1 જુલાઈ, 2017થી લાગુ થયેલી જીએસટી સિસ્ટમને લીધે ઘણા ફાયદા પણ થયા, ઘણા નુકસાન પણ થયા
દેશના સૌથી મોટા ટેક્સ રિફોર્મ, જીએસટીની પાંચ વર્ષની સફર 30 જૂન, 2022ના રોજ પૂર્ણ થઈ. 1 જુલાઈ, 2017થી જીએસટી સિસ્ટમ લાગુ થયા બાદ ઘણા ફાયદા જોવા મળ્યા છે. થોડું નુકસાન પણ જોવા મળ્યું હતું. સૌથી ઉપર, આ સિસ્ટમે ટેક્સ અનુપાલનમાં ટેક્નોલોજીના ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપ્યું. આ સાથે દર મહિને એક લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુનું કલેક્શન હવે સામાન્ય બાબત બની ગઈ છે.
જીએસટી શાસનના અમલ પહેલા, ગ્રાહકે સરેરાશ 31 ટકા ટેક્સ ચૂકવવો પડતો હતો જેમાં વેટ, એક્સાઇઝ ડ્યુટી, સીએસટી વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. કરવેરા વ્યવસ્થાને સરળ બનાવવા માટે, 17 સ્થાનિક કર અને એક્સાઇઝ ડ્યુટી, સર્વિસ ટેક્સ અને વેટ જેવા 13 સેસને જીએસટીમાં સામેલ કરવામાં આવ્યા હતા. જીએસટીમાં ચાર સ્લેબ છે. જેમાં આવશ્યક ચીજવસ્તુઓ પર ટેક્સનો સૌથી ઓછો દર 5 ટકા અને લક્ઝરી વસ્તુઓ પર સૌથી વધુ 28 ટકાનો દર છે.અન્ય બે સ્લેબ 12% અને 18% છે.
જીએસટીમાં નાણાકીય સંઘવાદની અભૂતપૂર્વ કવાયત હતી. આમાં, નવી ટેક્સ સિસ્ટમના સરળ અમલીકરણ માટે જીએસટી કાઉન્સિલમાં કેન્દ્ર અને રાજ્યો એકસાથે આવ્યા હતા. કાઉન્સિલની અત્યાર સુધીની 47 બેઠકોમાં લેવાયેલા પગલાંના પરિણામે દર મહિને એક લાખ કરોડનું જીએસટી કલેક્શન એક નવું ’સામાન્ય’ બની ગયું છે. જૂન જીએસટી કલેક્શનનો ડેટા 1 જુલાઈ, 2022ના રોજ જાહેર કરવામાં આવશે. એવો અંદાજ છે કે છેલ્લા ચાર મહિનાની જેમ આ વખતે પણ કલેક્શન 1.4 લાખ કરોડ સુધી રહેશે. એપ્રિલ, 2022માં 1.68 લાખ કરોડ રૂપિયાનું વિક્રમી જીએસટી કલેક્શન થયું હતું. એપ્રિલ 2018 માં, કલેક્શન પ્રથમ વખત એક લાખ કરોડને વટાવી ગયું.
મધ્યમ વર્ગ માટે હોસ્પિટલના બેડનો ખર્ચ બનશે ભારણ
લોકો સરકારી હોસ્પિટલને બદલે ખાનગી હોસ્પિટલમાં સારવાર લેવાનું પસંદ કરે છે. ખાસ કરીને જો કોઈને સારવાર માટે દાખલ કરવું પડે. જોકે હવે ખાનગી હોસ્પિટલમાં સારવાર મોંઘી થશે. જીએસટી કાઉન્સિલની બેઠકમાં નિર્ણય લેવાયો છે કે ખાનગી હોસ્પિટલોમાં જે રૂમનું પ્રતિ દર્દી દીઠ ભાડું 5 હજાર રૂપિયા પ્રતિ દિવસથી વધુ છે તેના ભાડા પર 5 ટકા જીએસટી વસૂલવામાં આવશે. આમાં આઇસીયુંનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો નથી. આનો અર્થ એ છે કે ખાનગી હોસ્પિટલમાં દાખલ દર્દીઓએ આઇસીયું છોડવું પડશે અને 5000 રૂપિયાથી વધુ ભાડે આપેલા રૂમ પર 5 ટકા જીએસટી ચૂકવવો પડશે, કારણ કે હોસ્પિટલ તેમની પાસેથી આ ટેક્સ વસૂલશે. એટલું જ નહીં આના પર ઇનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટનો લાભ પણ નહીં મળે.
ગુજરાતમાં પાંચ વર્ષમાં 2.75 લાખ વેપાર-ધંધાને લાગી ગયા તાળા!!
વન નેશન, વન ટેક્સ અંતર્ગત જીએસટીનો અમલ થયાને પાંચ વર્ષ થઇ ગયા છે ત્યારે આ સમયગાળામાં ગુજરાતમાંથી 2.75 લાખ વેપાર-ધંધાની પેઢીઓને તાળા લાગ્યા હોવાનો રિપોર્ટ જારી થયો છે. જેમાં ટેક્સની ઝંઝટથી માંડીને કોરોના કાળ જેવા કારણોએ ભાગ ભજવ્યો હતો. રાજ્ય જીએસટી વિભાગના રિપોર્ટ પ્રમાણે કોરોના કાળના બે વર્ષમાં 1.24 લાખ વેપારી પેઢીઓ બંધ થઇ હતી. પાંચ વર્ષમાં કુલ 2.75 લાખ લોકોએ ધંધા સંકેલીને જીએસટી રજીસ્ટ્રેશન પરત આપી દીધા છે જે ગુજરાતના કુલ નોંધાયેલા વેપારીઓના 25 ટકા થવા જાય છે. રાજ્યમાં કુલ 11.1 લાખ જીએસટી કરદાતા છે. ઉદ્યોગ જગતના સુત્રોએ કહ્યું કે કોરોના કાળની અસર ઉપરાંત આર્થિક સ્લો-ડાઉન, કરવેરા વિભાગની ઝંઝટ જેવા કારણોથી લાખો વેપારી પેઢીઓ બંધ થઇ છે. કરવેરા વિભાગના સુત્રો જોકે વિરોધાભાસી દાવો કરી રહ્યા છે. તેમના કહેવા પ્રમાણે નવો ધંધો શરુ કરવાની ગણતરીએ સંખ્યાબંધ લોકોએ જીએસટી રજીસ્ટ્રેશન નંબર મેળવ્યા હતા પરંતુ ધંધામાં મેળ નહીં પડતાં રજીસ્ટ્રેશન પાછા સોંપી દીધા છે.
ગુજરાતનું જીએસટી કલેક્શન જૂન મહિનામાં 49 ટકા વધ્યું
ગુજરાતનું જીએસટી કલેક્શન જૂન મહિનામાં 49 ટકા વધી ગયું છે. ગયા જૂનમાં આ કલેક્શન 6128 કરોડ હતું. જે આ જૂન મહિનામાં 9135 કરોડ જેટલું થઈ ગયું છે. ગયા વર્ષે કર વસૂલાતમાં ઘટાડો થયો હતો કારણ કે કોવિડ -19 કેસની બીજી લહેર હતી. તેને કારણે વેપાર ઠપ્પ થઈ ગયો હતો. રાજ્યના વાણિજ્યિક કર વિભાગના કમિશનર મિલિન્દ તોરવણેએ જણાવ્યું હતું કે, “ગત વર્ષની સરખામણીએ અસરકારક વૃદ્ધિ ચોક્કસપણે છે ઉદ્યોગના સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર આ વૃદ્ધિનો એક ભાગ ફુગાવાની અસર પણ છે. ફુગાવો સ્થિર થયો હોવા છતાં, કાચા માલસામાન, ઔદ્યોગિક અને ઉપભોક્તા ચીજવસ્તુઓના ભાવ પહેલાથી જ સમગ્ર બોર્ડમાં નોંધપાત્ર રીતે વધ્યા છે. વસ્તુઓની કિંમત વધુ હોવાથી અસરકારક કર વસૂલાતમાં વધારો થશે , તેમ અમદાવાદ સ્થિત એક ઉદ્યોગપતિએ જણાવ્યું હતું.
