Navratri 2024 : પાંચમા દિવસે સ્કંદમાતાની પૂજા કરવાની પરંપરા છે. આ ઉપરાંત તેઓ અત્યંત દયાળુ માનવામાં આવે છે. તેમજ એવું કહેવાય છે કે દેવી દુર્ગાનું આ સ્વરૂપ માતૃત્વને વ્યાખ્યાયિત કરે છે. આ સાથે પ્રેમ અને સ્નેહના મૂર્ત સ્વરૂપ સ્કંદમાતાની પૂજા કરવાથી સંતાન પ્રાપ્તિની મનોકામના પૂર્ણ થાય છે અને માતા તમારા સંતાનોને લાંબી આયુષ્ય આપે છે.
દેવી ભાગવત પુરાણ અનુસાર ભોલેનાથની માતાએ સ્વામી કાર્તિકેયને તેમના શ્રેષ્ઠ અડધા તરીકે જન્મ આપ્યો હતો. સ્વામી કાર્તિકેયનું બીજું નામ સ્કંદ છે, તેથી માતા દુર્ગાના આ સ્વરૂપને સ્કંદમાતા કહેવામાં આવે છે.
માં સ્કંદમાતાની વ્રત કથા અને આરતી :
સ્કંદમાતાની કથા
પ્રાચીન કથા અનુસાર તારકાસુર નામનો રાક્ષસ ભગવાન બ્રહ્માને પ્રસન્ન કરવા માટે કઠોર તપસ્યા કરી રહ્યો હતો. ત્યારે આ કઠોર તપથી પ્રસન્ન થઈને ભગવાન બ્રહ્મા તેમની સમક્ષ પ્રગટ થયા હતા. ભગવાન બ્રહ્મા પાસેથી વરદાન માંગતી વખતે તારકાસુરે તેમને અમર બનાવવા કહ્યું. ત્યારે બ્રહ્માજીએ તેને સમજાવ્યું કે આ પૃથ્વી પર જે પણ જન્મે છે તેને મરવાનું છે. તેથી નિરાશ થઈને તેણે ભગવાન બ્રહ્માને તે બનાવવા માટે કહ્યું જેથી તે ભગવાન શિવના પુત્રના હાથે મૃત્યુ પામે.
તારકાસુરની માન્યતા હતી કે ભગવાન શિવ ક્યારેય લગ્ન નહીં કરે. તેથી તે ક્યારેય મૃત્યુ પામશે નહીં. ત્યારપછી તેણે લોકો પર હિંસા કરવાનું શરૂ કર્યું. આ ઉપરાંત તારકાસુરના અત્યાચારોથી પરેશાન, બધા દેવતાઓ ભગવાન શિવ પાસે ગયા અને તારકાસુરથી મુક્તિ માટે પ્રાર્થના કરી. ત્યારપછી શિવે પાર્વતી સાથે લગ્ન કર્યા અને કાર્તિકેયના પિતા બન્યા. ત્યારબાદ કાર્તિકેયે મોટા થયા અને તારકાસુરનો વધ કર્યો. તેમજ સ્કંદમાતા કાર્તિકેયની માતા છે.
સ્કંદમાતાની પૂજા કરવાથી સંતાન પ્રાપ્તિની મનોકામના પૂર્ણ થાય છે અને માતા તમારા સંતાનોને લાંબી આયુષ્ય આપે છે.
સ્કંદમાતાની આરતી
જય તેરી હો સ્કંદ માતા, પાંચવા નામ તુમ્હારા આતાસબ કે મન કી જાનન હારી, જગ જનની સબ કી મહતારી
તેરી જ્યોત જલાતા રહૂં મે, હરદમ તુમ્હે ધ્યાતા રહૂં મેકઈ નામોં સે તુજે પુકારા, મુઝે એક હે તેરા સહારા
કડી પહાડો પર હેં ડેરા, કઈ શહરો મેં તેરા બસેરાહર મંદિર મેં તેરે નજારે, ગુણ ગાયે તેરે ભગત પ્યારે
ભગતિ અપની મુઝે દિલા દો, શક્તિ મેરી બિગડી બના દોઇન્દ્ર આદી દેવતા મિલ સારે, કરે પુકાર તુમ્હારે દ્વારે
દુષ્ટ દત્ય જબ ચઢ કર આએ, તુમ હી ખંડા હાથ ઉઠાએદાસો કો સદા બચાને આઈ, ચમન કી આસ પુજાને આઈ
સ્કંદમાતાનો મંત્ર
યા દેવી સર્વભૂતેષુ મા સ્કંદમાતા રુપેણ સંસ્થિતાનમસ્તસ્યૈ નમસ્તસ્યૈ નમસ્તસ્યૈ નમો નમઃ
સિંહાસનગતા નિત્યં પધ્માશ્ચિત કરદ્વયાશુભદાસ્તુ સદા દેવી સ્કન્દમાતા યશસ્વિની
