ક્યાંક તમે તો લીલાં કે અંકુરિત બટેકા નથી ખાઈ રહ્યા ને..?

જ્યારે બટાટા અંકુરિત થાય છે અથવા લીલા થાય છે, ત્યારે તેનું વધુ સેવન કરવાથી સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. ચાલો જાણીએ કે અંકુરિત બટાકા શા માટે હાનિકારક છે, તેની ઝેરી અસરના લક્ષણો અને તેનું સુરક્ષિત રીતે સેવન કરવાની રીતો-

બટેટા એ સૌથી વધુ ખાવામાં આવતું શાક છે. આ એક શાકભાજી છે જે આખા વર્ષ દરમિયાન ઉપલબ્ધ છે. સારી વાત એ છે કે તે ઘણી રીતે તૈયાર કરી શકાય છે અને તે સ્વાદિષ્ટ અને પૌષ્ટિક છે. બટાકામાં ઘણા પોષક તત્વો મળી આવે છે, જે સ્વાસ્થ્ય માટે જરૂરી છે. બટાકા ખાવાથી એનર્જી મળે છે, પાચનક્રિયા સુધરે છે અને બીપી કંટ્રોલ થાય છે.

બટાકાના શાકની એક વિશેષતા એ છે કે તે લાંબા સમય સુધી ચાલતું શાક છે. આ જ કારણ છે કે મોટાભાગના લોકો એક સાથે અનેક કિલો બટાટા ખરીદે છે. સ્વાભાવિક રીતે, બટાકાને ઘણા દિવસો સુધી રસોડામાં રાખવામાં આવે છે અને કેટલીકવાર તેમાં ફણગા પણ ઉગે છે. સવાલ એ છે કે શું આપણે અંકુરિત બટાકા ખાઈ શકીએ?

ન્યુટ્રિશનિસ્ટ અને ડાયેટિશિયનના જણાવ્યા અનુસાર, અંકુરિત બટેટા ભલે ખાઈ શકાય, પરંતુ જ્યારે ફણગાવે ત્યારે તેમાં સોલેનાઈન અને કેકોનિન જેવા ઝેરી તત્વોનું પ્રમાણ વધી જાય છે, જે સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક હોઈ શકે છે.

અંકુરિત અથવા લીલા બટાટા ઝેરથી ભરેલા હોય છે

બટાકામાં ગ્લાયકોઆલ્કલોઇડ્સ હોય છે. આ કુદરતી તત્વો છોડને જીવાતોથી બચાવવા માટે હોય છે, પરંતુ જ્યારે બટાટા ફૂટે છે અથવા લીલા થાય છે ત્યારે તેનું પ્રમાણ વધે છે. જ્યારે બટાકામાં ગ્લાયકોઆલ્કલોઇડ્સનું પ્રમાણ 20 મિલિગ્રામ પ્રતિ 100 ગ્રામ બટાકા કરતાં વધી જાય છે, ત્યારે તે ઝેરી હોઈ શકે છે.

અંકુરિત કે લીલા બટાકા ખાવાના ગેરફાયદા

જો આ તત્વો વધુ માત્રામાં ખાવામાં આવે તો તે શરીરમાં ઉબકા, ઉલ્ટી, ઝાડા, પેટમાં ખેંચાણ જેવા લક્ષણો પેદા કરી શકે છે. ગંભીર કિસ્સાઓમાં તેઓ મૂંઝવણ, આભાસ અને દુર્લભ કિસ્સાઓમાં, કોમા અથવા મૃત્યુનું કારણ બની શકે છે. સામાન્ય રીતે, લક્ષણો થોડા કલાકોમાં દેખાવાનું શરૂ થાય છે.

કેટલી માત્રા સુધી સલામત છે

બટાકામાં સોલેનાઇનની માત્રા તે કેવી રીતે સંગ્રહિત થાય છે તેના પર આધાર રાખે છે. જો બટાકા ખૂબ જ અંકુરિત, નરમ અથવા લીલા થઈ ગયા હોય, તો તેને ફેંકી દેવું વધુ સારું છે. જો કે, હળવા ફણગાવેલા બટાકાને સારી રીતે સાફ કરીને અને ફણગાવેલા બટાકાનો ઉપયોગ કરી શકાય છે.

અંકુરિત અથવા લીલા બટાકા ખાવાની સાચી રીત

બટાકાને રાંધતા પહેલા, અંકુરિત ભાગોને સારી રીતે કાપી નાખો કારણ કે તેમાં સૌથી વધુ ઝેરી તત્વો હોય છે. બટાકાના બાહ્ય પડને છાલ કરો કારણ કે ઝેર મોટાભાગે સપાટી પર હોય છે. રાંધવાથી કેટલાક ઝેર ઘટાડી શકાય છે, પરંતુ તે સંપૂર્ણપણે સલામત નથી. તાજા, મજબુત બટાકા કે જેમાં નાના અંકુર હોય પરંતુ લીલા ન હોય તે વાપરવા માટે સલામત હોઈ શકે છે.

બટાટા કેવી રીતે સંગ્રહિત કરવા

• બટાકાને ઠંડી, અંધારી અને હવાની અવરજવરવાળી જગ્યાએ રાખો.
• સૂર્યપ્રકાશથી બચાવો, કારણ કે આ અંકુરણમાં વધારો કરે છે.
• બટાકાને અંકુરિત થવાના જોખમને ઘટાડવા માટે ખરીદ્યાના થોડા અઠવાડિયામાં તેનો ઉપયોગ કરો.
• બટાકાનો ઉપયોગ કરતા પહેલા લીલો રંગ અથવા વધુ પડતા અંકુરિત થવાના ચિહ્નો માટે બટાકાની તપાસ કરો અને જો શંકા હોય તો તેને કાઢી નાખો.
• જો શક્ય હોય તો તાજા અને અંકુરિત બટાકાનો ઉપયોગ કરવો વધુ સારું છે.