અવકાશયાત્રી સુનિતા વિલિયમ્સ છેલ્લા છ મહિનાથી અવકાશમાં અટવાયેલી છે. એટલે કે તે તેના પાર્ટનર બૂચ વિલ્મોર સાથે માત્ર એક સપ્તાહ માટે જ અવકાશમાં ગઈ હતી, પરંતુ સ્ટારલાઈનર સ્પેસક્રાફ્ટમાં ખામી સર્જાવાને કારણે તે બંનેને ઈન્ટરનેશનલ સ્પેસ સ્ટેશનમાં જ રહેવું પડ્યું હતું અને હવે તેઓ ફેબ્રુઆરી 2025 અથવા તેના પછી જ પાછા ફરી શકે છે.
પરંતુ તાજેતરમાં અવકાશમાંથી સુનીતા વિલિયમ્સની તસવીરો ઘણા ડોક્ટરોને ચિંતામાં મૂકી રહી છે. તસવીરો જોઈને ડોક્ટરોને લાગે છે કે તેની તબિયત સારી નથી. તેમને લાગે છે કે વિલિયમ્સે ઘણું વજન ઘટાડ્યું છે, જે ચિંતાનો વિષય છે. તેથી, પ્રશ્ન એ છે કે વિલિયમ્સની તબિયત અવકાશમાં કેમ બગડી રહી છે?
સુનિતા વિલિયમ્સ નબળી દેખાઈ રહી છે
તમામ ચિંતાઓનું મૂળ ઈન્ટરનેશનલ સ્પેસ સ્ટેશનની તાજેતરની તસવીરો છે, જેમાં વિલિયમ્સના ઊંડા ડિમ્પલ ગાલ સ્પષ્ટપણે જોઈ શકાય છે અને તે પહેલા કરતા પાતળી પણ દેખાય છે. તેથી જ એવું અનુમાન કરવામાં આવી રહ્યું છે કે વિલિયમ્સનું વજન નોંધપાત્ર રીતે ઘટ્યું છે. જ્યારે તે માત્ર 8 દિવસ જ અંતરિક્ષમાં રહેવાની ધારણા હતી, ત્યારે તેણે અત્યાર સુધીમાં 152 દિવસ અંતરિક્ષમાં વિતાવ્યા છે.
It looks like those two American astronauts stuck in the ISS are not in good health, especially Suni Williams.🤔 pic.twitter.com/0bO64DUXeu
— ShanghaiPanda (@thinking_panda) November 1, 2024
એક ઇમેજે ચિંતા ઊભી કરી
બોઇંગ સ્ટારલાઇનરને 5 જૂને લોન્ચ કરવામાં આવી હતી અને કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે લોન્ચિંગ પહેલા જ તેમાં ઘણી સમસ્યાઓ દેખાવા લાગી હતી. પરંતુ નાસા પૃથ્વી પરથી ડોકીંગ કર્યા પછી ઊભી થયેલી સમસ્યાઓને ઠીક કરી શક્યું નથી. તેથી વિલિયમ્સ અને વિલ્મોર વિના અવકાશયાન પૃથ્વી પર પાછું આવ્યું. એક વરિષ્ઠ અને અનુભવી નિષ્ણાત ડૉ. વિનય ગુપ્તાએ જણાવ્યું કે વિલિયમની પિઝા બનાવતી તસવીરે તેમના સ્વાસ્થ્યને લઈને કેટલીક ચિંતાઓ ઊભી કરી છે.
- સુનીતા વિલિયમ્સ અને બૂચ વિલ્મોર છેલ્લા છ મહિનાથી સ્પેસ સ્ટેશનમાં અટવાયેલા છે.
શું સમસ્યાઓ થઈ રહી છે
તેમનું કહેવું છે કે વિલિયમ્સ પૃથ્વીથી ખૂબ જ ઊંચાઈ પર રહેવાના કારણે કુદરતી દબાણનો સામનો કરી રહ્યા છે અને લાંબા સમયથી આવું થવાના કારણે તેમને સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે. તેના ગાલના ડિમ્પલ વધુ ઊંડા થઈ ગયા છે, આ એકંદર શરીરના વજનના નુકશાનને કારણે છે. તેમને લાગે છે કે વિલિયમ્સના આહારમાં કેલરીમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો છે અને તે હવે તંદુરસ્ત શરીરના વજનમાં નથી. માનવ શરીર તેના વપરાશ કરતા વધુ કેલરી બર્ન સહન કરી શકતું નથી. વિલિયમ્સ સાથે પણ આવું જ થઈ રહ્યું છે.
અવકાશમાં વિશેષ ફેરફારો આવે છે
અવકાશમાં અવકાશયાત્રીઓની આ એક સામાન્ય સમસ્યા છે. શરીરનું વજન જાળવવું ત્યાં પડકારરૂપ બની જાય છે કારણ કે માઇક્રોગ્રેવિટી વાતાવરણને કારણે શરીરની કેલરીની માંગ વધે છે. આનાથી શરીર પોષણને કેવી રીતે શોષી લે છે અને ઊર્જાનો ઉપયોગ કરે છે તે બદલાય છે.
તાપમાન સાથે પણ સંઘર્ષ કરવો પડે છે
અવકાશમાં, અવકાશયાત્રીઓના શરીરને ઠંડી સ્થિતિમાં તેમનું તાપમાન જાળવી રાખવા માટે પણ સંઘર્ષ કરવો પડે છે. સ્નાયુઓ અને હાડકાંને નુકસાન ન થાય તે માટે, તે દરરોજ 2.5 કલાક કસરત કરે છે. તેનાથી વજન પણ ઘટે છે.
સ્ત્રીઓ વધુ જોખમમાં છે
નાસાના 2014ના અભ્યાસ અનુસાર, મહિલાઓને અવકાશમાં વધુ જોખમોનો સામનો કરવો પડે છે. અવકાશ ઉડાન દરમિયાન, તેમના શરીરમાં લોહીના પ્લાઝ્માની માત્રા નોંધપાત્ર રીતે ઘટી જાય છે. બોલ યુનિવર્સિટી દ્વારા 2023 માં હાથ ધરવામાં આવેલા એક અભ્યાસ અનુસાર, સ્ત્રીઓ પુરૂષો કરતા વધુ સ્નાયુઓની ખોટ સહન કરે છે.
નોંધનીય છે કે વિશ્વની તમામ અવકાશ ઉડાનથી પરત ફર્યા બાદ અવકાશયાત્રીઓના સ્વાસ્થ્યનો સંપૂર્ણ રેકોર્ડ રાખવામાં આવે છે અને તેમના શરીરમાં થતા ફેરફારોનો અભ્યાસ કરવામાં આવે છે અને એ પણ જોવામાં આવે છે કે વર્ષો પછી તેમના શરીરમાં કેવી રીતે બદલાવ આવે છે. ભવિષ્યના લાંબા અંતરિક્ષ મિશન માટે આવી માહિતી ખૂબ જ ઉપયોગી માનવામાં આવે છે.