રિવેન્શન (CDC) અનુસાર, આ વાયરસ પૃથ્વી પર 23 વર્ષથી છુપાયેલો છે. તે સૌ પ્રથમ 2001 માં શોધાયું હતું. નિષ્ણાતો કહે છે કે કેટલાક સેરોલોજિક પુરાવા સૂચવે છે કે આ વાયરસ ઓછામાં ઓછા 1958 થી ફેલાઈ રહ્યો છે. એચએમપીવી એ આરએસવી સાથે ન્યુમોવિરિડે પરિવારનો છે. તે સામાન્ય શ્વસન રોગકારક રોગ તરીકે સમગ્ર વિશ્વમાં ફેલાય છે. તે મુખ્યત્વે ખાંસી અને છીંક દ્વારા ઉત્પાદિત ટીપાઓ દ્વારા ફેલાય છે. ઘણા વર્ષોથી હાજર રહેલા આ વાયરસને વૈજ્ઞાનિકોએ ક્યારેય ગંભીરતાથી લીધો નથી. નહિ તો અત્યાર સુધીમાં તેની રસી બની ગઈ હોત. હા, એચએમપીવી વાયરસ માટેની રસી હજુ સુધી બનાવવામાં આવી નથી.
ચીનમાં હોબાળો મચી ગયો છે
જો કે હવે આ વાયરસ ચીનમાં તબાહી મચાવી રહ્યો છે. તે સામાન્ય શ્વસન રોગકારક રોગ તરીકે સમગ્ર વિશ્વમાં ફેલાય છે. તે મુખ્યત્વે ખાંસી અને છીંક દ્વારા ઉત્પાદિત ટીપાઓ દ્વારા ફેલાય છે. આ વાયરસ ચેપગ્રસ્ત લોકોના નજીકના સંપર્ક અને દૂષિત વાતાવરણના સંપર્ક દ્વારા પણ પ્રસારિત થઈ શકે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ વાયરસના ચેપનો સમયગાળો ત્રણથી પાંચ દિવસનો છે. આ વાયરસ આખા વર્ષ દરમિયાન મળી શકે છે. પરંતુ તે શિયાળા અને વસંતમાં સૌથી વધુ જોવા મળે છે. આ જ કારણ છે કે ચીનમાં લાખો લોકો તેનો ભોગ બન્યા છે. જેના કારણે લોકોના ચહેરા પર માસ્કના દિવસો ફરી આવ્યા છે. ભારત સરકારે લોકોને સાવચેત રહેવા માટે પણ કહ્યું છે.