- 5 લાખથી વધુ કરદાતાઓની અપીલની પેન્ડન્સી ઘટાડવા માટે આવકવેરા વિભાગના પ્રતિસાદથી અસંતુષ્ટ થયા બાદ કોર્ટે જાહેર કર્યો નિર્ણય
ગુજરાત હાઈકોર્ટે આવકવેરા વિભાગને અરજદાર કરદાતાઓ પાસેથી બાકી રકમ વસૂલવા પર રોક લગાવી છે જ્યારે તેમની અપીલ ચાર વર્ષથી પેન્ડિંગ છે અને ફેસલેસ અપીલ સિસ્ટમ હેઠળ આવકવેરા કમિશનર (અપીલ)ના નિર્ણયની રાહ જોઈ રહી છે.
5 લાખથી વધુ પીડિત કરદાતાઓની અપીલની પેન્ડન્સી ઘટાડવા માટે આવકવેરા વિભાગના પ્રતિસાદથી અસંતુષ્ટ થયા પછી કોર્ટનો નિર્ણય આવ્યો. આ આદેશ એવા પાંચ અરજદારોને લાગુ પડે છે જેમની અપીલો હજુ સુધી ઉકેલાઈ નથી. આ કંપનીઓએ આવકવેરા વિભાગના કર આકારણીનો વિરોધ કર્યો હતો, પરંતુ તેમની અપીલ પર કોઈ નિર્ણય ન હોવા છતાં બાકી રકમ વસૂલવા માટે દબાણનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. હાઈકોર્ટે અગાઉ માર્ચ 2020 માં આ કંપનીઓને તેમના બેંક ખાતામાં પ્રવેશની મંજૂરી આપી હતી, પરંતુ ત્યારથી તેમની અપીલ પર કોઈ નોંધપાત્ર પ્રગતિ થઈ નથી. આવકવેરા અધિકારીઓએ કોર્ટને જણાવ્યું હતું કે લગભગ 5.8 લાખ અપીલો પેન્ડિંગ છે: 3.9 લાખ ફેસલેસ કમિશન ઓફ ઈન્કમ ટેક્સ (અપીલ્સ) સમક્ષ, 80,170 ફેસલેસ સીઆઈટી (અપીલ્સ) સમક્ષ અને 1.09 લાખ જોઈન્ટ સીઆઈટી (અપીલ્સ) સમક્ષ પેન્ડિંગ છે.
જો કે, જ્યારે હાઈકોર્ટે સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ડાયરેક્ટ ટેક્સીસ, નાણા સચિવ અને પ્રિન્સિપાલ ચીફ(નેશનલ ફેસલેસ અપીલ સેન્ટર) સહિતના ટોચના અધિકારીઓને પ્રશ્ન કર્યો હતો, ત્યારે પડતર કેસોના ઉકેલ માટે કોઈ નક્કર યોજના આપવામાં આવી ન હતી. કોર્ટને જણાવવામાં આવ્યું હતું કે કેવી રીતે 279 કમિશનરો ચહેરા વિનાની રીતે કામ કરે છે, 64 કમિશનરો ચહેરા વિનાની રીતે કામ કરે છે અને 100 અપીલો જેસીઆઈટી (અપીલ્સ) ને નિકાલ માટે ફાળવવામાં આવે છે. હાઈકોર્ટે આ અપીલોના સરેરાશ આયુષ્યના ડેટાના અભાવની નોંધ લીધી હતી.
અરજીઓને મંજૂરી આપતા, ન્યાયમૂર્તિ ભાર્ગવ કારિયા અને ડીએન રેની બેન્ચે કહ્યું, “જો પ્રતિવાદી અપીલની પેન્ડન્સીના મુદ્દાને ઉકેલવામાં રસ ધરાવતા ન હોય, તો જે રીતે અપીલ કરવામાં આવી રહી છે તે રિકરિંગ મુદ્દાઓ, આવરી લેવામાં આવતા મુદ્દાઓ પર આધારિત હશે. જ્યારે આ કાયદાની જોગવાઈઓ મુજબ આ બાબતનું વર્ગીકરણ કરીને તેનું નિરાકરણ આવવું જોઈતું હતું, અમારું માનવું છે કે અપીલની પેન્ડન્સી દરમિયાન કરદાતાઓ પાસેથી કોઈ વસૂલાત થવી જોઈએ નહીં.”
અપીલ પર કોઈ નિર્ણય ન હોવા છતાં બાકી રકમ વસૂલવા માટે દબાણનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. હાઈકોર્ટે અગાઉ માર્ચ 2020 માં આ કંપનીઓને તેમના બેંક ખાતામાં પ્રવેશની મંજૂરી આપી હતી, પરંતુ ત્યારથી તેમની અપીલ પર કોઈ નોંધપાત્ર પ્રગતિ થઈ નથી. આવકવેરા અધિકારીઓએ કોર્ટને જણાવ્યું હતું કે લગભગ 5.8 લાખ અપીલો પેન્ડિંગ છે: 3.9 લાખ ફેસલેસ કમિશન ઓફ ઈન્કમ ટેક્સ (અપીલ્સ) સમક્ષ, 80,170 ફેસલેસ સીઆઈટી (અપીલ્સ) સમક્ષ અને 1.09 લાખ જોઈન્ટ સીઆઈટી (અપીલ્સ) સમક્ષ પેન્ડિંગ છે.
જો કે, જ્યારે હાઈકોર્ટે સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ડાયરેક્ટ ટેક્સીસ, નાણા સચિવ અને પ્રિન્સિપાલ ચીફ(નેશનલ ફેસલેસ અપીલ સેન્ટર) સહિતના ટોચના અધિકારીઓને પ્રશ્ન કર્યો હતો, ત્યારે પડતર કેસોના ઉકેલ માટે કોઈ નક્કર યોજના આપવામાં આવી ન હતી. કોર્ટને જણાવવામાં આવ્યું હતું કે કેવી રીતે 279 કમિશનરો ચહેરા વિનાની રીતે કામ કરે છે, 64 કમિશનરો ચહેરા વિનાની રીતે કામ કરે છે અને 100 અપીલો જેસીઆઈટી (અપીલ્સ) ને નિકાલ માટે ફાળવવામાં આવે છે. હાઈકોર્ટે આ અપીલોના સરેરાશ આયુષ્યના ડેટાના અભાવની નોંધ લીધી હતી.
અરજીઓને મંજૂરી આપતા, ન્યાયમૂર્તિ ભાર્ગવ કારિયા અને ડીએન રેની બેન્ચે કહ્યું, “જો પ્રતિવાદી અપીલની પેન્ડન્સીના મુદ્દાને ઉકેલવામાં રસ ધરાવતા ન હોય, તો જે રીતે અપીલ કરવામાં આવી રહી છે તે રિકરિંગ મુદ્દાઓ, આવરી લેવામાં આવતા મુદ્દાઓ પર આધારિત હશે. જ્યારે આ કાયદાની જોગવાઈઓ મુજબ આ બાબતનું વર્ગીકરણ કરીને તેનું નિરાકરણ આવવું જોઈતું હતું, અમારું માનવું છે કે અપીલની પેન્ડન્સી દરમિયાન કરદાતાઓ પાસેથી કોઈ વસૂલાત થવી જોઈએ નહીં.‘