નીચલા ગૃહમાં તો ભાજપ પાસે પ્રચંડ બહુમતી હોવાથી લોકસભામાં કાયદો ઘડવો સરળ બનશે, પણ રાજ્યસભામાં શુ થશે તેના ઉપર સૌની નજર
વડાપ્રધાન મોદી સમાન નગરિકત્વ ધારાને લાવવા માટે મન બનાવીને બેઠા છે. આ માટે કેન્દ્ર સરકાર તમામ પ્રયાસો કરી રહી છે. ત્યારે હવે પ્રશ્ન એ ઉઠે છે કે આ ધારા ઉપર પાર્લામેન્ટ્રી બોર્ડની મહોર કેવી રીતે લાગશે ? નીચલા ગૃહમાં તો ભાજપ પાસે પ્રચંડ બહુમતી હોવાથી લોકસભામાં કાયદો ઘડવો સરળ બનશે, પણ રાજ્યસભામાં શુ થશે તેના ઉપર સૌની નજર મંડરાયેલી છે.
જ્યારથી વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ભારતમાં યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ લાવવાની જાહેરાત કરી છે. ત્યારથી એવી મજબૂત ચર્ચા છે કે સરકાર દ્વારા 2024ની લોકસભા ચૂંટણી પહેલા આ દરખાસ્ત લાગુ કરવામાં આવે તેવી શક્યતા છે. જો કે, યુસીસી- જે વર્ષોથી ભાજપનું મુખ્ય ચૂંટણી વચન રહ્યું છે. તેને આ વર્ષે તો ચૂંટણી પૂર્વે લાગુ કરવા માટે એડીચોટીનું જોર લગાવવામાં આવી રહ્યું છે. આ કાયદો બનતા પહેલાં તેને સંસદની પરીક્ષા પાસ કરવી પડશે.
નીચલા ગૃહમાં ભાજપ પાસે પ્રચંડ બહુમતી હોવાથી લોકસભા દ્વારા કાયદો ઘડવો સરળ બનશે. તેથી બધાની નજર રાજ્યસભા પર રહેશે, જ્યાં ભાજપ અને સાથી પક્ષો બહુમતીથી થોડા ઓછા છે. ઉલ્લેખનીય છે કે, આપએ ભાજપને મોટી આશા આપી છે કારણ કે તેણે યુસીસીને “સૈદ્ધાંતિક” સમર્થન આપ્યું છે. રાજ્યસભામાં કુલ 245 બેઠકો છે જેમાંથી 8 હાલમાં ખાલી છે. મતલબ કે ઉપલા ગૃહમાં 237 બેઠકો છે. આ કાયદો પસાર કરવા માટે ભાજપને ઓછામાં ઓછા 119 રાજ્યસભા સભ્યોના સમર્થનની જરૂર પડશે. હાલમાં ઉપલા ગૃહમાં ભાજપના 92 સભ્યો છે. ગયા અઠવાડિયે ઉત્તર પ્રદેશના રાજ્યસભાના સભ્ય હરદ્વાર દુબેનું અવસાન થતાં તેણે એક બેઠક ગુમાવી હતી.
અન્ય સાથી પક્ષો સાથે મળીને, રાજ્યસભામાં ભાજપના નેતૃત્વવાળી એનડીએની કુલ સંખ્યા 109 છે. આનો અર્થ એ છે કે ઉપલા ગૃહ દ્વારા બિલને સફળતાપૂર્વક જોવા માટે તેને વધુ 10 સભ્યોના સમર્થનની જરૂર છે.
જ્યારે તટસ્થ પક્ષોની વાત આવે છે, તો બીજેડી અને વાયએસઆર કોંગ્રેસ બંને પાસે 9-9 સભ્યો છે. જો તેઓ બંને યુસીસી પર ભાજપને સમર્થન આપવાનું નક્કી કરે છે, તો તે કાયદાને સાફ કરવા માટે જરૂરી સંખ્યાઓ સરળતાથી મેળવી લેશે. જો કે, કેટલાક અહેવાલોએ સૂચવ્યું છે કે જગન રેડ્ડીની પાર્ટી રાજ્યસભામાં યુસીસીને સમર્થન આપી શકશે નહીં, જેનો અસરકારક અર્થ એ છે કે બીજેપી ગૃહમાં તેને સમર્થન આપે તો પણ ભાજપ 1 મતથી ઓછો પડશે.
આ કારણે આમ આદમી પાર્ટી બિલ માટે એક્કો બની શકે છે. રાજ્યસભામાં 10 બેઠકો જેમાં દિલ્હીમાંથી 3, પંજાબમાંથી 7 બેઠકો સાથે અરવિંદ કેજરીવાલની આગેવાની હેઠળની પાર્ટીનું સમર્થન ભાજપને સંસદમાં યુસીસીને મંજૂરી અપાવવામાં મદદ કરી શકે છે.
સંસદનું ચોમાસુ સત્ર જુલાઈના ત્રીજા સપ્તાહમાં શરૂ થશે અને મધ્ય ઓગસ્ટ સુધી ચાલશે. સત્રો દરમિયાન, વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકર અને તૃણમૂલના ડેરેક ઓ’બ્રાયન દ્વારા યોજાયેલી બેઠકો સહિત રાજ્યસભાની 10 બેઠકો માટે પણ મતદાન યોજાશે. તેઓ 24 જુલાઈના રોજ આવવાના છે
237-સભ્ય ગૃહમાં આ સમીકરણો બહુ બદલાય તેવી શક્યતા નથી કારણ કે પક્ષો પાસે સંબંધિત વિધાનસભાઓમાં – પશ્ચિમ બંગાળ, ગુજરાત અને ગોવામાં – તેમની બેઠકો જાળવી રાખવા માટે પર્યાપ્ત તાકાત છે. જો કે, એકમાત્ર ફેરફાર એ હશે કે ભાજપ પશ્ચિમ બંગાળમાં કોંગ્રેસના ભોગે સીટ મેળવશે. જો આવું થાય, તો એનડીએની સંયુક્ત સંખ્યા ફરીથી 110 થઈ જશે. તે ઘટનામાં, બીજેડી અથવા આપ નો ટેકો સરકારને યુસીસીને સંસદમાં પસાર કરવામાં મદદ કરી શકે છે.
આપે કમળનો હાથ ઝાલ્યો, વિપક્ષની ગણતરી ઊંઘી પડશે ?
સમાન નાગરિકત્વ ધારા માટે આપે કમળનો હાથ ઝાલ્યો છે. જે રાજ્યસભામાં ભાજપ માટે ફાયદાકારક બની રહેશે. જો કે વિપક્ષ સમાન નાગરિકત્વ ધારાના વિરોધમાં છે.ઉપરાંત અનેક વિપક્ષો પણ તેને અટકાવવાના પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. તેવામાં આમ આદમી પાર્ટીએ વિપક્ષની વિરુદ્ધ કદમ ઉઠવ્યું હોવાથી હવે આગામી લોકસભાની ચૂંટણીમાં પણ વીપક્ષની ગણતરી ઊંઘી પડે તેવી સ્થિતિ સર્જાઈ છે.
