આલૂ પરાંઠા ઉત્તર ભારતનો પ્રિય ખોરાક છે. રેસ્ટોરન્ટ હોય કે ઢાબા, આલૂ પરાઠાનો ક્રેઝ દરેક જગ્યાએ જોવા મળે છે. દેશભરમાં ઘણી જગ્યાઓ બટેટાના પરાઠા માટે પ્રખ્યાત છે. શિયાળાની ઋતુમાં લગભગ દરેક ઘરમાં બટેટાના પરાઠા બનાવવામાં આવે છે. જો તમે પણ પરાઠા ખાવાના શોખીન છો તો તમે તેને નાસ્તામાં સરળતાથી બનાવી શકો છો. તમે મસાલેદાર આલૂ પરાઠા બનાવવા માટે એક સરળ રેસીપી અનુસરી શકો છો. આલૂ પરાઠા ઉત્તર ભારતનો પ્રિય નાસ્તો છે અને મિનિટોમાં બનાવી શકાય છે. ચાલો જાણીએ આલૂ પરાઠા બનાવવા માટે જરૂરી સામગ્રી અને તેને બનાવવાની સરળ રીત.
આલૂ પરાઠા માટેની સામગ્રી:
બટાકાના પરાઠા બનાવવા માટે પહેલા અડધો કિલો બટાકા લો.
1 કપ બારીક સમારેલી ડુંગળી
5-6 લીલા મરચાં
અડધો કપ લીલા ધાણા
અડધી ચમચી જીરું
1 ચમચી લાલ મરચું
1 ચમચી ગરમ મસાલો લો.
તેલ અને મીઠું જરૂર મુજબ
સ્વાદ પ્રમાણે હોવું જોઈએ. આ સામગ્રી તમને તમારા રસોડામાં સરળતાથી મળી જશે. આ ઘટકો સાથે સ્વાદિષ્ટ બટેટાના પરાઠા તૈયાર કરવામાં આવે છે.
આ રીતે બટેટાના પરાઠા બનાવો:
- સ્વાદિષ્ટ બટાકાના પરાઠા બનાવવા માટે, પહેલા બટાકાને બાફી લો. – બાફેલા બટાકાને છોલીને બાઉલમાં સારી રીતે મેશ કરો. હવે છૂંદેલા બટાકાને ઢાંકીને થોડીવાર માટે રેફ્રિજરેટરમાં રાખો. – આ પછી તેને ફ્રિજમાંથી બહાર કાઢી તેમાં સમારેલી ડુંગળી, લીલા ધાણા, મીઠું, ગરમ મસાલો પાવડર અને લાલ મરચું પાવડર ઉમેરો. આ બધી વસ્તુઓને બટાકામાં સારી રીતે મિક્સ કરો. ડુંગળીને બારીક કાપો અને તેને બટાકા સાથે મિક્સ કરો.
- હવે પરાઠા માટે લોટ મિક્સ કરો. – સૌથી પહેલા એક મોટા વાસણમાં ઘઉંનો લોટ નાખો. – હવે ધીમે ધીમે પાણી ઉમેરી લોટ બાંધો. લોટને નરમ રાખવાનો પ્રયાસ કરો, નહીં તો તમને પરાઠા બનાવવામાં મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડી શકે છે. -લોટ ભેળ્યા પછી તેમાંથી એક બોલ બનાવીને તેના નાના-નાના ગોળ ગોળ ફેરવો. – આ પછી વચમાં એક ચમચી બટાકાની ભરણ ઉમેરો. હવે તેને બધી બાજુથી બંધ કરો અને સિલિન્ડરને ધીમે ધીમે બધી બાજુથી ફેરવો.
- પરાઠાને હળવા હાથે પાથરીને તૈયાર કરો, નહીંતર પરાઠાની અંદરનું ફિલિંગ બહાર આવી જશે. બધી બાજુઓ પર રોલિંગ પિન વડે સરખે ભાગે અને નરમાશથી દબાવો. – આ દરમિયાન જ્યારે તવા ગરમ થઈ જાય ત્યારે તેના પર થોડું તેલ નાખીને ચારેબાજુ ફેલાવી દો અને તેના પર રોલ કરેલો પરાઠા મૂકો. – લગભગ 30-40 સેકન્ડ પછી, પરાઠાને ફેરવો અને બીજી બાજુ તેલ લગાવો અને તેને આખા પરાઠા પર ફેલાવો.
- હવે પરાઠાને બંને બાજુથી સોનેરી અને ક્રિસ્પી થાય ત્યાં સુધી તળો. આ પછી પરાઠાને પ્લેટમાં કાઢી લો. આ જ પ્રક્રિયાને પુનરાવર્તિત કરીને, બાકીના બોલ અને મસાલા સાથે બટાકાના પરાઠા તૈયાર કરો. હવે ગરમ પરાઠા પર બટર લગાવો અને તેને ચટણી અથવા ચટણી સાથે નાસ્તામાં સર્વ કરો. આ પરાઠા સ્વાદિષ્ટ હોવા ઉપરાંત સ્વાસ્થ્ય માટે પણ હાનિકારક નથી.
પોષક માહિતી (દર સર્વિંગ):
– કેલરી: 250-300
– પ્રોટીન: 4-5 ગ્રામ
– ચરબી: 10-12 ગ્રામ
– સંતૃપ્ત ચરબી: 2-3 ગ્રામ
– કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ: 35-40 ગ્રામ
– ફાઇબર: 2-3 ગ્રામ
– સોડિયમ: 400-500 મિલિગ્રામ
આરોગ્ય લાભો:
- ઉર્જા સ્ત્રોત: આલુ પરાઠા જટિલ કાર્બોહાઇડ્રેટ્સનો સારો સ્ત્રોત છે, જે સતત ઉર્જા પ્રદાન કરે છે.
- ફાઈબરથી ભરપૂર: કણક બનાવવા માટે વપરાતો આખો ઘઉંનો લોટ અને ફાઈબરથી ભરપૂર બટાકાની ભરણ તંદુરસ્ત પાચનમાં ફાળો આપે છે.
- પોટેશિયમનો સારો સ્ત્રોત: બટાકા પોટેશિયમથી ભરપૂર હોય છે, એક આવશ્યક ખનિજ જે તંદુરસ્ત બ્લડ પ્રેશર જાળવવામાં મદદ કરે છે.
- સ્વસ્થ આંતરડાના બેક્ટેરિયાને ટેકો આપે છે: આખા ઘઉંના લોટ અને બટાકામાં રહેલ ફાઇબર પ્રીબાયોટિક તરીકે કામ કરે છે, જે આંતરડામાં સારા બેક્ટેરિયાને ખોરાક આપે છે.
આરોગ્યની ચિંતા:
- ઉચ્ચ કેલરી કાઉન્ટ: આલુ પરાઠામાં કેલરીની માત્રા વધુ હોઈ શકે છે, ખાસ કરીને જો ઘી અથવા તેલનો ઉદારતાપૂર્વક ઉપયોગ કરવામાં આવે તો.
- રિફાઇન્ડ લોટનો વિકલ્પ: આખા ઘઉંના લોટને બદલે રિફાઇન્ડ લોટ (મેડા)નો ઉપયોગ કરવાથી પોષણ મૂલ્યમાં ઘટાડો થાય છે અને ગ્લાયકેમિક ઇન્ડેક્સ વધે છે.
- ઉચ્ચ સોડિયમ સામગ્રી: કણક અને ભરવામાં મીઠાનો ઉપયોગ ઉચ્ચ સોડિયમ સ્તરમાં ફાળો આપે છે.
- અસંતુલન માટે સંભવિત: આલુ પરાઠાનું વધુ પડતું સેવન અસંતુલિત આહાર તરફ દોરી શકે છે, જે અન્ય આવશ્યક પોષક તત્વોથી ભરપૂર ખોરાકને બદલે છે.
હેલ્ધી આલૂ પરાઠા માટેની ટિપ્સ:
- આખા ઘઉંના લોટનો ઉપયોગ કરો: ફાઈબરનું પ્રમાણ વધારવા માટે રિફાઈન્ડ લોટને બદલે આખા ઘઉંનો લોટ પસંદ કરો.
- શેકેલા અથવા શેકેલા માટે પસંદ કરો: કેલરીની સંખ્યા ઘટાડવા માટે પરાઠાને શેકવાને બદલે તેને બેક કરો અથવા ગ્રીલ કરો.
- ન્યૂનતમ તેલ અથવા ઘીનો ઉપયોગ કરો: પરાઠાને રાંધવા માટે થોડી માત્રામાં તેલ અથવા ઘીનો ઉપયોગ કરો.
- શાકભાજી ઉમેરો: પોષક તત્વોની ઘનતા વધારવા માટે અન્ય શાકભાજી જેમ કે વટાણા, કોબીજ અથવા ગાજરનો સમાવેશ કરો.
- સંતુલિત ભોજન સાથે પીરસો: પ્રોટીન સ્ત્રોતો, સ્વસ્થ ચરબી અને વિવિધ શાકભાજી સહિત સંતુલિત ભોજન સાથે આલૂ પરાઠાને જોડો.