- ભારતમાં અત્યંત ગરીબી દૂર થઈ, જાણો શું કહે છે નવા આંકડા
National News : ભારતે અત્યંત ગરીબી દૂર કરી છે. સત્તાવાર ડેટા આની પુષ્ટિ કરે છે. એચએસઆર અનુસાર, ગરીબીનું પ્રમાણ 2011-12માં 12.2 ટકાથી ઘટીને 2022-23માં 2 ટકા થયું છે.
આને વૈશ્વિક ગરીબી વસ્તી દર પર સકારાત્મક વિકાસ તરીકે જોવામાં આવી રહ્યું છે. આનો અર્થ એ પણ છે કે હવે સમય આવી ગયો છે કે ભારત પણ અન્ય દેશોની જેમ ગરીબી રેખાથી ઉપર પહોંચે. ઉચ્ચ ગરીબી રેખા વર્તમાન સામાજિક સુરક્ષા કાર્યક્રમોને ફરીથી વ્યાખ્યાયિત કરવાની તક પૂરી પાડે છે.
તમને જણાવી દઈએ કે ભારતમાં ખોરાક, કપડાં, દવાઓ અને અન્ય વસ્તુઓ પર કોણ કેટલો ખર્ચ કરે છે તે જાણવા માટે કેન્દ્ર સરકારે હાલમાં જ હાઉસહોલ્ડ કન્ઝમ્પશન એક્સપેન્ડિચર સર્વે (HCES) બહાર પાડ્યો હતો. આ સર્વે ઓગસ્ટ 2022 થી જુલાઈ 2023 વચ્ચે કરવામાં આવ્યો હતો. આ પ્રકારનો છેલ્લો સર્વે 11 વર્ષ પહેલા 2011-12માં કરવામાં આવ્યો હતો. સર્વે રિપોર્ટમાં એક ટ્રેન્ડ સામે આવ્યો હતો કે લોકો હવે શાકભાજી કરતાં ઈંડા અને માછલી ખાવામાં વધુ ખર્ચ કરે છે. ગામડામાં ગરીબ વ્યક્તિનું જીવન રોજીંદા 45 રૂપિયા ખર્ચે છે, જ્યારે સૌથી ગરીબ વ્યક્તિ શહેરમાં રહે છે. તે માત્ર રૂ. 67 ખર્ચવા સક્ષમ છે.
મુખ્ય ગણતરી ગરીબી ગુણોત્તર ડેટા શું કહે છે?
વૃદ્ધિ
વાસ્તવિક દ્રષ્ટિએ માથાદીઠ આવક 2011-12 થી દર વર્ષે 2.9% ના દરે વધી છે. શહેરો કરતાં ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં વધુ વિકાસ થયો છે. ગ્રામીણ વિકાસ દર 3.1% હતો જ્યારે શહેરી વિકાસ દર માત્ર 2.6% હતો.
અસમાનતા
શહેરી અને ગ્રામીણ બંને વિસ્તારોમાં અસમાનતામાં ભારે ઘટાડો થયો છે. Gini ઇન્ડેક્સનો ઉપયોગ સામાન્ય રીતે આર્થિક અસમાનતાના માપદંડ તરીકે થાય છે, જે વસ્તી વચ્ચે સંપત્તિના વિતરણને માપે છે. અર્બન જીની 36.7 થી ઘટીને 31.9 થયો. ગ્રામીણ જીની 28.7 થી ઘટીને 27.0.
ગરીબી
ઉચ્ચ વૃદ્ધિ અને અસમાનતામાં મોટા ઘટાડાથી ભારતમાં ગરીબી PPP $1.9 ગરીબી રેખા સુધી દૂર થઈ છે. 2011 PPP $1.9 ગરીબી રેખા માટે મુખ્ય ગણતરી ગરીબી ગુણોત્તર 2011-12માં 12.2 ટકાથી ઘટીને 2022-23માં 2 ટકા થવાનો અંદાજ છે, જે પ્રતિ વર્ષ 0.93 ટકા પોઈન્ટ્સની સમકક્ષ છે. ગ્રામીણ ગરીબી 2.5% હતી જ્યારે શહેરી ગરીબી 1% કરતા ઓછી હતી.