ડાયાબિટીસ એક એવો રોગ છે જે એકસાથે અનેક રોગોને જન્મ આપે છે. જો ડાયાબિટીસની સારવાર પ્રારંભિક તબક્કામાં શરૂ કરવામાં ન આવે તો તે ખૂબ જ ઝડપથી હૃદય રોગ, કિડની રોગ અને આંખ સંબંધિત રોગોનું કારણ બની જાય છે.
ડાયાબિટીસમાં બ્લડ સુગર અથવા ગ્લુકોઝનું પ્રમાણ ઘણું વધી જાય છે. ગ્લુકોઝ એ આપણા માટે ઊર્જાનો મુખ્ય સ્ત્રોત છે. ઇન્સ્યુલિન ગ્લુકોઝને ઊર્જામાં રૂપાંતરિત કરે છે. પરંતુ જ્યારે સ્વાદુપિંડમાં ઇન્સ્યુલિન ઓછું ઉત્પન્ન થાય છે અથવા ઉત્પન્ન થતું નથી, ત્યારે ગ્લુકોઝ ખૂબ જ ઓછું ઊર્જામાં રૂપાંતરિત થાય છે અને પરિણામે, ગ્લુકોઝ લોહીમાં એકઠું થવા લાગે છે જે શરીરના ઘણા અંગોને અસર કરવાનું શરૂ કરે છે. ડાયાબિટીસ માટે આપણી ખોટી ખાનપાન અને ખરાબ જીવનશૈલી મુખ્યત્વે જવાબદાર છે. જ્યારે આપણે શારીરિક પ્રવૃત્તિ ઘટાડવાનું શરૂ કરીએ, કોઈ શારીરિક શ્રમ ન કરીએ અને વધુ ખોટી વસ્તુઓ ખાવાનું શરૂ કરીએ, ત્યારે ડાયાબિટીસનો રોગ થાય છે. ડાયાબિટીસ રોગનો સીધો સંબંધ જીવનશૈલી સાથે હોવાથી, જીવનશૈલીમાં સુધારો કરીને જ બ્લડ સુગરને નિયંત્રિત કરી શકાય છે. આ માટે કેટલીક આયુર્વેદિક જડીબુટ્ટીઓ અજાયબીઓનું કામ કરે છે.
ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે આયુર્વેદિક જડીબુટ્ટીઓ
- લવિંગઃ– લવિંગમાં એવા કમ્પાઉન્ડ જોવા મળે છે જે બ્લડ શુગરને વધવા નથી દેતા. એક અધ્યયન અનુસાર, લવિંગ ઇન્સ્યુલિનનું ઉત્પાદન વધારે છે, જેના કારણે ઇન્સ્યુલિન ખૂબ જ ઝડપથી ખાંડને શોષી લે છે અને તેને ઊર્જામાં ફેરવે છે. લવિંગ સ્વાદુપિંડના કોષોને સક્રિય કરે છે જે ઇન્સ્યુલિન બનાવે છે. વહેલી સવારે લવિંગ ચાવવાથી દિવસભર સુગર કંટ્રોલમાં રહે છે.
- તજ – તજથી બ્લડ શુગર પણ કંટ્રોલ કરી શકાય છે. ઝાડની છાલમાંથી તજ તૈયાર કરવામાં આવે છે. આ સુગંધિત આયુર્વેદિક જડીબુટ્ટીઓ છે જે સરળતાથી બ્લડ સુગર ઘટાડી શકે છે. અભ્યાસ મુજબ, તજ ખાવાથી ફાસ્ટિંગ બ્લડ સુગરનું સ્તર ઘણું ઓછું થઈ જાય છે.
- મેથી– મેથી ભલે અનેક ઔષધીય ગુણોથી ભરપૂર હોય છે, પરંતુ મેથીના દાણાથી ડાયાબિટીસને પણ કંટ્રોલ કરી શકાય છે. આ સાથે મેથીના દાણા ત્વચા અને પેટને લગતી સમસ્યાઓમાં રાહત આપે છે. મેથીના દાણા ચયાપચયને વેગ આપે છે જેના કારણે બ્લડ સુગરનું શોષણ ઝડપથી થાય છે. મેથીને રાત્રે પાણીમાં પલાળી રાખો અને સવારે ડાયાબિટીસના દર્દીઓએ તેને ગાળીને તેનું પાણી પીવો. આખા દિવસ દરમિયાન બ્લડ સુગર વધશે નહીં. તમે તેને સવારે ઉકાળીને પણ ચાની જેમ પી શકો છો.
- લીમડો – લીમડામાં એન્ટિ-બેક્ટેરિયલ ગુણો હોવાની સાથે-સાથે એન્ટિ-ડાયાબિટીક પણ હોય છે. લીમડાના પાન ડાયાબિટીસને પણ કંટ્રોલ કરી શકે છે. સવારે વહેલા લીમડાના પાન ચાવવાથી બ્લડ શુગરની માત્રા વધતી નથી અને ઈન્સ્યુલિન સરળતાથી ઉત્પન્ન થઈ શકે છે. લીમડાના પાનમાં આવા ઘણા સંયોજનો જોવા મળે છે જે બ્લડ સુગરને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે.
- તુલસી– તુલસી એક ખૂબ જ ફાયદાકારક છોડ છે જેનો ઉપયોગ ઘણા રોગોમાં થાય છે. તુલસીના પાન માત્ર શરદી અને ફ્લૂને જ મટાડતા નથી, તે ડાયાબિટીસ વિરોધી પણ છે. એટલે કે સવારે વહેલા ઉઠીને તુલસીના પાનનું સેવન કરવાથી બ્લડ સુગર કંટ્રોલમાં રહે છે. તુલસીમાં હાઈપોગ્લાયસીમિયા ગુણ હોય છે જે બ્લડ સુગરને નીચે લાવે છે.
