બાસ્કેટબોલ ડે: આજનો દિવસ વિશ્વમાં બાસ્કેટબોલ દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. રમતની ઉત્ક્રાંતિ, સિદ્ધિઓ અને પ્રેરણાદાયી વાર્તાઓને યાદ કરીને બાસ્કેટબોલની ભવ્ય સફરની ઉજવણી કરવાનો દિવસ. આ દિવસ ખેલાડીઓ અને ચાહકો માટે ગૌરવનું પ્રતિક છે. શું તમે જાણો છો કે વડોદરામાં બાસ્કેટબોલનો પણ ઘણો જૂનો ઈતિહાસ છે. ચાલો તેની શરૂઆતની વાર્તા પર એક નજર કરીએ-
બાસ્કેટબોલની શરૂઆત 1955માં વડોદરામાં થઈ હતી, જ્યારે અમેરિકાની પ્રિન્સટન યુનિવર્સિટીમાંથી માસ્ટર્સ પૂર્ણ કરીને પરત ફરેલા બાલુભાઈ નાયકે એમએસ યુનિવર્સિટીના ફિઝિકલ ડિરેક્ટર તરીકે રમતને પ્રોત્સાહન આપ્યું હતું. તે જ સમયે, રોઝરી સ્કૂલના ભાઈ ફિલિપે પ્રથમ સિમેન્ટેડ બાસ્કેટબોલ કોર્ટ તૈયાર કરી. રમતનો સૌથી રોમાંચક વળાંક 53 વર્ષ પહેલાં આવ્યો, જ્યારે રશિયા અને યુગોસ્લાવિયાની ટીમોએ વડોદરામાં ભારતીય રાષ્ટ્રીય ટીમ સાથે ટેસ્ટ મેચ રમી. વિદેશી ટીમોએ આ મેચો જીતી હોવા છતાં વડોદરાએ બાસ્કેટબોલના ઈતિહાસમાં પોતાની આગવી ઓળખ બનાવી હતી.
વડોદરામાં બાસ્કેટબોલના વિકાસનો શ્રેય પણ ખ્રિસ્તી શાળાઓને જાય છે. લગભગ 65 વર્ષ પહેલા કોન્વેન્ટ સ્કૂલના કોચ મહેશ બખાઈએ છોકરીઓને બાસ્કેટબોલની તાલીમ આપવાનું શરૂ કર્યું હતું. આ પછી ગુજરાત સ્પોર્ટ્સ બોર્ડ, ભવન્સ સ્કૂલ, આઈપીસીએલ અને રિફાઈનરી સ્કૂલે બાસ્કેટબોલ કોર્ટનું નિર્માણ કર્યું અને શાળા અને કોલેજ સ્તરે આ રમતને પ્રોત્સાહન આપ્યું.
રસપ્રદ વાર્તાઓ જે ઇતિહાસ બની ગઈ
વડોદરાના બાસ્કેટબોલ ઇતિહાસમાં ઘણી રસપ્રદ વાતો છે. એક ઘટના 50 વર્ષ જૂની છે, જ્યારે વડોદરાની ટીમ કોલકાતામાં યોજાનારી નેશનલ બાસ્કેટબોલ ટુર્નામેન્ટમાં ભાગ લેવાની હતી. તે સમયે વડોદરાથી કોલકાતાની સીધી ટ્રેન 15 દિવસમાં માત્ર એક જ વખત દોડતી હતી. જેના કારણે ટીમને 10 દિવસ પહેલા કોલકાતા જવા રવાના થઈ હતી.
રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે વડોદરાની અસર
વડોદરાએ બાસ્કેટબોલમાં રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય એમ બંને સ્તરે મોટી સિદ્ધિઓ મેળવી છે. 1982માં, વડોદરાના કે.બી. દેસાઈ એશિયન બાસ્કેટબોલ ચેમ્પિયનશિપમાં ભારતીય બાસ્કેટબોલ ફેડરેશનના કમિટી મેમ્બર બન્યા. નેશનલ ટુર્નામેન્ટમાં અત્યાર સુધીમાં વડોદરાના 1000થી વધુ ખેલાડીઓએ ભાગ લીધો છે.
રમતનું વિસ્તરણ અને ભાવિ
હાલમાં વડોદરામાં 100 થી વધુ શાળાઓ, કોલેજો અને સંસ્થાઓ પાસે બાસ્કેટબોલ મેદાન છે. વડોદરાના કોચ અર્જુનસિંહ મકવાણાએ આ રમતના ઈતિહાસ પર સંશોધન કરતા જણાવ્યું હતું કે બાસ્કેટબોલના વિકાસમાં વડોદરાનો ફાળો મહત્વનો રહ્યો છે.
વડોદરાની બાસ્કેટબોલની સફર માત્ર ઈતિહાસ જ નથી પણ પ્રેરણા છે. આ રમત ખેલાડીઓને આત્મવિશ્વાસ તો આપે જ છે, પરંતુ રમત-ગમતની દુનિયામાં વડોદરાને એક નવી ઓળખ પણ આપે છે.
