ઓરિસ્સાના પુરીમાં યોજાયેલી જગન્નાથ રથયાત્રા દેશ ઉપરાંત દુનિયાભરમાં પ્રખ્યાત છે. જ્યાં દુનિયાભરમાંથી લોકો આ અદ્ભુત નજારો જોવા આવે છે. તમને જણાવી દઈએ કે દર વર્ષે અષાઢ મહિનામાં ભગવાન જગન્નાથની રથયાત્રા કાઢવામાં આવે છે. આ યાત્રામાં ભગવાન કૃષ્ણની સાથે ભાઈ બલભદ્ર અને બહેન સુભદ્રા પણ હાજર છે. તમને જણાવી દઈએ કે આ વર્ષે જગન્નાથ રથયાત્રા 7 જુલાઈથી શરૂ થઈ રહી છે, જે 16 જુલાઈના રોજ સમાપ્ત થશે. આ વર્ષે વર્ષો પછી જગન્નાથની યાત્રા પર ખૂબ જ દુર્લભ સંયોગ બની રહ્યો છે. આ વખતે તારીખોની હેરાફેરીના કારણે સતત બે દિવસ રથયાત્રા યોજાશે. આ પછી ગુંડીચા મંદિર પહોંચશે તો ચાલો જાણીએ જગન્નાથ રથયાત્રા વિશે..
તમને જણાવી દઈએ કે દર વર્ષે અષાઢ મહિનાના શુક્લ પક્ષની બીજી તારીખે જગન્નાથ રથયાત્રા શરૂ થાય છે. આ સાથે, તે અષાઢ મહિનાના શુક્લ પક્ષની 11માં દિવસે તારીખે ભગવાન જગન્નાથની પરત ફરે છે.
53 વર્ષ પછી દુર્લભ સંયોગ
આ વર્ષે પુરીમાં જગન્નાથ રથયાત્રા બે દિવસ ચાલશે. પંચાંગ મુજબ આ વર્ષે અષાઢ માસના કૃષ્ણ પક્ષની તિથિઓમાં ઘટાડો થયો છે. આવી સ્થિતિમાં રથયાત્રા પહેલાની તમામ પરંપરાઓ 7 જુલાઈ સુધી ચાલુ રહેશે. આ પછી રથયાત્રા સવારના બદલે સાંજે શરૂ થશે. પરંતુ રથયાત્રા બાદ રથ ચલાવવામાં આવતો નથી. આથી રથને રાત્રે રોકી દેવામાં આવશે અને 8મી જુલાઇના રોજ વહેલી સવારે આગળ વધવા લાગશે. આ પછી, આ દિવસે ગુંડીચા મંદિર પહોંચશે. તમને જણાવી દઈએ કે તારીખોનો આવો સંયોગ વર્ષ 1971માં બન્યો હતો.
શ્રી કૃષ્ણ, બલરામ અને સુભદ્રાજી જુદા જુદા રથમાં સવારી કરે છે.
તમને જણાવી દઈએ કે ભવ્ય જગન્નાથ રથયાત્રામાં 3 રથ કાઢવામાં આવે છે, જે અનુક્રમે શ્રી કૃષ્ણ, બલરામ અને તેમની બહેન સુભદ્રાના છે. દરેક રથનું પોતાનામાં વિશેષ મહત્વ હોઈ છે.
ભગવાન જગન્નાથનો રથ
પહેલો રથ જગન્નાથજીનો છે, જેને નંદીઘોષ કહેવામાં આવે છે. આ સાથે તેમાં લહેરાતા ધ્વજને ત્રૈલોક્ય મોહિની કહેવામાં આવે છે. આ સાથે આ રથમાં કુલ 16 પૈડાં છે. આ રથમાં પીળા રંગનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે.
ભગવાન બલરામ બીજા રથ પર બિરાજશે
ભગવાન બલરામના રથને તાલધ્વજ કહેવામાં આવે છે. આ સાથે રથમાં લહેરાવેલ ધ્વજને યુનાની કહેવામાં આવે છે. આ રથમાં કુલ 14 પૈડાં છે. આ સાથે આ રથને જે દોરડાથી ખેંચવામાં આવે છે તેને વાસુકી કહેવામાં આવે છે.
મા સુભદ્રાનો ત્રીજો રથ
ભગવાન જગન્નાથની નાની બહેન સુભદ્રાનો રથની પણ યાત્રા કાઢવામાં આવે છે. આ રથને પદ્મ ધ્વજા કહેવામાં આવે છે. આ રથમાં કુલ 12 પૈડાં છે. આ રથમાં લાલ રંગના વસ્ત્રોનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. આ સાથે રથને દોરડાથી ખેંચવામાં આવે છે તેને સ્વર્ણચુરા કહેવામાં આવે છે.