જ્યારે નાસ્તોનો સમય આવે છે, ત્યારે મનમાં પહેલો વિચાર આવે છે કે કંઈક હળવું અને સ્વાદિષ્ટ બનાવવું. આવી સ્થિતિમાં, મનમાં ફક્ત ચીલા, ઢોસા કે પોહા જેવી કેટલીક ખાદ્ય ચીજો બનાવવાનો જ વિચાર આવે છે. પરંતુ જો તમે દરરોજ એક જ પ્રકારનો નાસ્તો કરીને કંટાળી ગયા હોવ અને કંઈક નવું બનાવવા માંગતા હો, તો આવી સ્થિતિમાં તમે અપ્પે બનાવી શકો છો. ગબગોટા એક પરંપરાગત ગુજરાતી નાસ્તો છે જે પેનકેક અથવા ભજિયા જેવો જ છે. તે ચોખાના લોટ, સોજી અને મસાલાના મિશ્રણમાંથી બનાવવામાં આવે છે, જેને તળેલા સ્વરૂપમાં તળવામાં આવે છે જેથી બાહ્ય ભાગ કડક અને આંતરિક ભાગ નરમ બને. આપ્પેને સામાન્ય રીતે લીલી ચટણી અથવા આમલીની ચટણી જેવી વિવિધ પ્રકારની ચટણી સાથે ગરમાગરમ પીરસવામાં આવે છે, અને ઘણીવાર તેને નાસ્તા અથવા હળવા ભોજન તરીકે ખાવામાં આવે છે. તે ગુજરાતમાં એક લોકપ્રિય સ્ટ્રીટ ફૂડ છે અને રાજ્યભરના ઘરોમાં પણ બનાવવામાં આવે છે.
આપ્પે એક સ્વાદિષ્ટ અને સંતોષકારક નાસ્તો છે જે સ્વાદ અને પોતથી ભરપૂર છે, અને ગુજરાતના અધિકૃત ભોજનનો અનુભવ કરવા માંગતા કોઈપણ વ્યક્તિ માટે તે અજમાવવો જ જોઈએ. અપ્પે ખૂબ જ ઝડપી બનતી રેસીપી છે અને ખાવામાં ખૂબ જ સ્વાદિષ્ટ છે. અપ્પે ક્રિસ્પી બોલ્સ હોય છે, અંદરથી નરમ અને રુંવાટીવાળું હોય છે અને બહારથી થોડા ક્રન્ચી હોય છે. આ ઉપરાંત, તે તમારી ભૂખ સંતોષવા માટે પણ એક શ્રેષ્ઠ વિકલ્પ છે. એટલું જ નહીં, તમે દરરોજ નાસ્તામાં ઘણી અલગ અલગ રીતે અપ્પે બનાવી શકો છો. તો તમે દિવસની શરૂઆતમાં તમારા સ્વાદ કળીઓને ભેટ આપી શકો છો. તો આજે આ લેખમાં અમે તમને એપ્પી બનાવવાની વિવિધ વાનગીઓ વિશે જણાવી રહ્યા છીએ-
સામગ્રી:
ચોખા (બાસમતી અથવા નિયમિત) – ૧ કપ
અડદ દાળ – ૧/૪ કપ
મગની દાળ (વૈકલ્પિક) – ૨ ચમચી
સ્વાદ પ્રમાણે મીઠું
પાણી – જરૂરિયાત મુજબ
લીલા મરચાં – ૧-૨ (બારીક સમારેલા)
આદુ – ૧ ટુકડો (ઝીણું સમારેલું)
કઢી પત્તા – ૬-૭ પત્તા
તેલ – અપ્પે બનાવવા માટે
તલ (વૈકલ્પિક) – ૧ ચમચી
બેકિંગ સોડા – ૧/૪ ચમચી (ફ્લફી ટેક્સચર માટે)
ડુંગળી (વૈકલ્પિક) – ૧ (બારીક સમારેલી)
પદ્ધતિ:
ચોખા, અડદની દાળ અને મગની દાળને સારી રીતે ધોઈને 4-6 કલાક પાણીમાં પલાળી રાખો. મસૂર અને ચોખાને મિક્સર અથવા બ્લેન્ડરમાં પીસીને ઘટ્ટ બેટર બનાવો. બેટરમાં પાણી ઉમેરો અને તેને એકસરખી સુસંગતતા મેળવવા માટે મિક્સ કરો. તૈયાર બેટરમાં લીલા મરચાં, આદુ, કઢી પત્તા, તલ, ડુંગળી અને મીઠું ઉમેરો અને સારી રીતે મિક્સ કરો. જો તમે ઇચ્છો છો કે બેટર ચઢે, તો તમે તેમાં ખાવાનો સોડા ઉમેરી શકો છો અને પછી તેને 10-15 મિનિટ માટે રહેવા દો. અપ્પે બનાવવા માટે, ખાસ ‘અપ્પે પેન’ માં થોડું તેલ ગરમ કરો. જ્યારે તપેલી ગરમ થાય, ત્યારે ખીરું, ચમચીવાર ઉમેરો. ધ્યાનમાં રાખો કે બેટરને તવા પર ગોળ આકારમાં રેડો જેથી અપ્પે યોગ્ય રીતે બની શકે. એકવાર અપ્પેની એક બાજુ રાંધાઈ જાય, પછી તેને ધીમેથી ઉછાળો અને બીજી બાજુ સોનેરી અને ક્રિસ્પી થાય ત્યાં સુધી રાંધો. તૈયાર કરેલા ગબગોટાને ચટણી અને સાંભાર સાથે ગરમાગરમ પીરસો.
ટિપ્સ:
તમે આ મિશ્રણમાં થોડું છીણેલું ગાજર, કેપ્સિકમ અથવા અન્ય શાકભાજી પણ ઉમેરી શકો છો, જે આપ્પેનો સ્વાદ વધારે ઉમેરશે.
અને બેટરને આખી રાત પલાળી રાખો, આનાથી એપ્પી વધુ હળવો અને રુંવાટીવાળો બને છે.
જો તમારી પાસે એપ્પે પેન ન હોય, તો તમે તવા અથવા નોન-સ્ટીક પેનનો પણ ઉપયોગ કરી શકો છો, પરંતુ તેનો આકાર થોડો અલગ હોઈ શકે છે.
હવે સ્વાદિષ્ટ અને હળવી એપ્પી તૈયાર છે!
પોષણ માહિતી (દરેક સર્વિંગ દીઠ અંદાજિત મૂલ્યો):
કેલરી: ૧૫૦-૨૦૦ પ્રતિ સર્વિંગ (૨-૩ એપ્પે)
કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ: ૨૫-૩૦ ગ્રામ (ચોખાના લોટ, સોજી અને મસાલામાંથી)
ફાઇબર: ૨-૩ ગ્રામ (ચોખાના લોટ, સોજી અને મસાલામાંથી)
પ્રોટીન: ૩-૪ ગ્રામ (ચોખાના લોટ, સોજી અને મસાલામાંથી)
ચરબી: ૫-૭ ગ્રામ (તળવા માટે વપરાતા તેલમાંથી)
સોડિયમ: ૨૦૦-૩૦૦ મિલિગ્રામ (મસાલા અને સીઝનિંગ્સમાંથી)
કોલેસ્ટ્રોલ: ૦-૫ મિલિગ્રામ (કારણ કે એપ્પે સામાન્ય રીતે વનસ્પતિ તેલથી બનાવવામાં આવે છે)
સંભવિત સ્વાસ્થ્ય લાભો:
જટિલ કાર્બોહાઇડ્રેટ્સનો સારો સ્ત્રોત: ચોખાનો લોટ અને સોજી સતત ઊર્જા અને ફાઇબર પ્રદાન કરે છે.
એન્ટીઑકિસડન્ટોથી ભરપૂર: હળદર, જીરું અને ધાણા જેવા મસાલામાં એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણધર્મો હોય છે જે ઓક્સિડેટીવ તણાવ સામે રક્ષણ આપવામાં મદદ કરે છે.
પાચન સ્વાસ્થ્યને ટેકો આપે છે: ચોખાના લોટ અને સોજીમાંથી મળતા ફાઇબર આંતરડાની ગતિને નિયંત્રિત કરવામાં અને કબજિયાત અટકાવવામાં મદદ કરી શકે છે.
કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે: ચોખાના લોટ અને સોજીમાંથી મળતા દ્રાવ્ય ફાઇબર પિત્ત એસિડ સાથે જોડાઈને કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
સાવચેતીઓ અને વિચારણાઓ:
ઉચ્ચ કેલરી સામગ્રી: તળવાની પ્રક્રિયાને કારણે આપ્પેમાં કેલરી વધુ હોઈ શકે છે, તેથી સંયમ મહત્વપૂર્ણ છે.
તેલનું પ્રમાણ: જ્યારે આપ્પે વનસ્પતિ અથવા કેનોલા તેલ જેવા આરોગ્યપ્રદ તેલથી બનાવી શકાય છે, ત્યારે વધુ પડતું તેલનું સેવન વજનમાં વધારો અને અન્ય સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ તરફ દોરી શકે છે.
સોડિયમ સામગ્રી: મસાલા અને સીઝનીંગના ઉપયોગને કારણે આપ્પેમાં સોડિયમ વધુ હોઈ શકે છે, તેથી હાઈ બ્લડ પ્રેશર અથવા અન્ય સોડિયમ સંબંધિત ચિંતાઓ ધરાવતા લોકોએ ધ્યાન રાખવું જોઈએ.
આપ્પેને સ્વસ્થ વિકલ્પ બનાવવા માટે:
ફ્રાય કરવાને બદલે બેક કરો: બેકિંગ આપ્પે કેલરી અને ચરબીનું પ્રમાણ ઘટાડી શકે છે.
સ્વસ્થ તેલનો ઉપયોગ કરો: પામ અથવા નાળિયેર તેલને બદલે વનસ્પતિ અથવા કેનોલા તેલ પસંદ કરો.
ફાઇબરનું પ્રમાણ વધારો: એપ્પે મિશ્રણમાં ઘઉંનો લોટ અથવા ઓટ્સ જેવા ફાઇબરથી ભરપૂર ઘટકો ઉમેરો.
