5 ઓગસ્ટના રોજ અયોધ્યામાં રામ મંદિરના નિર્માણને ચાર વર્ષ પૂર્ણ થયા છે.
રામ મંદિર ક્યારે તોડવામાં આવ્યું, વિવાદિત માળખું કેવી રીતે તોડવામાં આવ્યું અને ભવિષ્યમાં શું ન્યાય મળ્યો? જાણો..
Ayodhya: 5 ઓગસ્ટ 2020 ના રોજ જ્યારે દેશના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ભૂમિપૂજન કરીને રામ જન્મભૂમિ સંકુલમાં રામ મંદિરના નિર્માણ કાર્યની શરૂઆત કરી, ત્યારે રામ મંદિર નિર્માણને આજે ચાર વર્ષ પૂર્ણ થયા છે. તો આવો જાણીએ રામ મંદિર સાથે જોડાયેલી કેટલીક મહત્વપૂર્ણ માહિતી વિશે.
1528માં તોડવામાં આવ્યું હતું મંદિર :
ઈતિહાસકારોના મતે અયોધ્યામાં પાણીપતના પ્રથમ યુદ્ધમાં ઈબ્રાહિમ લોદીને હરાવીને ભારત આવ્યા બાદ ઝહીર ઉદ્દીન મોહમ્મદ બાબરે રામજન્મભૂમિ પર મસ્જિદ બનાવી હતી. તેનું નામ બાબરી મસ્જિદ રાખવામાં આવ્યું હતું. મસ્જિદના નિર્માણના લગભગ 300 વર્ષ બાદ 1813માં હિંદુ સંગઠનોએ પ્રથમ વખત બાબરી મસ્જિદ પર દાવો કર્યો હતો કે અયોધ્યામાં રામ મંદિર તોડીને બાબરી મસ્જિદ બનાવવામાં આવી હતી.72 વર્ષ બાદ આ મામલો પહેલીવાર કોર્ટમાં પહોંચ્યો હતો. 134 વર્ષથી ત્રણ કોર્ટમાં આ વિવાદ સાથે જોડાયેલી અરજીઓની સુનાવણી બાદ આ મામલો સુપ્રીમ કોર્ટમાં પહોંચ્યો હતો.
વિવાદિત માળખું કેવી રીતે તોડી પાડવામાં આવ્યું? :
અયોધ્યામાં રામજન્મભૂમિ પર મંદિરના દાવાને લઈને હિંદુ પક્ષ સતત ઉશ્કેરાઈ રહ્યો હતો. 1934 માં, આ બાબતે રમખાણો ફાટી નીકળ્યા હતા અને વિવાદિત માળખાના કેટલાક ભાગને, તોડી પાડવામાં આવ્યો હતો. 1949 માં, ભગવાન રામલલાની મૂર્તિઓ આ માળખાની અંદર મસ્જિદના આકારમાં જોવા મળી હતી, જેમાં મુસ્લિમ પક્ષે આરોપ લગાવ્યો હતો કે હિન્દુઓ રામલલાની મૂર્તિઓ મસ્જિદની અંદર લાવ્યા હતા. આ ઘટનાના માત્ર 7 દિવસ બાદ જ ફૈઝાબાદ કોર્ટે સંપૂર્ણ સંકુલને વિવાદિત જમીન જાહેર કરી અને તેના દરવાજાને તાળું મારી દીધું. આ ઘટનાના એક વર્ષ બાદ હિન્દુ મહાસભાના વકીલ ગોપાલ વિચારકે ફૈઝાબાદ જિલ્લા કોર્ટમાં રામલલાની મૂર્તિઓની પૂજા કરવાનો અધિકાર માંગતી અરજી દાખલ કરી હતી. સિક્વલમાં, 1959માં, નિર્મોહી અખાડાએ વિવાદિત સ્થળની માલિકી અંગે બીજો કેસ દાખલ કર્યો હતો. 1961માં, સુન્ની વક્ફ બોર્ડે વિવાદિત સંકુલમાં પ્રતિમાની સ્થાપના વિરુદ્ધ કોર્ટમાં અરજી દાખલ કરી અને મસ્જિદ તેમજ આસપાસની જમીન પર પોતાનો અધિકાર વ્યક્ત કર્યો.
વિવાદિત માળખાને જમીન પર તોડ્યું :
1986માં એક સમય આવ્યો જ્યારે તત્કાલિન વડાપ્રધાન રાજીવ ગાંધીના પ્રયાસોથી ફૈઝાબાદ કોર્ટે બાબરી મસ્જિદના તાળા ખોલવાનો આદેશ જાહેર કર્યો. 1987માં સમગ્ર મામલો ફૈઝાબાદ ડિસ્ટ્રિક્ટ કોર્ટમાંથી અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટમાં ટ્રાન્સફર કરવામાં આવ્યો હતો. કાયદાકીય લડાઈ વચ્ચે 6 ડિસેમ્બર 1992માં દેશમાં રમખાણો ફાટી નીકળ્યા હતા. અયોધ્યામાં, હિન્દુવાદી સંગઠનોએ ગોળીઓ અને લાકડીઓની પરવા કર્યા વિના, વિવાદિત માળખાને જમીન પર તોડી નાખ્યું અને માળખાનો કાટમાળ પણ ઉપાડી લીધો.
1949થી શરૂ થઈ કાનૂની લડાઈ :
1949થી શરૂ થયેલી કાનૂની લડાઈ રામ મંદિર પર સક્રિયપણે પોતાના અધિકારો માટે વર્ષોવર્ષ ચાલુ રહી. આ દરમિયાન ઘણા વધુ હિંદુ અને મુસ્લિમ પક્ષકારો આ મુકદ્દમામાં સામેલ હતા જેમણે વિવાદિત સ્થળ પર પોતાનો દાવો રજૂ કર્યો હતો. 1992માં વિવાદિત માળખાને તોડી પાડવામાં આવ્યા બાદ સમગ્ર મામલો વધુ હાઈ પ્રોફાઈલ બની ગયો હતો. વર્ષ 2010માં અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટે આ મામલે પોતાનો ચુકાદો આપતાં વિવાદિત સ્થળને સુન્ની વક્ફ બોર્ડ રામલલા વિરાજમાન અને નિર્મોહી અખાડા વચ્ચે ત્રણ સમાન ભાગોમાં વહેંચવાનો આદેશ આપ્યો હતો, પરંતુ મુસ્લિમ પક્ષ આ નિર્ણયથી સંતુષ્ટ નહોતો. અને તેઓએ સુપ્રીમ કોર્ટનો સંપર્ક કરવાનો નિર્ણય કર્યો.
ઓગસ્ટ 2019 થી સુપ્રીમ કોર્ટમાં અયોધ્યા કેસની દૈનિક સુનાવણી શરૂ થઈ :
વર્ષ 2011માં સુપ્રીમ કોર્ટે અયોધ્યા વિવાદ પર અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટના નિર્ણય પર રોક લગાવી દીધી અને ફરી એકવાર સમગ્ર કેસની સુનાવણી શરૂ થઈ. દરમિયાન, વર્ષ 2017માં એક એવો સમય હતો જ્યારે સુપ્રીમ કોર્ટે કોર્ટની બહાર સમાધાન માટે હાકલ કરી હતી, પરંતુ મામલો સાકાર થયો ન હતો. 8 માર્ચ 2019 ના રોજ, સુપ્રીમ કોર્ટે આ મામલે મધ્યસ્થી કરવા માટે એક પેનલ મોકલી અને 8 અઠવાડિયાની અંદર સમગ્ર કાર્યવાહી પૂર્ણ કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો. 1 ઓગસ્ટ 2019 ના રોજ, આર્બિટ્રેશન પેનલે કોર્ટ સમક્ષ તેનો અહેવાલ રજૂ કર્યો. 2 ઓગસ્ટ 2019 ના રોજ, સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે મધ્યસ્થતા પેનલ મામલાના ઉકેલ શોધવામાં નિષ્ફળ રહી છે, ત્યારબાદ 6 ઓગસ્ટ 2019 થી સુપ્રીમ કોર્ટમાં અયોધ્યા કેસની દૈનિક સુનાવણી શરૂ થઈ હતી. તે કરવામાં આવી રહી હતી.
16 ઓક્ટોબર 2019માં અયોધ્યા કેસની સુનાવણી પૂર્ણ થઈ :
16 ઓક્ટોબર 2019 ના રોજ, અયોધ્યા કેસની સુનાવણી પૂર્ણ થઈ અને ચુકાદો સુરક્ષિત થયો, ત્યારબાદ 9 નવેમ્બર 2019 નો ઐતિહાસિક દિવસ પણ આવ્યો જ્યારે રામ ભક્તોને લગભગ 400 વર્ષના લાંબા સંઘર્ષ પછી ન્યાય મળ્યો અને મુખ્ય ન્યાયાધીશ રંજન ગોગોઈની અધ્યક્ષતામાં. બેન્ચમાં જસ્ટિસ એસએ બોબડે, જસ્ટિસ ડીવાય ચંદ્રચુડ, જસ્ટિસ અશોક ભૂષણ અને જસ્ટિસ એસ અબ્દુલ નઝીરે આ મામલે પોતાનો ચુકાદો આપતાં રામલલાને આખી જમીન પર બેસવાનો અધિકાર માનીને આખી જમીન રામલલા વિરાજમાનને સોંપી દીધી. જ્યારે મસ્જિદ માટે અયોધ્યાથી થોડે દૂર છે.પરંતુ જમીન આપવા સૂચના આપી હતી.
શ્રી રામ જન્મભૂમિ તીર્થ ક્ષેત્ર ટ્રસ્ટ :
રામ મંદિર મામલામાં સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણય બાદ કોર્ટના નિર્દેશો અનુસાર મંદિર નિર્માણ માટે એક ટ્રસ્ટની રચના કરવામાં આવી હતી, જેમાં દેશના અગ્રણી સંતો અને ધાર્મિક નેતાઓને સ્થાન આપવામાં આવ્યું હતું. શ્રી રામ જન્મભૂમિ તીર્થ ક્ષેત્ર ટ્રસ્ટના નામે મંદિર નિર્માણ માટે આ ટ્રસ્ટની રચના કરવામાં આવી હતી.
5 ઓગસ્ટ 2020 એ કરાયો શિલાન્યાસ:
આ ટ્રસ્ટની હાકલ પર સુપ્રીમ કોર્ટનો નિર્ણય આવ્યાના લગભગ 9 મહિના બાદ દેશના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી ધામધૂમથી અયોધ્યા પહોંચ્યા હતા. રામજન્મભૂમિ સંકુલ.તેમણે ભૂમિ પૂજન કરીને રામ મંદિરના નિર્માણ માટે શિલાન્યાસ કર્યો, ત્યારબાદ મંદિરનું નિર્માણ કાર્ય શરૂ થયું. ત્યાર બાદ 22 જાન્યુઆરી 2024 ના રોજ રામ મંદીર ખાતે રામ લલ્લાની પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા કરી દર્શનાર્થીઓ અને ભક્તો માટે મંદિર ખુલ્લુ મૂકવામાં આવ્યું હતું.
