માનસિક સ્વાસ્થ્ય શારીરિક સ્વાસ્થ્ય જેટલું જ મહત્વપૂર્ણ છે, અને તે એક મહાન સંપત્તિ છે જેને દરેક કિંમતે બચાવવાની જરૂર છે. શારીરિક સ્વાસ્થ્યની સાથે, માનસિક સ્વાસ્થ્ય એ એકમાત્ર અન્ય સંપત્તિ છે જે વ્યક્તિએ પોતાને સમજદાર રાખવાની જરૂર છે. આપણે આપણી રોજિંદી દિનચર્યાઓમાં એટલા ફસાઈ જઈએ છીએ, કામ અને ઘરની વચ્ચે જગલ કરીએ છીએ કે આપણે ભૂલી જઈએ છીએ કે તે સ્વ-મૂલ્યનો અહેસાસ કરવા માટે આપણી અંદર ઊંડે સુધી ખોદવું કેટલું મહત્વપૂર્ણ છે અને પોતાને પ્રેમ અને મૂલ્ય આપતા શીખો.
શારીરિક બિમારીથી વિપરીત, માનસિક બીમારી એ એવી વસ્તુ છે જેને મોટા ભાગના લોકો અવગણે છે અથવા તેની અવગણના કરવાનો પ્રયાસ કરે છે જ્યાં સુધી તેનું સંચાલન કરવું ખૂબ મુશ્કેલ ન બને.
આપણા સમાજમાં “માનસિક સ્વાસ્થ્ય” શબ્દની અવગણના કરવામાં આવે છે, તેની આસપાસ બહુ ઓછી જાગૃતિ છે. જો તમે તમારા માતા-પિતા અથવા દાદા-દાદીને પૂછો કે માનસિક સ્વાસ્થ્ય શું છે, તો તમને આપણા સમાજમાં મોટા ભાગના લોકો મળશે, દરેક ઘરમાં તે શું છે તેના કોઈ જવાબો વિના શંકા વિના અને સ્પષ્ટપણે જણાવશે… આ બધું આપણા મગજમાં છે, તેથી ત્યાં કોઈ નથી. માનસિક સ્વાસ્થ્ય જેવી વસ્તુ.
પરંતુ આપણે બધા જાણીએ છીએ કે આ સાચું નથી; પ્રથમ પ્રાથમિકતા સમજણ હોવી જોઈએ માનસિક સ્વાસ્થ્ય, ખાસ કરીને ભારતમાં.
તમારા ઘરની આસપાસ વૃક્ષો અને ફૂલછોડ હોય અને તેના પર પંખી આવીને બેસતા હોય તો તમારા માટે એક ગુડ ન્યૂઝ છે. ઇંગ્લેન્ડના સંશોધકો કહે છે કે કુદરતી વાતાવરણમાં ફરતા પક્ષીઓને જોવાથી સ્ટ્રેસ લેવલ નીચું રહે છે.
એટલું જ નહીં નૈસર્ગિક વાતાવરણમાં રહેવાથી ડિપ્રેશન, એન્ગ્ઝાઇટી અને સ્ટ્રેસ આવવાની શકયતાઓ ઘટે છે. નિર્દોષ પક્ષીઓને કલબલાટ કરતાં અને તેમને મુકત વાતાવરણમાં જોઇને આપણા મન પર પોઝિટિવ અસર થાય છે.
સંશોધકોએ 270 જેટલા અલગ અલગ વિસ્તારોમાં રહેતા લોકો પર અભ્યાસ કરીને આ વાત સાબિત કરી હતી.
- પક્ષી નિરીક્ષણના ઘણા ફાયદા છે, જેમ કે:
માનસિક સ્વાસ્થ્ય
પક્ષી નિહાળવાથી તણાવ ઓછો થાય છે અને મગજમાં ખુશીના હોર્મોન્સ ઉત્પન્ન થાય છે. પક્ષીઓને જોવું એ માઇન્ડફુલનેસ મેડિટેશન જેટલું જ ફાયદાકારક છે.
સંવેદના વધે છે
પક્ષીઓને જોવાથી સંવેદના વધે છે.
રોજબરોજની ચિંતાઓથી દૂર રહેવામાં મદદ કરે છે
પક્ષીઓને જોવાથી રોજિંદી ચિંતાઓથી દૂર રહેવામાં મદદ મળે છે.
પર્યાવરણ માટે મહત્વપૂર્ણ
નીલકંઠ જેવા કેટલાક પક્ષીઓ પર્યાવરણ સંતુલનમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. તેઓ જંતુઓ અને ઝેરી સાપ ખાય છે.