નવરાત્રીને હવે ગણતરીના દિવસો બાકી રહ્યા છે, ત્યારે ખેલૈઇયઓએન તેની તારીયારો પણ શરુ કરી દિધિક હે,. દરેક જગ્યાએથી લોકો તેમના ટ્રેડીશનલ કપડા સાથે નવ દિવસની મોજમસ્તી અને ઉલ્લાસ માટે તૈયાર થઈ ગયા છે. નવરાત્રી શક્તિની દેવી અને તેના વિવિધ સ્વરૂપોના સમર્પણમાં ઉજવવામાં આવે છે. તે ભારતના સૌથી પ્રખ્યાત તહેવારોમાંનો એક છે જેમાં પંડાલ હૉપિંગ, નૃત્ય અને મા દુર્ગાની પ્રાર્થનાનો સમાવેશ થાય છે. મોટાભાગના લોકો ઉપરાંત દાંડિયા અને ગરબાની રાત્રિઓમાં હાજરી આપવા માટે પણ ઉત્સાહિત છે.
ગુજરાત અને મુંબઈ જેવા શહેરો આ તહેવારને બાકીના રાષ્ટ્ર કરતાં વધુ ધામધૂમથી અને આનંદ સાથે ઉજવે છે. જ્યારે ગુજરાત પણ દાંડિયા અને ગરબા વિશે છે, મુંબઈમાં દાંડિયા, ગરબા અને દુર્ગા પંડાલનું મિશ્રણ છે. પશ્ચિમ બંગાળ કેટલાક શ્રેષ્ઠ દુર્ગા પંડાલ બનાવે છે અને તેઓ તેમની તૈયારીઓ અગાઉથી જ શરૂ કરી દે છે. એક સામાન્ય માન્યતા છે કે દુર્ગાની પૂજા કરવાનો અર્થ ધન અને સમૃદ્ધિનો આશીર્વાદ મેળવવો એવો થઇ છે. પ્રથમ નવ દિવસ નૃત્ય, ઉપવાસ, ધાર્મિક વિધિઓ અને પ્રાર્થના દ્વારા ઉજવવામાં આવે છે.
એવું માનવામાં આવે છે કે નવરાત્રિ દરમિયાન, માઁ દુર્ગા તેમના ભક્તોને આશીર્વાદ આપવા સ્વર્ગમાંથી આવે છે. નવરાત્રિ દરમિયાન, અસંખ્ય ભક્તો ભારતના વિવિધ ખૂણામાં ફેલાયેલા માતાના પ્રખ્યાત મંદિરોમાં એકઠા થાય છે. તમને જણાવી દઈએ કે વૈષ્ણો દેવી સિવાય માઁ દુર્ગાના સાત મંદિરો પણ ખૂબ પ્રખ્યાત છે. ત્યારે નવરાત્રી દરમિયાન ભારતના આ 6 મંદિરોની અચૂક મુલાકાત લેવી જોઈએ….
01 અંબાજી મંદિર, બનાસકાંઠા, ગુજરાત
51 શક્તિપીઠોમાં સામેલ સૌથી અગ્રણી સ્થાન અંબાજી મંદિર છે જેની પૂજા પૂર્વ વૈદિક કાળથી કરવામાં આવે છે. તેણીને ઘણીવાર આરાસુરી અંબા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, જેનું નામ અરાવલી પર્વતમાળાના દક્ષિણ-પશ્ચિમ છેડે સરસ્વતી નદીના સ્ત્રોતની નજીક, આરાસુર ટેકરીઓમાં મંદિરના સ્થાન માટે રાખવામાં આવ્યું છે. અંબાજી માતાનું મંદિર 51 શક્તિપીઠોમાંનું એક છે. અહીં માતા સતીનું હૃદય પડી ગયું હતું. પરંતુ અહીં કોઈ મૂર્તિ રાખવામાં આવતી નથી, બલ્કે અહીં શ્રી ચક્રની પૂજા કરવામાં આવે છે. આ મંદિર માતા અંબાજીને સમર્પિત છે અને ગુજરાતનું સૌથી પ્રખ્યાત મંદિર છે. તે ભારતનું મુખ્ય શક્તિપીઠ છે. મંદિરની ઉપરનો લાલ ધ્વજ પવનમાં આવકારપૂર્વક નૃત્ય કરે છે. સોનાના શંકુ સાથે સફેદ આરસપહાણથી બનેલું આ મંદિર મૂળરૂપે નાગર બ્રાહ્મણોએ બાંધ્યું હતું. આગળ એક મુખ્ય પ્રવેશદ્વાર છે અને માત્ર એક નાનો બાજુનો દરવાજો છે, કારણ કે એવું માનવામાં આવે છે કે માતાજી (અંબાજીનું બીજું નામ) એ અન્ય કોઈ દરવાજો ઉમેરવાની મનાઈ કરી છે. મંદિર ચાચર ચોક નામના ખુલ્લા ચોરસથી ઘેરાયેલું છે જ્યાં હવન તરીકે ઓળખાતા ઔપચારિક યજ્ઞો કરવામાં આવે છે.
02 માં વૈષ્ણો દેવી, જમ્મુ
વૈષ્ણોદેવી ભારતના સૌથી દૈવીય અને પવિત્ર તીર્થસ્થળોમાંનું એક છે. સુંદર જમ્મુમાં સ્થિત, લોકપ્રિયતા એટલી છે કે દર વર્ષે અંદાજે 10 મિલિયન લોકો આ મંદિરની મુલાકાત લે છે. સાહસિક લોકોને મંદિર તરફ જતો રસ્તો ગમશે. તમારે કટરાથી મંદિર સુધી ઓછામાં ઓછું 12 કિમીનું ટ્રેકિંગ કરવું પડશે જે બેઝ કેમ્પ છે. મંદિર મહાલક્ષ્મી માટે બનાવવામાં આવ્યું હતું જેનું સ્વરૂપ વૈષ્ણો દેવી છે જે તમે મંદિરમાં જુઓ છો. આ મંદિરની રસપ્રદ વાત એ છે કે તેમાં કુદરતી રીતે ખડકોની રચનાઓ છે જેને પિન્ડીઝ કહેવામાં આવે છે. પિંડીઓ ત્રણ અલગ-અલગ સ્વરૂપો મહા કાળ, મહા સરસ્વતી અને મહા લક્ષ્મીનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે અને કારણ કે મંદિર ત્રિકુટા પર્વતોમાં સુંદર રીતે આવેલું છે, દૃશ્યો અદભૂત છે. આ મંદિર દરિયાની સપાટીથી અંદાજે 5200 ફૂટ ઉપર આવેલું છે.
03 નૈના દેવી મંદિર, બિલાસપુર, હિમાચલ પ્રદેશ
હિમાચલ પ્રદેશના બિલાસપુરમાં આવેલું નૈન દેવી મંદિર એ માં દુર્ગાનું બીજું મંદિર છે જેની તમારે નવરાત્રી દરમિયાન મુલાકાત લેવી જોઈએ. દંતકથા અનુસાર, એવું કહેવાય છે કે સતીએ એક યજ્ઞમાં કૂદીને આત્મહત્યા કરી હતી. તેણીના મૃત્યુથી ક્રોધિત થઈને, શિવે તાંડવ કર્યું જે કહેવામાં આવે છે કે બધા દેવતાઓને ભયભીત કરી દીધા હતા અને કારણ કે કંઈક કરવાનું હતું, વિષ્ણુએ એક ચક્ર છોડ્યું જેણે સતીના શરીરના 51 ટુકડા અને ભાગોમાં કાપી નાખ્યા જે હવે લોકપ્રિય રીતે કહેવામાં આવે છે. શક્તિપીઠો. અને જે ભાગો પડ્યા હતા તેમાંથી, નૈના દેવી મંદિર એવા સ્થળે ઉભું છે જ્યાં સતીની આંખો પડી હતી. આ તે વાર્તા છે જે આ મંદિર સાથે જોડાયેલી છે, તે કેટલી સાચી છે તે વિશે અમને ખાતરી નથી, પરંતુ તે એક રસપ્રદ વાર્તા બનાવે છે. વિશ્વભરના લોકો આ મંદિરની મુલાકાત લે છે. આ મંદિરની મુલાકાત લેવા માટે નવરાત્રિ કરતાં વધુ સારો સમય કોઈ ન હોવો જોઈએ કારણ કે મંદિરમાં ત્રણ મૂર્તિઓ છે મહા કાલી, આંખોની મૂર્તિ (હિન્દીમાં નૈના કહેવાય છે) અને ગણેશની પણ. આ મંદિર એક ટેકરીની ટોચ પર આવેલું છે જે સુંદર અને આકર્ષક ગોવિંદ સાગર તળાવને જુએ છે. અહીં એક કેબલ કાર પણ છે જે તમને આ ટેકરીના પાયાથી મંદિર સુધી લઈ જશે. મંદિરનું સ્થાન મનોહર છે અને તે તમને આ નોંધપાત્ર મંદિરની મુલાકાત લેવાનું વધુ એક કારણ આપે છે.
04 કામાખ્યા મંદિર, ગુવાહાટી, આસામ
ગુવાહાટીમાં નીલાચલ પહાડીઓ પર આવેલું કામાખ્યા મંદિર દેશના શ્રેષ્ઠ દુર્ગા મંદિરોમાંનું એક છે જે ઉત્સવને ખૂબ જ ધામધૂમથી અને ઉમંગ સાથે અને ભવ્ય રીતે ઉજવે છે. તે સૌથી જૂના મંદિરોમાંનું એક હોવાનું પણ કહેવાય છે જેમાં સંકુલમાં ઓછામાં ઓછા 10 દેવતાઓ છે. સૌથી પ્રાચીન શક્તિપીઠો હોવાને કારણે, એવું કહેવાય છે કે સતીના જનનાંગો આ જ જગ્યાએ પડ્યાં હતાં જ્યાં હવે મંદિર ઊભું છે. નવરાત્રિ અને દુર્ગ પૂજા ઉપરાંત અહીં અંબુબાચી મેળો પણ ઉજવવામાં આવે છે. આ એક વાર્ષિક તહેવાર છે જ્યાં દેવીનું માસિક ધર્મ જોવા મળે છે. નવરાત્રી એ સમય છે જ્યારે આ મંદિર ઘણા ભક્તો જુએ છે અને ગર્ભગૃહ નામનું મંદિરનું માળખું ગર્ભાશયનું પ્રતીક છે. કામાખ્યા મંદિરનું 17મી સદીમાં ઘણી વખત જીર્ણોદ્ધાર કરવામાં આવ્યું છે અને આજે તે ઊંચું અને સુંદર છે. મંદિરને સંપૂર્ણપણે અલગ પ્રકાશમાં જોવા માટે તમારે નવરાત્રિ દરમિયાન આ મંદિરની મુલાકાત લેવી જ જોઇએ.
05 કરણી માતાનું મંદિર, બિકાનેર, રાજસ્થાન
કરણી માતાનું મંદિર દેશનોકમાં બિકાનેરથી 30 કિમી દૂર સ્થિત ભારતના સૌથી પ્રસિદ્ધ મંદિરોમાંનું એક છે અને તે કરણી માતાને સમર્પિત કરવામાં આવ્યું હતું. આ મંદિરની લોકપ્રિયતા એ તમામ ઉંદરોથી આવે છે જે તમને અહીં મળશે અને તેથી આ મંદિરને ઉંદરોના મંદિર તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. મંદિરમાં ઓછામાં ઓછા 20000 કાળા કિરણો હોવાનું કહેવાય છે અને આ ઉંદરો ભક્તો દ્વારા ખૂબ જ આદરણીય છે. કબ્બા તરીકે પણ ઓળખાય છે, આ મંદિરમાં ઉંદરોનો ઇતિહાસ છે. લાંબી વાર્તાને ટૂંકમાં કાપવા માટે, ઈતિહાસ એ છે કે કરણી માતાએ એક વખત દેપા સાથે લગ્ન કર્યા હતા જ્યારે તે પહેલેથી જ ગરીબોની સેવામાં ઘણો સમય વિતાવતી હતી. અને તેના લગ્ન પછી તેણે બ્રહ્મચર્ય પસંદ કર્યું અને દેપાને તેની નાની બહેન ગુલાબ સાથે લગ્ન કરવા વિનંતી કરી. તેઓએ લગ્ન કર્યા અને નાગા લખન પુના અને સીતીથા નામના ચાર બાળકોને જન્મ આપ્યો. જો કે એક કમનસીબ ઘટનામાં લખન પાણી પીવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યો હતો ત્યારે ટાંકીમાં પડી ગયો અને ડૂબીને તેનું મૃત્યુ થયું.
તેમના મૃત્યુથી દુઃખી થઈને, કારી માતાએ યમ, જેને મૃત્યુના દેવતા કહેવામાં આવે છે, પાસેથી તેમના જીવન પાછા મેળવવા માટે વિનંતી કરી. લખન પણ પહેલેથી જ ઉંદર તરીકે પુનર્જન્મ લઈ ચૂક્યો હોવાથી, યમે તેની વિનંતીને નકારી કાઢી, તેમ છતાં તેને વચન આપ્યું કે તેના ભાવિ વંશજો તેના પોતાના મંદિરમાં ઉંદરો તરીકે જન્મશે. ઉપરાંત, તેઓએ ઉંદરોના રૂપમાં તેમના જીવનનો ત્યાગ કર્યો હોવાથી, તેઓ પછીથી મનુષ્ય તરીકે પુનર્જન્મ લેશે. આ મંદિર સાથે જોડાયેલી ઘણી વાર્તાઓમાંની એક આ એક છે. આ ઉંદરોની પૂજા કરવા માટે આ મંદિરમાં દરેક જગ્યાએથી ભક્તો આવે છે અને આ ભક્તોમાં સામાન્ય માન્યતા એ છે કે જો તમે તમારા પોતાના હાથે ઉંદરોને ખવડાવો તો તે ખૂબ જ શુભ છે. 600 વર્ષ જૂનું મંદિર હોવાનું કહેવાય છે, કરણી માતાનું મંદિર તે મંદિરોમાંનું એક છે જેની તમારે નવરાત્રી દરમિયાન મુલાકાત લેવી જોઈએ.
