- સરકારના હાથ છુટા થશે
- પાન મસાલા, સિગારેટ, કાર્બોનેટેડ પીણાં અને ઓટોમોબાઈલ જેવી પ્રોડક્ટ ઉપર વધારાના કરથી ધોમ આવક
- જીએસટી વિભાગે કરેલા ફેરફારોને કારણે ગણતરી બહારના રૂ.70 હજાર કરોડની આવક થઈ છે. આ રકમ હવે સરકારી તિજોરીમાં ઠાલવાશે. જેને પગલે સરકાર છુટા હાથે નાણાં ખર્ચી શકશે.
કોવિડ-19 સમયગાળા દરમિયાન રાજ્યો દ્વારા લેવામાં આવેલી લોનની ચૂકવણી કર્યા પછી પણ કેન્દ્રને ઈજઝ વળતર ઉપકર સંગ્રહમાંથી લગભગ રૂ. 70,000 કરોડનો નોંધપાત્ર સરપ્લસ મળવાની અપેક્ષા છે. પાન મસાલા, સિગારેટ અને ઓટોમોબાઈલ જેવા માલસામાનના મજબૂત કલેક્શનને કારણે આ વિન્ડફોલ ગેઇન છે. અધિકારીઓ સૂચવે છે કે આ સરપ્લસ લોનની ચૂકવણી વહેલી તકે કરી શકે છે અને હજુ પણ અન્ય વપરાશકર્તાઓ માટે પૂરતા નાણાં છોડી શકે છે. કોવિડ સમયગાળા દરમિયાન રાજ્યો દ્વારા લેવામાં આવેલી લોનની ચુકવણી કર્યા પછી પણ, મજબૂત ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ (જીએસટી) વળતર ઉપકર કેન્દ્રને 70,000 કરોડ રૂપિયાનો આશ્ચર્યજનક નફો આપવાનો છે. પાન મસાલા, સિગારેટ, કાર્બોનેટેડ પીણાં
અને ઓટોમોબાઈલ વગેરે જેવા કહેવાતા પાપ સામાન પર જીએસટી વળતર ઉપકર વસૂલવામાં આવે છે, જે તેમના પર લાદવામાં આવતા મહત્તમ 28% કર ઉપરાંત છે.
એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે, કલેકશનના વલણને જોતા, અમે માર્ચ 2026ની સમયમર્યાદા પહેલા તમામ લોનની ચૂકવણી કરી શકીશું અને અમારી પાસે લગભગ રૂ. 65,000-70,000 કરોડ બચશે. આ રકમ નાણાકીય વર્ષ 2025 બજેટની રજૂઆત પહેલા આવકના અંદાજ પર આધારિત છે. આ વધારાની સેસની રકમના ઉપયોગ અંગે કેન્દ્રએ હજુ સુધી અંતિમ નિર્ણય લીધો નથી, પરંતુ અધિકારીઓને આશા છે કે આજની જીએસટી કાઉન્સિલની બેઠકમાં આ મુદ્દો ગુંજશે, જ્યારે દરોને તર્કસંગત બનાવવા પર ચર્ચા શરૂ થશે.
ઓક્ટોબર 2023માં 52મી જીએસટી કાઉન્સિલની બેઠકમાં, નાણાપ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું હતું કે બોડી માર્ચ 2026 પછી સેસ વસૂલાત માટે રોડ મેપ પર નિર્ણય લઈ શકે છે, જ્યારે સેસ તબક્કાવાર સમાપ્ત થશે. કેન્દ્રએ રાજ્યોને 1 જુલાઈ, 2017ના રોજ જીએસટી રોલઆઉટની તારીખથી પાંચ વર્ષ માટે ટેક્સ રેવન્યુમાં 14% સીએજીઆરનું વચન આપ્યું હતું. કોઈપણ ખામી વળતર ઉપકરમાંથી વસૂલાત દ્વારા પૂરી કરવાની હતી. રાજ્યોને આ વળતર પાંચ વર્ષ પૂરા થયા પછી જૂન 2022 માં સમાપ્ત થયું હતું, પરંતુ સેસ ફંડની ખાધને પહોંચી વળવા માટે કોવિડ સમયગાળા દરમિયાન કેન્દ્ર દ્વારા ઉછીના લીધેલા રૂ. 2.69 લાખ કરોડ પર વ્યાજ અને મુદ્દલની ચુકવણી કરવા માટે તેને 31 માર્ચ સુધી લંબાવવામાં આવ્યું છે. પ્રથમ પાંચ વર્ષમાં વસૂલાતના વલણોના આધારે સમયમર્યાદા નક્કી કરવામાં આવી હતી, પરંતુ મજબૂત જીએસટી વસૂલાતના આધારે સેસની વસૂલાત અપેક્ષિત કરતાં ઘણી ઝડપથી વધી છે. મે મહિનામાં જીએસટી સેસ કલેક્શન રૂ. 12,284 કરોડ હતું, જેમાં આયાતી માલ પર એકત્ર કરાયેલ રૂ. 1,076 કરોડનો સમાવેશ થાય છે. કેન્દ્રએ નાણાકીય વર્ષ 2024માં સેસમાંથી રૂ. 1.45 લાખ કરોડ એકત્ર કર્યા હતા. વચગાળાના બજેટમાં તેણે નાણાકીય 2025નો લક્ષ્યાંક રૂ. 1.5 લાખ કરોડ રાખ્યો હતો.
