પાણી:
માનવ શરીર લગભગ 60% પાણીથી બનેલું છે. આ આપણા અંગો, સાંધા અને પેશીઓનું રક્ષણ કરે છે. આ ઉપરાંત, તે પાચન, શોષણ અને તમામ ભાગોમાં પોષક તત્વો પહોંચાડવામાં પણ મદદ કરે છે.
પરંતુ જ્યારે તે મોટી માત્રામાં એકઠા થાય છે, ત્યારે આ સ્થિતિને પાણી અથવા પ્રવાહી રીટેન્શન કહેવામાં આવે છે.
શરીરમાં પાણી ભરવાનું કારણ શું છે
એડીમા, પ્રિમેન્સ્ટ્રુઅલ સિન્ડ્રોમ, સ્થૂળતા, હોર્મોનલ ફેરફારો, ગર્ભાવસ્થા, મેનોપોઝને કારણે પાણી જમા થાય છે. આ સિવાય કેટલાક ફૂડ્સ એવા છે જે શરીરમાં પાણીનું સ્તર જરૂર કરતા વધારે છે. આ તેમનામાં રહેલા દાહક ગુણધર્મોને કારણે છે જે પ્રવાહીના સ્તરને નિયંત્રિત કરવાની શરીરની કુદરતી ક્ષમતાને ઘટાડે છે.
પ્રોસેસ્ડ ખોરાક
પ્રોસેસ્ડ ફૂડ કે જેમાં વધારે સોડિયમ હોય કે ખાંડ ઉમેરવાથી શરીરમાં પાણી જમા થાય છે. આમાં ચિપ્સ, હોટ ડોગ્સ, કૂકીઝ, કેક, આઈસ્ક્રીમ, ફ્રોઝન ભોજન જેવા ખોરાકનો સમાવેશ થાય છે.
આલ્કોહોલ
આલ્કોહોલ પેશાબનું ઉત્પાદન વધારે છે. આવી સ્થિતિમાં, તેના વધુ પડતા સેવનથી શરીરમાં વોટર રીટેન થાય છે જેના કારણે લીવરને નુકસાન થવાનું જોખમ રહે છે. જો તમે પીતી વખતે પાણી ન પીતા હોવ તો તમારું શરીર ડીહાઈડ્રેશન થવા લાગે છે અને શરીર પાણીથી ભરાઈ જાય છે.
ખારા ખોરાક
મીઠું વધુ હોય તેવો ખોરાક ખાવાથી શરીરમાં પાણી જમા થાય છે. આવું એટલા માટે થાય છે કારણ કે વધારે મીઠું શરીરમાં પાણી-સોડિયમના સંતુલનને ખલેલ પહોંચાડે છે. આમાં પેકેજ્ડ ખોરાક, અથાણાં વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.
ખાંડ વધારે હોય તેવા ખોરાક
મીઠાની જેમ ખાંડનું વધુ પડતું સેવન કરવાથી પણ પાણીની જમા થાય છે. આવી સ્થિતિમાં જો તમે ફ્રૂટ જ્યુસ, સ્પોર્ટ્સ ડ્રિંક્સ, સુગર એડેડ કોફી-ટી જેવી વસ્તુઓનું સેવન કરો છો, તો તમારા શરીરમાં પાણી જમા પણ થઈ શકે છે.
શુદ્ધ કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ
પાસ્તા, સફેદ ભાત, બ્રેડ, અનાજ જેવા શુદ્ધ કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ ધરાવતા ખોરાકનું સેવન શરીરમાં પાણીની જાળવણીની સમસ્યાનું જોખમ વધારે છે.
પાણી ભરાઈ જવાના કારણે આ લક્ષણો જોવા મળે છે
અચાનક વજન વધવું
પગ, હાથ અને પેટમાં સોજો
હાથ અને પગમાં દુખાવો
સાંધામાં જડતા
પેટનું ફૂલવું
ચહેરા અને હિપ્સ પર સોજો