કેન્દ્ર સરકાર જ સબસીડીનો ખર્ચ ઉઠાવશે, રાજ્યોને આ યોજનાનો શ્રેય લેવાનો કોઈ અવકાશ નહિ રહે
અબતક, નવી દિલ્હી : જાન્યુઆરી 2023થી અડધા ડઝનથી વધુ રાજ્યોએ એનએફએસએ હેઠળ સબસિડીયુક્ત અનાજ ગરીબોને ન્યૂનતમ કિંમતે અથવા મફતમાં ઉપલબ્ધ કરાવવા માટે તેમના ખજાનામાંથી વધારાની ચૂકવણી કરવાની રહેશે નહીં.
તેમના માટે આ યોજનાનો શ્રેય લેવા માટે પણ કોઈ અવકાશ રહેશે નહીં, જે અત્યાર સુધી મુખ્યત્વે કેન્દ્ર દ્વારા ભંડોળ પૂરું પાડવામાં આવ્યું છે, કારણ કે સરકારે અનાજનો સંપૂર્ણ ખર્ચ ઉઠાવવાની અને 81 કરોડથી વધુ ગરીબોને મફતમાં પ્રદાન કરવાની જાહેરાત કરી છે.
હાલમાં, કર્ણાટક, આંધ્રપ્રદેશ, ઓડિશા, તમિલનાડુ, ઝારખંડ, કેરળ, તેલંગાણા અને રાજસ્થાન સહિતના રાજ્યો રાષ્ટ્રીય ખાદ્ય સુરક્ષા અધિનિયમ હેઠળ ફાળવેલ અનાજને વધુ સબસિડીવાળા દરે અથવા મફતમાં વહેંચે છે. ઉદાહરણ તરીકે, આંધ્ર પ્રદેશ કેન્દ્ર દ્વારા પૂરા પાડવામાં આવતા ચોખા પ્રતિ કિલો રૂ. 2 એ મેળવે છે અને તે રેશનકાર્ડ ધારકોને રૂ. 1 પ્રતિ કિલોના ભાવે ઉપલબ્ધ કરાવે છે. તેવી જ રીતે, કર્ણાટક, ઝારખંડ, ઓડિશા અને તેલંગાણા સરકારો તેના બજેટમાંથી પ્રતિ કિલો વધારાની રૂ. 2 સબસિડી ચૂકવીને સમાન ભાવે ચોખા ઉપલબ્ધ કરાવી રહી છે.
કેન્દ્ર સરકાર તરફથી ચોખાની વર્તમાન ઈશ્યુ કિંમત 3 રૂપિયા પ્રતિ કિલો છે. તમિલનાડુના કિસ્સામાં, રાજ્ય સરકાર યુનિવર્સલ પબ્લિક ડિસ્ટ્રિબ્યુશન સિસ્ટમને અનુસરી રહી છે જ્યાં દર મહિને 2.2 કરોડ પીડીએસ કાર્ડધારકોને મફતમાં ચોખા આપવામાં આવે છે. કેરળ એનએફએસએ હેઠળ કેન્દ્ર પાસેથી રૂ. 3 પ્રતિ કિલોના ભાવે ચોખા મેળવે છે અને અંત્યોદય અન્ન યોજના યોજનાના લાભાર્થીઓ માટે મફતમાં વહેંચે છે.
રાજસ્થાનમાં, એએવાય શ્રેણી હેઠળના લાભાર્થીઓ, ઘઉંના પ્રત્યેક કિલો માટે માત્ર રૂ 1 ચૂકવે છે કારણ કે રાજ્ય સરકાર રૂ 1 ની વધારાની સબસિડી આપે છે. એનએફએસએ હેઠળ કેન્દ્ર રાજ્યોને રૂ. 2 પ્રતિ કિલોના ભાવે ઘઉં ઉપલબ્ધ કરાવે છે. ભાજપ શાસિત આસામ હાલમાં બે કરોડથી વધુ લોકોને મફતમાં ઉપલબ્ધ કરાવવા માટે એનએફએસએ હેઠળ અનાજ માટે રૂ. 3 પ્રતિ કિલો ચૂકવે છે.
એનએફએસએ હેઠળ ગરીબોને પૂરા પાડવામાં આવતા અનાજ માટે રાજ્યો ક્રેડિટ લે છે તે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી ચર્ચાનો વિષય છે. ભૂતપૂર્વ યુનિયન ખાદ્ય અને ઉપભોક્તા બાબતોના રામવિલાસ પાસવાને આ મુદ્દો ઉઠાવ્યો હતો અને કહ્યું હતું કે ઘણા રાજ્યો સબસિડીવાળા અનાજ લઈ રહ્યા છે અને કેન્દ્રને કોઈ ક્રેડિટ આપ્યા વિના અંતિમ વપરાશકારોને તેમના પોતાના નામે આપી રહ્યા છે. તેઓએ કેન્દ્ર સરકારને યોગ્ય શ્રેય આપવો જોઈએ.”
વધુમાં તાજેતરમાં, રાશનની દુકાનો અથવા વાજબી ભાવની દુકાનોને એનએફએસએ કેન્દ્રીય યોજના છે તેની માહિતી આપવાનો નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો હતો.