જાણો, વિઘ્નહર્તા નામ સાથે ‘મોર્યા’ ક્યારે અને કેવી રીતે જોડાયું

Ganesh Chaturthi 2024 નો તહેવાર દેશભરમાં ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે. આ તહેવાર દર વર્ષે ખૂબ જ ઉત્સાહ સાથે ઉજવવામાં આવે છે. 10 દિવસ સુધી ચાલનારા આ ઉત્સવની જાહોજલાલી દરેક જગ્યાએ જોવા મળે છે. ગણપતિ બાપ્પા મોર્યાની ગુંજ બધે સંભળાઈ રહી છે. પણ શું તમે જાણો છો કે આ મોર્યા શબ્દનો અર્થ અને ઈતિહાસ શું છે. જો ના હોય તો અહીં જાણો.

આજે આખો દેશ ગણપતિ બાપ્પા મોર્યાના નાદથી ગુંજી રહ્યો છે. દસ દિવસ સુધી ચાલનાર ગણેશોત્સવનો આજથી એટલે કે 7 સપ્ટેમ્બરથી પ્રારંભ થયો છે. આ તહેવાર દેશભરમાં ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે અને હિંદુ ધર્મમાં ખૂબ મહત્વ ધરાવે છે. ખાસ કરીને મહારાષ્ટ્રમાં આ તહેવાર એક અલગ જ આકર્ષણ ધરાવે છે. જ્યારે પણ ભગવાન ગણેશની પૂજાની વાત આવે છે. ત્યારે આ સમય દરમિયાન ‘ગણપતિ બાપ્પા મોર્યા, મંગલપૂર્તિ મોર્યા’નો જાપ કરવામાં આવે છે.

તમે આ શબ્દોમાં ગણપતિ બાપ્પા અને મંગલપૂર્તિનો અર્થ તો જાણતા જ હશો. પણ શું તમે જાણો છો કે મોર્યા શબ્દનો અર્થ શું છે અને તે ભગવાન ગણેશના નામ સાથે શા માટે જોડાયેલો છે. જો નહીં, તો આજે ગણેશ ચતુર્થીના અવસર પર અમે તમને જણાવીશું કે બાપ્પાના નામમાં મોર્યા શબ્દનો અર્થ શું છે.

તેથી જ બાપ્પાને ગણેશ કહેવામાં આવે છે

ગણપતિના આ નામ પાછળ ઘણી રસપ્રદ વાતો છે. આપણે બધા જાણીએ છીએ કે લોકમાન્ય ટિળકે ગણેશોત્સવની શરૂઆત મહારાષ્ટ્રથી કરી અને પછીથી આખા દેશમાં તેની ઉજવણી થવા લાગી. ગણપતિ બાપ્પાનું નામ બાપ્પા એટલે પિતા. હકીકતમાં મહારાષ્ટ્રમાં પિતાને બાપ્પા કહેવામાં આવે છે અને તેમને ગણેશના પિતા માનવામાં આવે છે, તેથી તેમને બાપ્પા કહેવામાં આવે છે. જો કે, તેમના નામ સાથે જોડાયેલી મોર્યાની વાર્તા ખૂબ જ રસપ્રદ છે.

મોર્યા શબ્દની વાર્તા રસપ્રદ છે

જો માન્યતાઓ પર વિશ્વાસ કરવામાં આવે તો તેનો સંબંધ મહારાષ્ટ્રના ચિંચવડ ગામ સાથે છે. આ ઘટના લગભગ 600 વર્ષ પહેલાની છે. જ્યાં મોર્યા ગોસાવી નામના ગણેશ ભક્ત રહેતા હતા. 375 એડીમાં જન્મેલા મોર્યા ગોસાવીને ભગવાન ગણેશનો અંશ માનવામાં આવે છે. એવું કહેવાય છે કે તે પોતાના માતા-પિતાની જેમ ભગવાન ગણેશના ભક્ત હતા. બાપ્પા પ્રત્યેની તેમની ભક્તિ એટલી બધી હતી કે દર ગણેશ ચતુર્થીએ તેઓ પગપાળા ચાલીને ચિંચવડથી 95 કિલોમીટર દૂર સ્થિત મયુરેશ્વર મંદિરે જતા હતા.

ભગવાન પોતે ભક્ત પાસે પહોંચ્યા

પગપાળા મંદિર જવાનો આ સિલસિલો 117 વર્ષની ઉંમર સુધી ચાલુ રહ્યો. પણ પછી ઉંમરને કારણે તેમને આટલું દૂર જવામાં મુશ્કેલી થવા લાગી. આવી સ્થિતિમાં એક વખત ભગવાન ગણેશ તેમના સપનામાં આવ્યા અને મોર્યાને કહ્યું કે મંદિરમાં આવવાની જરૂર નથી. કાલે સવારે તમે સ્નાન કરીને પૂલમાંથી બહાર આવશો ત્યારે હું જાતે તમારી પાસે આવીશ. બીજા દિવસે સવારે, જ્યારે મોર્યા સ્નાન કરીને તળાવમાંથી બહાર આવ્યા. ત્યારે તેની પાસે ભગવાન ગણેશની બરાબર એવી જ નાની મૂર્તિ હતી જે તેણે સ્વપ્નમાં જોઈ હતી.

ભગવાન સાથે ભક્તનું નામ જોડાઈ ગયું

તેમણે ચિંચવાડમાં બાપ્પાની આ મૂર્તિની સ્થાપના કરી અને ધીરે ધીરે આ મંદિર અને મોર્યાની ભક્તિ દૂર-દૂર સુધી લોકોમાં પ્રસિદ્ધ થવા લાગી. આ પછી બધા લોકો તેમના દર્શન માટે ચિંચવાડના આ મંદિરમાં આવવા લાગ્યા અને ભગવાન ગણેશના નામની સાથે મોર્યાનું નામ પણ લેવા લાગ્યા અને આ રીતે ગણપતિ બાપ્પા અને મોર્યાના નામ એક થઈ ગયા અને લોકો ભગવાનની પૂજા કરવા લાગ્યા. ગણેશજીએ ‘ગણપતિ બાપ્પા મોર્યા’નો જાપ શરૂ કર્યો.

અસ્વીકરણ : અહીં આપેલી માહિતી માત્ર ધારણાઓ અને માહિતી પર આધારિત છે. અત્રે એ ઉલ્લેખ કરવો જરૂરી છે કે અબતક મીડિયા કોઈપણ માહિતીનું સમર્થન કે પુષ્ટિ કરતું નથી. કોઈપણ માહિતી અથવા માન્યતાને અમલમાં મૂકતા પહેલા, સંબંધિત નિષ્ણાતની સલાહ લો.