કારતક શુક્લ પક્ષની અષ્ટમીના રોજ ગોપાષ્ટમીનો તહેવાર ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. ગોપાષ્ટમીનો તહેવાર ખાસ કરીને ગાયની પૂજા કરવા, ગાયો પ્રત્યે કૃતજ્ઞતા અને આદર દર્શાવવા માટે સમર્પિત છે.
કારતક શુક્લ પક્ષની અષ્ટમીના રોજ ગોપાષ્ટમીનો તહેવાર ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. આ વર્ષે આ તહેવાર 9 નવેમ્બરે ઉજવવામાં આવશે. ગોપાષ્ટમીનો તહેવાર ખાસ કરીને ગાયની પૂજા કરવા, ગાયો પ્રત્યે કૃતજ્ઞતા અને આદર દર્શાવવા માટે સમર્પિત છે. આ દિવસે ગાય સાથે શ્રી કૃષ્ણની પૂજા કરવાનું પણ વિશેષ મહત્વ છે. પુરાણોમાં 33 કરોડ દેવી-દેવતાઓ અને 68 કરોડ તીર્થો માતા ગાયને સમર્પિત હોવાનું જણાવવામાં આવ્યું છે, તેથી જે વ્યક્તિ જિતેન્દ્ર અને પ્રસન્ન મનથી દરરોજ ગાયોની સેવા કરે છે, તેને માત્ર ગાય માતાના જ નહીં પરંતુ બધા દેવી-દેવતાઓના પણ આશીર્વાદ મળે છે. વ્યક્તિના તમામ દુ:ખ દૂર થઈ જાય છે, ઘરમાં સુખ-સમૃદ્ધિ આવે છે અને તેની બધી મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે. ચાલો જાણીએ વાર્તા અને આ દિવસે શું કરવું…
ગોપાષ્ટમીની કથા
એક વખત પોતાના અપમાનનો બદલો લેવા માટે દેવરાજ ઈન્દ્રએ બ્રજમાં મુશળધાર વરસાદ શરૂ કર્યો, ત્યારબાદ બ્રજના લોકોને આ સંકટમાંથી બચાવવા માટે ભગવાન કૃષ્ણએ ગોવર્ધન પર્વતને પોતાની આંગળી પર ઉપાડ્યો અને બ્રજના તમામ લોકોને તેના આશ્રયમાં લઈ લીધા. આઠમા દિવસે, ઇન્દ્રએ ભગવાન કૃષ્ણ પાસે ક્ષમા માંગી અને કામધેનુએ ભગવાનને તેના દૂધથી અભિષેક કર્યો. ત્યારથી ગોપાષ્ટમીનો તહેવાર શરૂ થયો. અન્ય ધાર્મિક માન્યતા અનુસાર, ભગવાન શ્રી કૃષ્ણએ આ દિવસથી જ ગાયનું પાલન કરવાનું શરૂ કર્યું હતું.
આ ખાસ દિવસે શું કરવું
આ દિવસે સવારે ગાયને સ્નાન કરાવો અને ગાયને માળા અને આભૂષણો વગેરેથી શણગારીને તેને કપડાથી ઢાંકી દો. આ પછી ગંધ પુષ્પદીથી તેમની પૂજા કરો. ગાયોને ઘાસ આપીને તેમની પૂજા કરો અને તેમની પ્રદક્ષિણા કરો.
લીલો ચારો અને ગોળ ખવડાવો
જે લોકો ગાયોની સેવા અને પૂજા કરે છે તેઓએ આ દિવસે ગાયોને લીલો ચારો અને ગોળ ખવડાવવો જોઈએ. આનાથી ગાય માતાના આશીર્વાદ તો મળે જ છે પરંતુ ક્રોધિત ગ્રહ બુધને પણ શાંત કરે છે.
ચરણોમાં તિલક કરો
ગોપાષ્ટમીની સાંજે, જ્યારે ગાયો પાછા ફરે છે, ત્યારે ફરી એકવાર તેમનું સ્વાગત કરો, તેમના પગ ધોઈ લો અને પંચોપચાર પૂજા કરો અને તેમને થોડું ભોજન આપો. માતા ગાયના ચરણ સ્પર્શ કરો અને તેમના આશીર્વાદ લો અને તેમના પગની ધૂળને તમારા કપાળ પર તિલક કરીને તેમની પ્રાર્થના કરો.
ગોવાળિયાઓને પણ માન આપો
માતા ગાયની સાથે તેની સેવા કરતા ગોવાળિયાઓની પણ પૂજા કરો. માતા ગાયની સાથે ગોવાળિયાઓને તિલક લગાવો અને તેમને ખવડાવો અને તેમને કેટલીક ભેટ પણ આપો.
ગાય સેવાની ભાવના લાવો
ગોપાષ્ટમી એ ગાય પ્રત્યે કૃતજ્ઞતા વ્યક્ત કરવાનો શ્રેષ્ઠ દિવસ છે. આ ખાસ દિવસે ગાયની પૂજા કરીને તમારી અંદર રક્ષણની ભાવના લાવો. માતા ગાયના ખોરાક અને ઉછેર માટે ગાય આશ્રયમાં દાન કરો અને માતા ગાયની સેવા કરવાનો પ્રયાસ કરો અને કોઈ ખાસ દિવસે નહીં પણ દરરોજ તેને ખવડાવો.
