ભારતના હથિયારોની નિકાસ માટે નવી રણનીતિ તૈયાર કરાઈ : સંરક્ષણ બાબતોમાં સુધારા કરાયા
ભારત હવે હથિયારની નિકાસમાં દિન પ્રતિદિન નવી ઊંચાઈ પ્રાપ્ત કરી રહ્યું છે. ભારતે વર્ષ 2022-23માં અંદાજિત રૂ. 15 હજાર કરોડથી વધુના હથિયારોની નિકાસ કરી છે.
ભારતમાં બનેલા શસ્ત્રોની નિકાસને વેગ આપવા માટે કેન્દ્ર વિદેશમાં ડિફેન્સ એટેચની તૈનાતીમાં મોટો ફેરફાર કરવાની યોજના બનાવી રહ્યું છે. અહેવાલ મુજબ વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ગયા મહિને સંયુક્ત કમાન્ડરોની પરિષદમાં ભારતથી સંરક્ષણ નિકાસ વધારવાના માર્ગો પર ચર્ચા કર્યા પછી લશ્કરી બાબતોના વિભાગ અને સંરક્ષણ વિભાગ નવા સુધારાઓ કરી રહ્યા છે.
વરિષ્ઠ સંરક્ષણ અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે લશ્કરી અથવા સંરક્ષણ જોડાણો હવે એવા દેશોમાં તૈનાત કરવામાં આવશે જ્યાં તેઓ જાહેર અને ખાનગી બંને ક્ષેત્રના ઉત્પાદનો સહિત સંરક્ષણ નિકાસ વધારવામાં મદદ કરી શકે.
નવી વ્યૂહરચના સાથે ભારત એવા દેશોમાં પોસ્ટ કરવામાં આવેલા સૈન્ય અધિકારીઓને પણ પરત બોલાવી લેશે જ્યાંથી તે પરંપરાગત રીતે લશ્કરી હાર્ડવેરની આયાત કરે છે.
એ સમયે જ્યારે અમે વિદેશમાંથી શસ્ત્ર પ્રણાલીની આયાત કરવાનું બંધ કરી દીધું છે અને મેક ઇન ઇન્ડિયા યોજના હેઠળ ભારતમાં ઉત્પાદન પર આગ્રહ કરી રહ્યા છીએ ત્યારે એવા દેશોમાં નોંધપાત્ર સંખ્યામાં એટેચ રાખવાનો કોઈ અર્થ નથી કે જેઓ અમને શસ્ત્ર પ્રણાલીઓની નિકાસ કરી રહ્યા છે તેવું અધિકારીએ જણાવ્યું છે.
ભારત મોદી સરકારના આત્મનિર્ભર અભિયાન હેઠળ વિદેશી શસ્ત્રો પર નિર્ભરતા ઘટાડવાના ધ્યેય સાથે સ્વદેશી શસ્ત્રોના ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપી રહ્યું છે.તેના ભાગરૂપે ભારતે અનેક શસ્ત્રોની આયાત પર વર્ચ્યુઅલ પ્રતિબંધ લાદ્યો છે અને તે માત્ર બાહ્ય સ્ત્રોતોમાંથી અત્યંત આવશ્યક સાધનોની ખરીદી કરી રહ્યું છે.
સંરક્ષણ અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે આફ્રિકાના દેશો, મધ્ય પૂર્વીય દેશો અને દક્ષિણપૂર્વ એશિયાના મિત્ર રાષ્ટ્રો પર કેન્દ્રિત કરવામાં આવશે જેમણે બ્રહ્મોસ સુપરસોનિક ક્રૂઝ મિસાઇલો જેવા ભારતીય ઉપકરણોમાં રસ દર્શાવ્યો છે.
આ સુધારા એવા સમયે આવ્યા છે જ્યારે 2022-23 નાણાકીય વર્ષમાં ભારતની શસ્ત્રો અને સંરક્ષણ તકનીકોની નિકાસ રૂ. 15,920 કરોડની સર્વકાલીન ઊંચી સપાટીએ પહોંચી છે. જે વર્ષ 2016-17ની સરખામણીમાં 10 ગણો વધારો હતો.