- ફોન અને લેપટોપનો વધુ પડતો ઉપયોગ મગજને નુકસાન પહોંચાડે છે.
- આનો વધુ પડતો ઉપયોગ ડિજિટલ ડિમેન્શિયાનું જોખમ વધારે છે.
- ડિજિટલ ડિમેન્શિયા એ કોઈ રોગ નથી, પરંતુ તે ચોક્કસપણે તમને સમસ્યાઓનું કારણ બની શકે છે.
લેપટોપ જેવા ગેજેટ્સ આપણા જીવનનો મહત્વનો ભાગ બની ગયા છે. હવે તેમના વિના જીવનની કલ્પના કરવી મુશ્કેલ લાગે છે. તેમજ આ ઉપકરણોનો ઉપયોગ કામથી લઈને મનોરંજન અને સંદેશાવ્યવહાર માટે થાય છે. તેમ કહી શકાય કે આપણે તેમના પર ઘણી હદ સુધી ‘આશ્રિત’ બની ગયા છીએ. પરંતુ ફોનના વધુ પડતા ઉપયોગથી આપણા સ્વાસ્થ્ય પર ઘણી આડઅસરો થાય છે. લેપટોપના વપરાશના કારણે સ્થૂળતા, ખરાબ નજર અને ચિંતા જેવી સમસ્યાઓ થાય છે. પરંતુ છેલ્લા કેટલાક સમયથી આને લગતી 1 નવી સમસ્યા ઉભી થઈ રહી છે, જેનું નામ છે ‘ડિજિટલ ડિમેન્શિયા’.
ડિજિટલ ડિમેન્શિયાનો ઉપયોગ એવી સ્થિતિ માટે થાય છે કે જેમાં તકનીકી ઉપકરણોના વધુ પડતા ઉપયોગને કારણે જ્ઞાનાત્મક ક્ષમતાઓ ઓછી થાય છે. જો કે આ સમસ્યાને તબીબી રીતે ઓળખવામાં આવી નથી, તેમ છતાં તેના વિશે જાગૃત રહેવું મહત્વપૂર્ણ છે.
ડિજિટલ ડિમેન્શિયાના લક્ષણો અને તેનાથી બચવાના ઉપાયો
ડિજિટલ ડિમેન્શિયાના લક્ષણો શું છે?
ધ્યાનનો અભાવ:
માહિતી ભેગી કરવામાં અને સંગ્રહ કરવામાં મુશ્કેલી પડે છે .
મેમરી સમસ્યાઓ:
તાજેતરની ઘટનાઓ યાદ રાખવામાં મુશ્કેલી પડે છે.
શીખવાની મુશ્કેલી:
નવી માહિતી સમજવામાં મુશ્કેલી થાય છે.
સમય અને દિશા નક્કી કરવામાં મુશ્કેલી:
સ્થળ, દિશા અને સમયને યોગ્ય રીતે નક્કી કરવામાં અસમર્થતા.
નિર્ણય લેવામાં મુશ્કેલી:
વિકલ્પોનું વિશ્લેષણ કરીને યોગ્ય નિર્ણય લેવામાં પડકારો પડે છે.
ડિજિટલ ડિમેન્શિયાના કારણો શું છે?
વધુ પડતો સ્ક્રીન સમય:
કોમ્પ્યુટર, સ્માર્ટફોન, ટીવી વગેરેનો લાંબા સમય સુધી ઉપયોગ કરવો.
મલ્ટિ-ટાસ્કિંગ:
એક જ સમયે ઘણી વસ્તુઓ કરવાનો પ્રયાસ કરવો.
ઊંઘનો અભાવ:
પૂરતી ઊંઘ ન મળવી અથવા વારંવાર ઊંઘમાં વિક્ષેપ આવવાથી.
તણાવ અને ચિંતા:
માનસિક દબાણને કારણે જ્ઞાનાત્મક ક્ષમતા પ્રભાવિત થઈ શકે છે.
ડિજિટલ ડિમેન્શિયા ટાળવા માટેની ટિપ્સ:
સ્ક્રીન સમય મર્યાદિત કરો:
ફોન, લેપટોપ વગેરેના ઉપયોગના સમયને નિયંત્રિત કરો.
ડિજિટલ ડિટોક્સ:
સમયાંતરે તકનીકી ઉપકરણોથી સંપૂર્ણપણે દૂર રહો.
તમારી આંખોની સંભાળ રાખો:
નિયમિતપણે તમારી આંખોને આરામ આપો અને લેપટોપ સ્ક્રીન પર બ્લુ લાઇટ ફિલ્ટરનો ઉપયોગ કરો.
આઉટડોર પ્રવૃત્તિઓમાં વ્યસ્ત રહો :
પ્રકૃતિમાં સમય પસાર કરો અને શારીરિક પ્રવૃત્તિઓમાં ભાગ લો.
સંપૂર્ણ ઊંઘ લો:
રાત્રે 7-9 કલાકની ઊંઘ લો. અને ઊંઘ લેતા સમયે વાતાવરણને શાંત રાખવાનો પ્રયાસ કરો.
તણાવ વ્યવસ્થાપનની પ્રેક્ટિસ કરો:
યોગ, ધ્યાન અથવા ઊંડા શ્વાસ લેવા જેવી તકનીકો તણાવ ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.
મગજને ઉત્તેજિત કરતી પ્રવૃત્તિઓ:
નકશા વાંચવાની, સમય જણાવવાની અથવા દિશાઓ શોધવાની પ્રેક્ટિસ કરો. આ સાથે મગજની ટીઝર પ્રવૃત્તિઓ કરો જેમ કે કોયડાઓ, ચેસ વગેરે રમતો રમો.
સામાજિક જોડાણો જાળવી રાખો:
મિત્રો અને પરિવાર સાથે સમય વિતાવો.
સ્વસ્થ આહાર લો:
પોષક તત્વોથી ભરપૂર ખોરાક લો.
ડિજિટલ ડિમેન્શિયા ટાળવા માટે, તંદુરસ્ત જીવનશૈલી અપનાવવી મહત્વપૂર્ણ છે. આ ઉપરાંત તકનીકી ઉપકરણોનો ઉપયોગ કરતી વખતે સાવચેત રહો અને તમારા માનસિક અને શારીરિક સ્વાસ્થ્યનું ધ્યાન રાખો.
અસ્વીકરણ: અહીં આપેલી માહિતી માત્ર ધારણાઓ અને માહિતી પર આધારિત છે. અત્રે એ ઉલ્લેખ કરવો જરૂરી છે કે અબતક મીડિયા કોઈપણ માહિતીનું સમર્થન કે પુષ્ટિ કરતું નથી. કોઈપણ માહિતી અથવા માન્યતાને અમલમાં મૂકતા પહેલા, સંબંધિત નિષ્ણાતની સલાહ લો.
