શું દરેક રાજ્યના વસતીના ધોરણે લઘુમતી નક્કી કરાશે?

કેન્દ્ર સરકારે રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો પાસેથી અભિપ્રાય મંગાવ્યા

કેન્દ્ર સરકારે સોમવારે સુપ્રીમ કોર્ટને જાણ કરી કે તેણે સંવેદનશીલ મુદ્દા પર રાજ્યોના મંતવ્યો માંગ્યા છે – શું કોઈ ચોક્કસ રાજ્યમાં સંખ્યાત્મક રીતે ઓછી તાકાત ધરાવતા હિંદુઓને તે રાજ્યમાં લઘુમતી સમુદાય તરીકે જાહેર કરી શકાય કે નહીં ?

કેન્દ્રએ તમામ હિસ્સેદારોની સલાહ લીધા પછી રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો પાસેથી અભિપ્રાય મંગાવ્યા છે અને અભિપ્રાય પૂર્વે સુપ્રીમને આ મુદ્દે સુનાવણી સ્થગિત રાખવા વિનંતી કરી છે.

સુપ્રીમ સમક્ષની બે પીઆઈએલ પૈકી, એડવોકેટ અશ્વિની ઉપાધ્યાયે રાષ્ટ્રીય લઘુમતી શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અધિનિયમ, 2004ની કલમ 2(એફ)ની માન્યતાને પડકાર્યો છે અને આક્ષેપ કર્યો છે કે આ જોગવાઈએ કેન્દ્રને કયા સમુદાયને લઘુમતી તરીકે જાહેર કરવાની નિરંકુશ સત્તા આપી છે. રાજ્ય સ્તરે લઘુમતી સમુદાયોની ઓળખ માટે માર્ગદર્શિકા મૂકવી તેવી માંગ પણ કરવામાં આવી છે.

અન્ય અરજીમાં દેવકીનંદન ઠાકુરે કાયદાની કલમ 2(સી)ની માન્યતાને પડકારી છે અને કેન્દ્ર સરકારને લઘુમતી શબ્દને વ્યાખ્યાયિત કરવા અને લઘુમતી સમુદાયોની જિલ્લાવાર ઓળખ માટે માર્ગદર્શિકા બનાવવા માટે નિર્દેશની માંગણી કરી હતી.

ત્યારે સોગંદનામામાં, કેન્દ્રએ કહ્યું છે કે તે નાગાલેન્ડ, પંજાબ, મેઘાલય, મિઝોરમ, અરુણાચલ પ્રદેશ, હિમાચલ પ્રદેશ, હરિયાણા અને ઉત્તર પ્રદેશ અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો જમ્મુ અને કાશ્મીર અને લદ્દાખની સરકારો સાથે ગૃહ મંત્રાલયના ઇનપુટ્સ સાથે બેઠકો કરી ચૂકી છે.  બાબતો, કાયદા અને ન્યાય મંત્રાલય, ઉચ્ચ શિક્ષણ વિભાગ અને લઘુમતી અને લઘુમતી શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ માટેના રાષ્ટ્રીય કમિશન સાથે પણ આ અંગે પરામર્શ કરવામાં આવ્યો છે.

આ મુદ્દે અભિપ્રાય આપવા માટે રાજ્યો, કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો અને અન્ય હિસ્સેદારોએ થોડા વધુ સમય માટે વિનંતી કરી છે કારણ કે તેઓએ સંકળાયેલા મુદ્દાઓની દૂરગામી અસરોને ધ્યાનમાં રાખીને આ બાબતે તેમના વિચારણા મંતવ્યો રચતા પહેલા તમામ હિતધારકો સાથે વ્યાપક પરામર્શ કરવાની જરૂર છે, તેવું કેન્દ્રએ જણાવ્યું હતું.

તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે પંજાબ, મિઝોરમ, મેઘાલય અને લદ્દાખે કેન્દ્ર સરકારને આ મુદ્દે તેમની ટિપ્પણીઓ અને મંતવ્યો રજૂ કર્યા છે પરંતુ નાગાલેન્ડ, અરુણાચલ પ્રદેશ, હરિયાણા, હિમાચલ પ્રદેશ, ઉત્તર પ્રદેશ અને જમ્મુ અને કાશ્મીરના અભિપ્રાયો આજ સુધી મળ્યા નથી.  કેન્દ્રએ જણાવ્યું હતું કે, આ રાજ્યોમાં, આ મુદ્દાની વ્યાપક અસર થઈ શકે છે.

ઉપાધ્યાયે કહ્યું હતું કે હિંદુ, યહુદી અને બહાઈઝમના અનુયાયીઓ જમ્મુ કાશ્મીર, મિઝોરમ, નાગાલેન્ડ, મેઘાલય, અરુણાચલ પ્રદેશ, લક્ષદ્વીપ, મણિપુર અને પંજાબ રાજ્યોમાં લઘુમતી છે પરંતુ આ રાજ્યોમાં બહુમતી સમુદાય તેમની રાષ્ટ્રીય વસ્તી ટકાવારીના આધારે લઘુમતીનો દરજ્જો ભોગવે છે. તે રાજ્યોમાં વાસ્તવિક રીતે લઘુમતીમાં રહેલા સમુદાયને જે લાભ મળવા જોઈએ તે મળતા નથી.

રાજ્ય સ્તરે લઘુમતી સમુદાયોની ઓળખ માટે માર્ગદર્શિકા જાહેર કરવા માંગ

સપ્રીમ સમક્ષની બે પીઆઈએલ પૈકી, એડવોકેટ અશ્વિની ઉપાધ્યાયે રાષ્ટ્રીય લઘુમતી શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અધિનિયમ, 2004ની કલમ 2(એફ)ની માન્યતાને પડકાર્યો છે અને આક્ષેપ કર્યો છે કે આ જોગવાઈએ કેન્દ્રને કયા સમુદાયને લઘુમતી તરીકે જાહેર કરવાની નિરંકુશ સત્તા આપી છે. રાજ્ય સ્તરે લઘુમતી સમુદાયોની ઓળખ માટે માર્ગદર્શિકા મૂકવી તેવી માંગ પણ કરવામાં આવી છે.

લઘુમતી શબ્દની નવી વ્યાખ્યા કરાશે ?

એક અરજીમાં દેવકીનંદન ઠાકુરે કાયદાની કલમ 2(સી)ની માન્યતાને પડકારી છે અને કેન્દ્ર સરકારને લઘુમતી શબ્દને વ્યાખ્યાયિત કરવા અને લઘુમતી સમુદાયોની જિલ્લાવાર ઓળખ માટે માર્ગદર્શિકા બનાવવા માટે નિર્દેશની માંગણી કરી હતી.