અટલ બિહારી
અટલ બિહારી વાજપેયી એક મહાન રાજકારણી અને કવિ હતા જેમણે ભારતના દસમા વડાપ્રધાન તરીકે સેવા આપી હતી. તેમનો જન્મ 25 ડિસેમ્બર 1924ના રોજ ગ્વાલિયર, મધ્ય પ્રદેશમાં થયો હતો.
વાજપેયીજીએ તેમની રાજકીય કારકિર્દી ભારતીય જનસંઘથી શરૂ કરી હતી અને બાદમાં ભારતીય જનતા પાર્ટીની સ્થાપનામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. તેમણે ત્રણ વખત ભારતના વડા પ્રધાન તરીકે સેવા આપી, પ્રથમ 1996માં 13 દિવસ માટે, બીજા 1998માં 8 મહિના માટે અને ત્રીજા 1999 થી 2004 સુધી સંપૂર્ણ 5 વર્ષ માટે.
વાજપેયીજી શક્તિશાળી વક્તા અને કવિ પણ હતા. તેમણે ઘણી કવિતાઓ લખી છે અને દેશભક્તિ અને રાષ્ટ્રીય એકતાની લાગણી તેમની કવિતાઓમાં પ્રતિબિંબિત થાય છે. તેમના યોગદાન માટે તેમને 2015માં ભારત રત્ન એનાયત કરવામાં આવ્યો હતો.
16 ઓગસ્ટ 2018ના રોજ નવી દિલ્હીમાં વાજપેયીજીનું અવસાન થયું હતું. તેમના મૃત્યુ બાદ સમગ્ર દેશમાં શોકની લહેર છવાઈ ગઈ હતી અને તેમને એક મહાન નેતા અને રાષ્ટ્રીય નાયક તરીકે યાદ કરવામાં આવે છે.
મનમોહન સિંહ
મનમોહન સિંહ એક પ્રખ્યાત ભારતીય અર્થશાસ્ત્રી અને રાજકારણી છે જેમણે 2004 થી 2014 સુધી ભારતના 13મા વડાપ્રધાન તરીકે સેવા આપી હતી.
પ્રારંભિક જીવન અને શિક્ષણ:
મનમોહન સિંહનો જન્મ 26 સપ્ટેમ્બર 1932ના રોજ પંજાબના ગાહમાં થયો હતો. તેમના પિતાનું નામ ગુરમુખ સિંહ અને માતાનું નામ અમૃત કૌર હતું. તેમણે તેમનું પ્રારંભિક શિક્ષણ ગાહમાં મેળવ્યું અને બાદમાં પંજાબ યુનિવર્સિટીમાંથી અર્થશાસ્ત્રમાં સ્નાતકની ડિગ્રી મેળવી. ત્યારબાદ, તેમણે કેમ્બ્રિજ યુનિવર્સિટીમાંથી અર્થશાસ્ત્રમાં એમએ અને પીએચડીની ડિગ્રી મેળવી.
રાજકીય કારકિર્દી:
મનમોહન સિંહે તેમની રાજકીય કારકિર્દી 1991માં શરૂ કરી હતી, જ્યારે તેમને પીવી નરસિમ્હા રાવની સરકારમાં નાણાં પ્રધાન બનાવવામાં આવ્યા હતા. આ પદ સંભાળતી વખતે, તેમણે ભારતની અર્થવ્યવસ્થાને ઉદારીકરણ અને ખાનગીકરણ તરફ ખસેડી. 2004માં કોંગ્રેસ પાર્ટીની આગેવાની હેઠળની યુપીએ સરકારમાં તેમને વડાપ્રધાન બનાવવામાં આવ્યા હતા. તેઓ 2009માં બીજી વખત વડાપ્રધાન પદ માટે ચૂંટણી જીત્યા હતા.
સિદ્ધિઓ:
મનમોહન સિંહની સરકારે ઘણી મહત્વપૂર્ણ નીતિઓ અને કાર્યક્રમો અમલમાં મૂક્યા હતા, જેમાંના કેટલાક મુખ્ય હતા:
– મહાત્મા ગાંધી રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ રોજગાર ગેરંટી અધિનિયમ: આ કાર્યક્રમ ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં રોજગારીની તકો પૂરી પાડવા માટે શરૂ કરવામાં આવ્યો હતો.
– સર્વ શિક્ષા અભિયાન: આ કાર્યક્રમ શિક્ષણ ક્ષેત્રને સુધારવા માટે શરૂ કરવામાં આવ્યો હતો.
– નેશનલ હેલ્થ મિશનઃ આ કાર્યક્રમ આરોગ્ય સેવાઓ સુધારવા માટે શરૂ કરવામાં આવ્યો હતો.
પુરસ્કારો અને સન્માનો:
મનમોહન સિંહને તેમના યોગદાન માટે ઘણા પુરસ્કારો અને સન્માનો પ્રાપ્ત થયા છે, જેમાંના કેટલાક મુખ્ય છે:
– પદ્મ વિભૂષણઃ આ ભારતનું બીજું સર્વોચ્ચ નાગરિક સન્માન છે.
– એડમ સ્મિથ પ્રાઈઝઃ આ એવોર્ડ અર્થશાસ્ત્રના ક્ષેત્રમાં ઉત્કૃષ્ટ યોગદાન માટે આપવામાં આવે છે.
ખાનગી જીવન:
મનમોહન સિંહે ગુરશરણ કૌર સાથે લગ્ન કર્યા છે. તેમને ત્રણ પુત્રો છે: અમરિંદર સિંહ, દમન સિંહ અને ઉપિંદર સિંહ.
નરેન્દ્ર મોદી
નરેન્દ્ર મોદી ભારતના વર્તમાન વડા પ્રધાન છે અને તેમણે 9 જૂન 2024ના રોજ ત્રીજી વખત શપથ લીધા છે¹. તેઓ આઝાદી પછી જન્મેલા પ્રથમ વડા પ્રધાન છે અને અગાઉ 2014 થી 2019 અને 2019 થી 2024 સુધી ભારતના વડા પ્રધાન તરીકે સેવા આપી ચૂક્યા છે.
તેમની રાજકીય કારકિર્દી ખૂબ જ પ્રભાવશાળી રહી છે અને તેમણે ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી તરીકે પણ સેવા આપી છે. તેમની નીતિઓ અને કાર્યક્રમોથી દેશમાં ઘણા સકારાત્મક ફેરફારો થયા છે અને તેઓ એક મજબૂત અને દૂરંદેશી નેતા તરીકે ઓળખાય છે.
તેમના કેટલાક મુખ્ય કાર્યક્રમોમાં પ્રધાનમંત્રી જન-ધન યોજના, પ્રધાનમંત્રી ઉજ્જવલા યોજના, પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના અને પ્રધાનમંત્રી કિસાન સન્માન નિધિનો સમાવેશ થાય છે. આ કાર્યક્રમોથી દેશના વિવિધ વર્ગોને ફાયદો થયો છે અને તે સર્વસમાવેશક અને વિકાસલક્ષી શાસન માટે જાણીતા છે.
ઈન્દર કુમાર ગુજરાલ એક પ્રખ્યાત ભારતીય રાજકારણી હતા જેમણે 1997માં ભારતના 12મા વડાપ્રધાન તરીકે સેવા આપી હતી. તેમનો જન્મ 4 ડિસેમ્બર 1919ના રોજ જેલમ, પંજાબમાં થયો હતો.
રાજકીય કારકિર્દી:
ગુજરાલજીએ 1960ના દાયકામાં કોંગ્રેસ પાર્ટીમાં જોડાયા ત્યારે તેમની રાજકીય કારકિર્દીની શરૂઆત કરી હતી. તેઓ 1964માં રાજ્યસભામાં અને બાદમાં 1976માં સંસદના નીચલા ગૃહ લોકસભામાં ચૂંટાયા હતા.
ગુજરાલ જી ઘણા મહત્વપૂર્ણ હોદ્દા પર હતા, જેમાંથી કેટલાક અગ્રણી છે:
– વિદેશ પ્રધાન: તેમણે 1989-1990 અને ફરીથી 1996-1997માં વિદેશ પ્રધાન તરીકે સેવા આપી હતી.
– વડા પ્રધાન: તેમણે 21 એપ્રિલ 1997 થી 19 માર્ચ 1998 સુધી ભારતના વડા પ્રધાન તરીકે સેવા આપી હતી.
સિદ્ધિઓ:
ગુજરાલ જીની સરકારે ઘણી મહત્વપૂર્ણ નીતિઓ અને કાર્યક્રમો અમલમાં મૂક્યા હતા, જેમાંના કેટલાક મુખ્ય છે:
– ગુજરાલ સિદ્ધાંતઃ આ નીતિ પડોશી દેશો સાથે ભારતના સંબંધોને મજબૂત કરવા માટે બનાવવામાં આવી હતી.
– વિદેશ નીતિ: ગુજરાલજીએ વિદેશ નીતિમાં ઘણા મહત્વપૂર્ણ ફેરફારો કર્યા, જેમાંથી એક ચીન સાથેના સંબંધોને મજબૂત કરવાનો હતો.
ખાનગી જીવન:
ગુજરાલ જીના લગ્ન શીલા ગુજરાલ સાથે થયા હતા. તેમને બે પુત્રો છેઃ નવરાજ ગુજરાલ અને વિશાલ ગુજરાલ. ગુજરાલ જીનું 30 નવેમ્બર 2012ના રોજ નવી દિલ્હીમાં અવસાન થયું હતું.
ઈન્દર કુમાર
ઈન્દર કુમાર ગુજરાલ એક પ્રખ્યાત ભારતીય રાજકારણી હતા જેમણે 1997માં ભારતના 12મા વડાપ્રધાન તરીકે સેવા આપી હતી. તેમનો જન્મ 4 ડિસેમ્બર 1919ના રોજ જેલમ, પંજાબમાં થયો હતો.
રાજકીય કારકિર્દી:
ગુજરાલજીએ 1960ના દાયકામાં કોંગ્રેસ પાર્ટીમાં જોડાયા ત્યારે તેમની રાજકીય કારકિર્દીની શરૂઆત કરી હતી. તેઓ 1964માં રાજ્યસભામાં અને બાદમાં 1976માં સંસદના નીચલા ગૃહ લોકસભામાં ચૂંટાયા હતા.
ગુજરાલ જી ઘણા મહત્વપૂર્ણ હોદ્દા પર હતા, જેમાંથી કેટલાક અગ્રણી છે:
– વિદેશ પ્રધાન: તેમણે 1989-1990 અને ફરીથી 1996-1997માં વિદેશ પ્રધાન તરીકે સેવા આપી હતી.
– વડા પ્રધાન: તેમણે 21 એપ્રિલ 1997 થી 19 માર્ચ 1998 સુધી ભારતના વડા પ્રધાન તરીકે સેવા આપી હતી.
સિદ્ધિઓ:
ગુજરાલ જીની સરકારે ઘણી મહત્વપૂર્ણ નીતિઓ અને કાર્યક્રમો અમલમાં મૂક્યા હતા, જેમાંના કેટલાક મુખ્ય છે:
– ગુજરાલ સિદ્ધાંતઃ આ નીતિ પડોશી દેશો સાથે ભારતના સંબંધોને મજબૂત કરવા માટે બનાવવામાં આવી હતી.
– વિદેશ નીતિ: ગુજરાલજીએ વિદેશ નીતિમાં ઘણા મહત્વપૂર્ણ ફેરફારો કર્યા, જેમાંથી એક ચીન સાથેના સંબંધોને મજબૂત કરવાનો હતો.
ખાનગી જીવન:
ગુજરાલ જીના લગ્ન શીલા ગુજરાલ સાથે થયા હતા. તેમને બે પુત્રો છેઃ નવરાજ ગુજરાલ અને વિશાલ ગુજરાલ. ગુજરાલ જીનું 30 નવેમ્બર 2012ના રોજ નવી દિલ્હીમાં અવસાન થયું હતું.
એચડી દેવેગૌડા
એચડી દેવેગૌડા એક પ્રખ્યાત ભારતીય રાજકારણી છે જેમણે 1996-1997માં ભારતના 11મા વડાપ્રધાન તરીકે સેવા આપી હતી. તેમનો જન્મ 18 મે 1933ના રોજ કર્ણાટકના હાસન જિલ્લામાં થયો હતો.
રાજકીય કારકિર્દી:
દેવેગૌડા જીએ તેમની રાજકીય કારકિર્દી 1960 ના દાયકામાં શરૂ કરી હતી જ્યારે તેઓ કર્ણાટકમાં સ્થાનિક નેતા તરીકે ઉભરી આવ્યા હતા. તેઓ 1962માં કર્ણાટક વિધાનસભામાં ચૂંટાયા હતા અને બાદમાં 1978માં લોકસભામાં ચૂંટાયા હતા.
દેવેગૌડા જી ઘણા મહત્વપૂર્ણ હોદ્દા પર હતા, જેમાંથી કેટલાક અગ્રણી છે:
– કર્ણાટકના મુખ્ય પ્રધાન: તેમણે 1994-1996માં કર્ણાટકના મુખ્ય પ્રધાન તરીકે સેવા આપી હતી.
– વડા પ્રધાન: તેમણે 1 જૂન 1996 થી 21 એપ્રિલ 1997 સુધી ભારતના વડા પ્રધાન તરીકે સેવા આપી હતી.
સિદ્ધિઓ:
દેવેગૌડાની સરકારે ઘણી મહત્વપૂર્ણ નીતિઓ અને કાર્યક્રમો અમલમાં મૂક્યા, જેમાંથી કેટલીક આ છે:
– સ્વદેશી નીતિ: દેવેગૌડા જીએ સ્વદેશી નીતિને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ઘણાં પગલાં લીધાં.
– કૃષિ સુધારણા: તેમણે કૃષિ ક્ષેત્રને સુધારવા માટે ઘણી નીતિઓ લાગુ કરી.
ખાનગી જીવન:
દેવેગૌડા જીના લગ્ન ચેન્નમ્મા સાથે થયા હતા. તેમને છ બાળકો છે: ચન્નીગોડા, કુમારસ્વામી, રેવન્ના, ભવ્ય, ઈન્દિરા અને પ્રેમકુમાર.
